Rząd zamierza walczyć z przemocą domową

Rząd zamierza przeprowadzić nowelizację ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Jak podkreśla minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg, proponowane zmiany mają stanowić krok w stronę zwiększenia bezpieczeństwa oraz ochrony osób zagrożonych i doznających przemocy domowej (rząd planuje odejść od terminu „przemoc w rodzinie”).

Nowelizacja przewiduje m.in. rozszerzenie definicji przemocy domowej o aspekt ekonomiczny oraz rozciągnięcie katalogu osób objętych ochroną antyprzemocową na byłych partnerów, którzy nie zamieszkują razem. Ponadto dzieci będą mogły być uznawane już nie tylko za ofiary przemocy, lecz również za świadków przemocy domowej.

Nowe przepisy mają też wspierać przeciwdziałanie dalszej przemocy w ramach realizacji programów psychologiczno – terapeutycznych, a nie tylko korekcyjno – edukacyjnych. Potrzeba okazuje się paląca. 

Anna Schmidt – odpowiedzialna za opracowanie nowelizacji – zwraca uwagę, że w ubiegłym roku w ramach Niebieskiej Karty wszczęto ponad 80 tys. procedur. Jednakże relatywnie mało osób miało wziąć udział w programach psychologiczno – terapeutycznych.

Pomoc osobom pokrzywdzonym – Niebieska Karta

Niebieska Karta jest dokumentem wypełnianym w momencie, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie o stosowaniu przemocy w rodzinie. Procedura ta ma na celu pomóc ofiarom przemocy, zarówno tej fizycznej, jak i psychicznej (a niedługo być może ekonomicznej).

Uprawniona do jej wypełnienia jest osoba, która była świadkiem przemocy lub usłyszała wiarygodne informacje na ten temat od kogoś innego. W 2021 roku procedurę wszczęto dokładnie w 82 092 przypadkach. Najwięcej zgłoszeń – aż 64 250 – pochodziło od policji (s. 36).

Szacuje się, że w zeszłym roku w Polsce przemocą dotkniętych było 75 tys. osób (s. 39). To mniej niż w latach 2020 i 2019, gdy przemocy doświadczyło odpowiednio 85 i 88 tys. osób. 

Z raportowanych danych wynika, że przemocy doświadczają w większości kobiety. Przed rokiem blisko ¾ zgłoszonych przypadków dotyczyło pań (55 tys.). W dalszej kolejności narażeni na przemoc są małoletni – ponad 11 tys. osób w 2021 roku. W przypadku mężczyzn mowa o 9,5 tys. osób.

Przeciwdziałanie przemocy – edukacja

Obecne przepisy ustawy (art. 4) stanowią, że wobec osób stosujących przemoc w rodzinie wdraża się środki, których celem jest zapobieganie kontaktowaniu się sprawców z osobami pokrzywdzonymi, oraz działania korekcyjno – edukacyjne.

Nadrzędnym celem programów oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych jest powstrzymanie oprawców przed dalszym stosowaniem przemocy. Mają one również kształtować umiejętności współżycia w rodzinie oraz wychowywania dzieci. Są one w szczególności adresowane do (§ 5):

• osób skazanych za czyny związane ze stosowaniem przemocy w rodzinie,
• osób stosujących przemoc w rodzinie, które uczestniczą w terapii leczenia uzależnienia środków odurzających (alkohol, narkotyki).

Przeciwdziałanie przemocy – pomoc terapeutyczna

Równolegle osoby, które dopuściły się aktu przemocy, mogą uczestniczyć w programach psychologiczno – terapeutycznych. Zaleca się, aby brały w nim udział jednostki, które uprzednio ukończyły program oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych.

Programy tego typu koncentrują się na rozwijaniu samokontroli i odpowiedzialności za własne postępowanie, a także na szlifowaniu umiejętności psychospołecznych niezbędnych do życia w grupach społecznych.