Kontekst wypowiedzi

Ostatnim pytaniem podczas rozmowy na antenie Radia ZET, które zadano J. Kluzik-Rostkowskiej, było pytanie od słuchacza. Brzmiało ono następująco: „Pamiętam, jak mówiła Pani, że nie ma zbytnio pieniędzy na podwyżki dla nauczycieli. Teraz w programie PO są obiecane podwyżki. Jest obiecana kwota. Czy mogłaby Pani powiedzieć, skąd na to będą teraz pieniądze, byłyby pieniądze i jakie?” W odpowiedzi Kluzik-Rostkowska wyjaśniła, że od samego początku rząd miał na celu, w latach 2008–2012, przeznaczyć pieniądze na podwyżki dla nauczycieli szkół podstawowych i średnich, a dopiero potem pieniądze miały być przyznane szkolnictwu wyższemu. Pani poseł wspomniała również, że te podwyżki były „namacalne” w tamtym czasie, ale później wzrosła pensja minimalna oraz średnia płaca.

Warto w tym kontekście przypomnieć, że temat pensji nauczycieli za rządów koalicji PO-PSL poruszaliśmy już dwa lata temu przy okazji analizy wypowiedzi Pawła Szefernakera.

Zmiany w wynagrodzeniach nauczycieli 2008–2012

Ostatnia zmiana minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego, przed objęciem władzy przez PO i PSL, miała miejsce w rozporządzeniu 28 marca 2007 roku. To właśnie do tych stawek powinniśmy porównywać zmiany wprowadzane przez rządzącą później koalicję Platformy i PSL. Warto zaznaczyć, że przy ustalaniu wysokości płac rozróżnia się nauczycieli na: nauczycieli stażystów, nauczycieli kontraktowych, nauczycieli mianowanych oraz nauczycieli dyplomowanych. Na każdym z tych stanowisk następuje jeszcze podział wysokości wynagrodzenia w zależności od posiadanego wykształcenia. Kwoty te prezentowały się wtedy następująco:

• dla nauczyciela stażysty:
  • pozostałe wykształcenie – 748 zł
  • licencjat bez przygotowania pedagogicznego i inne – 901 zł
  • magister bez przygotowania lub licencjat z przygotowaniem – 1048 zł
  • magister z przygotowaniem – 1218 zł
• dla nauczyciela kontraktowego:
  • pozostałe wykształcenie – 891 zł
  • licencjat bez przygotowania i inne – 1070 zł
  • magister bez przygotowania lub licencjat z przygotowaniem – 1240 zł
  • magister z przygotowaniem – 1444 zł
• dla nauczyciela mianowanego:
  • pozostałe wykształcenie – 1126 zł
  • licencjat bez przygotowania i inne – 1355 zł
  • magister bez przygotowania lub licencjat z przygotowaniem – 1570 zł
  • magister z przygotowaniem – 1829 zł
• dla nauczyciela dyplomowanego:
  • pozostałe wykształcenie – 1351 zł
  • licencjat bez przygotowania i inne – 1626 zł
  • magister bez przygotowania lub licencjat z przygotowaniem – 1887 zł
  • magister z przygotowaniem – 2195 zł

Następna zmiana rozporządzenia miała miejsce 24 marca 2009 roku. Zmiana ta zakładała wprowadzenie dwóch podwyżek dla nauczycieli w roku 2009. Pierwsza podwyżka obowiązywała od 1 stycznia 2009 i wprowadziła wynagrodzenie większe średnio o 174 zł, czyli ok. 13 proc. Druga podwyżka zaczęła obowiązywać od 1 września 2009 i podniosła wynagrodzenia średnio o 86 zł, czyli ok. 5 proc.

Trzecia podwyżka miała miejsce 14 lipca 2010 roku. Obowiązujące wynagrodzenia od 1 września 2010 zwiększyły się średnio o ok. 126 zł, czyli ok. 7 proc. Następna nowelizacja została wprowadzona 18 lipca 2011 roku i miała obowiązywać wraz z początkiem września. Tym razem pensje wzrosły średnio o 135 zł. Z kolei 11 lipca 2012 roku wzrost wynagrodzenia wyniósł średnio ok. 78 zł, czyli ok. 4 proc. Była to ostatnia podwyżka, przez co ostatecznie pensje nauczycieli uplasowały się na następującym poziomie:

• dla nauczyciela stażysty:
  • pozostałe wykształcenie – 1513 zł
  • licencjat bez przygotowania pedagogicznego i inne – 1759 zł
  • magister bez przygotowania lub licencjat z przygotowaniem – 1993 zł
  • magister z przygotowaniem – 2265 zł
• dla nauczyciela kontraktowego:
  • pozostałe wykształcenie – 1548 zł
  • licencjat bez przygotowania i inne – 1802 zł
  • magister bez przygotowania lub licencjat z przygotowaniem – 2042 zł
  • magister z przygotowaniem – 2331 zł
• dla nauczyciela mianowanego:
  • pozostałe wykształcenie – 1724 zł
  • licencjat bez przygotowania i inne – 2024 zł
  • magister bez przygotowania lub licencjat z przygotowaniem – 2306 zł
  • magister z przygotowaniem – 2647 zł
• dla nauczyciela dyplomowanego:
  • pozostałe wykształcenie – 2006 zł
  • licencjat bez przygotowania i inne – 2366 zł
  • magister bez przygotowania lub licencjat z przygotowaniem – 2707 zł
  • magister z przygotowaniem – 3109 zł

W rezultacie oznacza to, że po podwyżkach z lat 2008–2012 pensje nauczycieli wzrosły średnio o ok. 64 proc. (od ok. 41,6 proc. dla dyplomowanych magistrów z przygotowaniem pedagogicznym, do nawet ok. 100 proc. dla stażystów z wykształceniem „pozostałym”). W liczbach bezwzględnych było to średnio dodatkowe ok. 790 zł (od 657 zł dla nauczyciela kontraktowego z wykształceniem „pozostałym” do 1047 zł dla stażysty magistra z przygotowaniem).

Warto również dodać, że później za rządów Platformy Obywatelskiej nie było już podwyżek dla nauczycieli, więc kwoty zostały takie same w 2013 r., 2014 r. i 2015 r.