Łukasz Rzepecki podczas wizyty na antenie Radia Zet został zapytany o wyjazd Andrzeja Dudy do Kijowa, gdzie prezydent wystąpił przed ukraińskim parlamentem. Rzepecki zwrócił uwagę, że Duda już kilkukrotnie jeździł do Ukrainy i cały czas prowadzi rozmowy z prezydentem Zełenskim. Ponadto Rzepecki wskazał na dobre relacje między Polską i Ukrainą, a także powiedział, że Polska jako jedna z pierwszych zaczęła pomagać Ukrainie i dotąd ta pomoc plasuje się na drugim miejscu.

„Ukraine Support Tracker”

Kiel Institute For The World Economy regularnie aktualizuje raport „Ukraine Support Tracker”, zawierający informacje dotyczące pomocy niesionej Ukrainie w trzech kategoriach: pomoc militarna, finansowa oraz humanitarna. Po ostatniej aktualizacji raport obejmuje 38 państw (głównie z UE oraz G7), które od 24 stycznia do 10 maja 2022 roku wsparły w jakiejś formie Ukrainę.

Zebrane dane są jednak ograniczone wyłącznie do transferów międzyrządowych. Pomoc niesiona przez osoby prywatne w poszczególnych krajach nie jest w ogóle brana pod uwagę. Raport nie uwzględnia też nakładów finansowych rządów, które zorganizowały miejsce dla uchodźców w swoim kraju.

Które państwa przeznaczyły najwięcej środków?

Na 65 mld euro przeznaczonych przez 38 państw pomiędzy 24 stycznia a 10 maja aż 42,95 mld euro pochodziło ze Stanów Zjednoczonych, co stawia ten kraj na pierwszym miejscu w rankingu. Kwota ta jest ponad cztery razy większa niż to, co przekazały wszystkie kraje UE razem wzięte (9,78 mld euro). Dodatkowe 4,12 mld euro przekazała Komisja Europejska, a 2 mld – Europejski Bank Inwestycyjny.

Spośród państw nienależących do UE zdecydowanie na pierwszym miejscu plasują się Wielka Brytania, zajmująca drugie miejsce w rankingu (4,79 mld euro), oraz Kanada (2 mld euro). W sumie państwa spoza Unii Europejskie i bez USA przekazały 7,6 mld euro.

Do pomocy finansowej uwzględniono w raporcie linię swapową zaoferowaną przez Narodowy Bank Polski, o czym przeczytasz więcej w analizie wypowiedzi Piotra Ćwika.

Jeśli chodzi o pomoc w postaci procentu PKB, najbardziej zaangażowane są państwa Europy Wschodniej. Na pierwszym miejscu znalazła się Estonia z ok. 0,8 proc., na drugim miejscu Łotwa z trochę ponad 0,7 proc., a na trzecim miejscu Polska, zamykająca podium z ok. 0,45 proc. PKB jako wkład dla pomocy Ukrainie.

Pomoc humanitarna

Powyższe dane odnoszą się łącznie do trzech rodzajów wsparcia: militarnego, humanitarnego i ogólnej pomocy finansowej udzielanej Ukrainie.

Według stanu na 10 maja Polska przeznaczyła ok. 0,10 mld euro na wsparcie humanitarne dla Ukrainy. Niekwestionowanym liderem są pod tym względem Stany Zjednoczone, których pomoc sięga 8,88 mld euro.

Polska przekazała większe kwoty na pomoc militarną – 1,51 mld euro (trzecie miejsce), i ogólną pomoc finansową – 0,95 mld euro (piąte miejsce).

Szacunkowe koszty utrzymania uchodźców

W raporcie w celu oszacowania kosztów, jakie są związane z utrzymaniem uchodźców (np. na zapewnienie edukacji, usług medycznych, transferów socjalnych), wykorzystano szacunki z poprzedniego kryzysu uchodźczego. W przełożeniu na dzisiejsze ceny roczne utrzymanie jednego uchodźcy mogłoby wynieść od 9 tys. euro do 25 tys. euro, co przekłada się na miesięczne wartości od 750 euro do 2 083 euro.

Przeprowadzenie dokładnych szacunków jest jednak ograniczone ze względu na niektóre czynniki różniące państwa Europy Wschodniej i Zachodniej, a także czynniki odróżniające Ukraińców od osób starających się o azyl na zachodzie Europy. Do tych różnic należą następujące czynniki:

• Większość Ukraińców przebywa w krajach Europy Wschodniej, a te w porównaniu do państw zachodnich mają mniejsze średnie koszty życia oraz niższe wsparcie socjalne.
• Ukraińcy różnią się od „przeciętnego” człowieka starającego się o azyl w Europie Zachodniej. Częściej mają wykształcenie wyższe i częściowo kontynuują pracę dla swoich ukraińskich pracodawców zdalnie.
• Ukraińcy często mają oszczędności i nie aplikują o pomoc państwa.
• Według dowodów anegdotycznych znaczna część uchodźców w takich krajach jak Polska została przyjęta przez osoby prywatne.

W rankingu po wliczeniu tych oszacowanych kosztów rośnie pozycja państw bezpośrednio graniczących z Ukrainą, ale też np. Czech. W przypadku oszacowanych wyników w przełożeniu na procent PKB danego kraju Polska zajmuje pierwsze miejsce w rankingu, wyprzedzając Estonię i Łotwę.