Dziennikarze TVN24 pod koniec stycznia opisali, w jaki sposób 40 mln zł z funduszy Ministerstwa Edukacji i Nauki trafiło do organizacji pozarządowych, bliskich obozowi władzy. Pieniądze te umożliwiły zakup lub remont nieruchomości, w tym drogich willi położonych w atrakcyjnych lokalizacjach w Warszawie. 

Dotacje przyznano w ramach konkursu „Rozwój potencjału infrastrukturalnego podmiotów wspierających system oświaty i wychowania”. Organizacje pozarządowe mogły zgłaszać swoje projekty, obejmujące szeroko pojęte działania wspierające system oświaty, takie jak np. organizowanie zajęć pozalekcyjnych czy tworzenie pomocy i materiałów dydaktycznych.

Konkurs został rozstrzygnięty jesienią 2022 roku. Na jakiej podstawie go przeprowadzono?

Podstawy prawne rozdysponowania 40 mln zł

O tym mówił Krzysztof Gawkowski w programie TVN24 „Fakty po Faktach”. Jak słusznie wskazał, za przyznaniem dotacji z funduszy MEiN stoją zmiany wprowadzane w ustawie o oświacie, która została uchwalona w związku z walką ze skutkami pandemii koronawirusa.

12 maja Sejm uchwalił nowelizację ustawy o oświacie. Dotyczyła ona m.in. egzaminów ósmoklasisty i maturalnych, a także reorganizacji nauki zdalnej. W ustawie znalazło się jednak miejsce na przepis, dzięki któremu Ministerstwo Edukacji i Nauki, na którego czele stoi Przemysław Czarnek, rozdysponowało 40 mln zł. To art. 90x, który ma brzmienie:

Polacy „za” dymisją Czarnka

Od opisania procedury rozdania 40 mln zł przez dziennikarzy TVN24 sprawa ta jest szeroko komentowana. Opozycja opowiada się za dymisją Przemysława Czarnka. Lewica złożyła wniosek o wotum nieufności wobec ministra edukacji i nauki.

Jakie są natomiast nastroje społeczne? Większość Polaków popiera zmianę na stanowisku szefa resortu edukacji. Według sondażu IBRiS dla „Rzeczpospolitej” przeznaczanie 40 mln zł dla organizacji bliskich partii rządzącej jest wystarczającą podstawą do dymisji Przemysława Czarnka. Dymisję zdecydowanie poparło 46,1 proc. ankietowanych, z kolei 9,1 proc. raczej ją popiera. 

W jaki sposób broni się minister edukacji i nauki? Podczas wystąpienia w Sejmie ogłosił, że organizacje, które otrzymały pieniądze, będą podpisywały aneksy do umów, że nie odsprzedadzą nieruchomości przez 15 lat. Przemysław Czarnek zaznaczył, że żadnej afery „willa plus” nie ma, a dotacje trafiły do zasłużonych instytucji, które są teraz niesłusznie krytykowane.