Kontekst wypowiedzi

Robert Gontarz był 8 sierpnia gościem w programie „Śniadanie Rymanowskiego w Polsat News i Interii”. Wraz z nim w studiu pojawili się również: Krzysztof Gawkowski (Nowa Lewica), Władysław Teofil Bartoszewski (Polskie Stronnictwo Ludowe, Koalicja Polska), Anna Bryłka (Konfederacja), Marcin Bosacki (Platforma Obywatelska, Koalicja Obywatelska) oraz Michał Wójcik (Solidarna Polska, Zjednoczona Prawica). Rozmowa toczyła się m.in. na temat niedawnych doniesień medialnych o majątkach Donalda Tuska i Mateusza Morawieckiego oraz zapowiedzianego przez Jarosława Kaczyńskiego planu likwidacji Izby Dyscyplinarnej.

Podczas dyskusji pojawił się również temat programu Polski Ład i planowanej przez Prawo i Sprawiedliwość reformy podatku dochodowego. Politycy opozycyjni zaczęli krytykować ten pomysł, twierdząc, że nowy projekt doprowadzi do wzrostu podatków płaconych przez uboższych Polaków oraz przedsiębiorców. Robert Gontarz skontrował te oskarżenia, zwracając uwagę na to, że plany PiS przewidują podniesienie kwoty wolnej od podatku aż do 30 000 zł. Przy okazji przypomniał on, że za rządów poprzedniej koalicji, czyli Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego, kwota ta została podniesiona zaledwie o 2 zł.

Kwota wolna od podatku

Kwota wolna od podatku to kwota dochodu wolnego od podatku, czyli stawka, którą może zarobić osoba fizyczna (lub prawna) bez obowiązku zapłaty podatku dochodowego. Wysokość tej kwoty jest zależna od progu podatkowego, w którym znajduje się dany podatnik, a konkretne regulacje możemy znaleźć w art. 27 ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie możemy przeczytać, że:

W powyższym zapisie nie znajdziemy interesującej nas kwoty, gdyż wymaga ona przeliczenia w zależności od dochodu podatnika i obowiązującego go progu. Przykładowo dla osoby o dochodach poniżej 8 000 złotych podatek dochodowy wynosi 17 proc., gdy przemnożymy te liczby, otrzymamy 1 360 zł, czyli dokładnie tyle, ile w podpunkcie powyższego artykułu wynosi kwota zmniejszająca podatek, przez co ostatecznie taka osoba nie płaci podatku dochodowego.

Warto odnotować, że sytuacja, w której istnieje kilka progów kwoty wolnej od podatku, funkcjonuje w polskim prawie od 2017 roku, a przedtem mieliśmy do czynienia z jednolitą kwotą. Po przeliczeniu oznacza to, że obecnie kwota wolna od podatku wynosi:

• podatku nie płacą osoby zarabiające mniej niż 8 000 zł rocznie,
• dla dochodów w przedziale od 8 000 zł do 13000 zł – kwota degresywna od 8 000 zł do 3 091 zł,
• dla dochodów od 13 000 zł do 85 528 zł rocznie – 3 091 zł wolne od podatku,
• dla dochodów od 85 528 zł do 127 000 zł – kwota degresywna od 3 091 zł do 0 zł,
• dla dochodów powyżej 127 000 – brak kwoty wolnej od podatku.

Kwota wolna od podatku w latach 2007–2015

Wysokość kwoty odliczanej od podatku dochodowego określana jest w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz we wszelkich wprowadzanych do niej zmianach. Pod koniec 2006 roku, jeszcze za pierwszego rządu PiS, przyjęto ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Określono wtedy, że podatek dochodowy dla dochodu poniżej 85 528 zł wynosi 18 proc. minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr. Po przeliczeniu możemy przekonać się, że kwota wolna od podatku wynosiła 3 089 zł. Możemy natomiast dodać, że na podstawie zasad zaokrąglania opisanych w art. 63 Ustawy o ordynacji podatkowej przytoczona powyżej kwota wzrosnąć powinna do 3 091 zł.

W ciągu kolejnych 6 lat rządów koalicji PO-PSL nie doszło już do żadnej reformy kwoty wolnej od podatku.

Reforma z 2016 roku

Reforma systemu podatkowego oraz kwoty wolnej od podatku przyszła dopiero w roku 2016, czyli za rządów Zjednoczonej Prawicy. Pod koniec tego roku opublikowano obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 grudnia 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wprowadzono kilka różnych stawek kwoty wolnej od podatku, zależnych od wysokości dochodów podatnika, najwięcej zyskali najmniej zarabiający Polacy. Zmieniono obowiązujące progi podatkowe oraz dodano do art. 27 ust. 1a, stwierdzający, że: