Sobolewski: za rządów Tuska Polacy byli na bezrobociu

W trakcie programu „Kwadrans Polityczny” Krzysztof Sobolewski został zapytany o drożyznę i o wykorzystywanie tego tematu w ramach rozgrywki politycznej. Polityk PiS stwierdził, że inflacja jest obecnie problemem światowym, co jest wynikiem wojny w Ukrainie.

Jednocześnie poseł podkreślił, że Polacy obecnie mogą kupić taką samą ilość towaru albo nawet większą, niż chociażby w 2015 roku za czasów PO-PSL, mimo że wtedy nie było kryzysu. Jako argument za tą tezą podał fakt, że za rządów poprzedników stopa bezrobocia była wyższa. Co więcej, według Sobolewskiego, nawet co piąty Polak miał zarabiać od 2,5 do 5 zł za godzinę pracy. 

Zmiany prawne normujące stawkę godzinową

W Polsce minimalne wynagrodzenie ustalane jest rocznie na podstawie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. W 2016 roku wprowadzono zapisy normujące minimalną stawkę godzinową, która określa minimalną wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę pracy lub świadczenia usług.

Zamysłem nowelizacji było przeciwdziałanie nadużywaniu umów cywilnoprawnych i ochrona osób otrzymujących najniższe wynagrodzenia na umowach cywilnoprawnych. Pierwszą stawkę godzinową oficjalnie ustanowiono z początkiem 2017 roku. Wynosiła ona 13 zł brutto.

Przed nowelizacją ustawy w 2016 roku pojawiały się komunikaty prasowe (1,2,3,4) mówiące o umowach cywilnoprawnych, w których podstawa godzinowa wynosiła nawet 2,40 zł (w 2013 roku). W niektórych z wymienionych doniesień pojawiały się również informacje o milionie czy też milionach osób pracujących za 5 zł na godzinę. Czy informacje te mają potwierdzenie w dostępnych danych?

Ile wynosiło minimalne wynagrodzenie w 2015 roku?

W 2015 roku minimalne miesięczne wynagrodzenie zostało ustalone na poziomie 1 750 zł brutto. Przyjmując, że pełen etat wynosi 160 godzin w miesiącu, można przyjąć, że minimalna stawka godzinowa wynosiła ok. 10,94 zł.

W 2015 roku w gospodarce narodowej było zatrudnionych ok. 1,36 mln osób, które otrzymywały wynagrodzenie nieprzekraczające minimalnego (1 750 zł miesięcznie). Grupa osób zarabiających 10,94 zł za godzinę stanowiła ok. 13 proc. wszystkich zatrudnionych osób, które pracowały na podstawie umowy o pracę.

Część osób zarabiała mniej niż 1 750 zł brutto, jednak ich stawka godzinowa nadal wynosiła 10,94 zł. Kwota pracownika była zmniejsza proporcjonalnie do etatu. Przykładowo: osoba zatrudniona na 3⁄4 etatu (120 godz.) otrzymywała 1 312,50 zł brutto, czyli wciąż 10,94 zł za godz.

Co z umowami cywilnoprawnymi?

W przypadku umów cywilnoprawnych w 2015 roku stawka mogła być niższa od minimalnej, na co przepisy zezwalały. Potencjalnie więc niektórzy pracownicy mogli zarabiać mniej niż 10,94 zł na godzinę. Czy jednak ta grupa mogłaby być tak duża, jak sugeruje Krzysztof Sobolewski? Dane temu przeczą.