Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Port w Szczecinie oddany Niemcom? To manipulacja
Port w Szczecinie oddany Niemcom? To manipulacja
To już fakt! Tusk oddaje szczeciński port Niemcom (nabrzeża i infrastrukturę). Spłata zobowiązań wyborczych zaczęła się od Szczecina. Czekają nas dalsze spadki przeładunków i marginalizacja Portu Szczecin-Świnoujście.
- Nadzór nad portem w Szczecinie sprawuje spółka Skarbu Państwa – Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA. Spółka udostępnia nabrzeża i infrastrukturę prywatnym operatorom portowym zgodnie z ustawą o portach i przystaniach morskich z 20 grudnia 1996 roku.
- Port nie sprzedaje terenów, a spółki portowe nie odsprzedają dzierżawionych obszarów. Nabrzeża, choć wykorzystywane przez operatorów, pozostają ogólnodostępne i nie są objęte umowami dzierżawy – potwierdziła to w rozmowie z Demagogiem Weronika Gocławska, rzeczniczka Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA.
- Największą z prywatnych firm działających w szczecińskim porcie jest Bulk Cargo – Port Szczecin. Od listopada 2024 roku jej większościowym udziałowcem jest niemiecka firma Rhenus Beteiligungen International GmbH.
- Rzeczywiście, spółka Bulk Cargo obecnie w większości należy do niemieckiej firmy. Nie oznacza to jednak, że port szczeciński został oddany Niemcom. Port w Szczecinie pozostaje własnością Skarbu Państwa, a jego infrastruktura jest jedynie udostępniana operatorom. Ze względu na wykorzystywanie prawdziwych informacji do przedstawienia fałszywych wniosków wypowiedź Marka Gróbarczyka oceniamy jako manipulację.
AKTUALIZACJA 14.01.2025 Akapit dotyczący wartości udziałów zakupionych przez Rhenus Beteiligungen International GmbH uzupełniliśmy o dodatkowe informacje.
Bulk Cargo – Port Szczecin przejęty przez firmę z Niemiec
W listopadzie 2024 roku niemiecka firma Rhenus Beteiligungen International GmbH przejęła większościowy pakiet udziałów w Bulk Cargo – Port Szczecin, w firmie zajmującej się obsługą przeładunków w portach w Szczecinie i w Świnoujściu.
Założona w 1994 roku, spółka specjalizuje się w przeładunku i magazynowaniu towarów masowych, takich jak węgiel czy zboża, oraz przeładunków drobnicowych np. wyrobów stalowych.
Jak wskazuje Weronika Gocłowska, rzeczniczka Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A, Bulk Cargo to największy operator portowy w Szczecinie. Pod względem ilości przeładunków w całym zespole portowym spółkę wyprzedzają tylko firmy ze Świnoujścia.
– Bulk Cargo – Port Szczecin operuje na największej powierzchni w porcie w Szczecinie. Dzierżawi teren o powierzchni blisko 60 ha i korzysta z niemal 4,5 tys. m nabrzeży – przekazała Gocłowska.
Gróbarczyk: „Spłata zobowiązań wyborczych zaczęła się od Szczecina”
Do sprzedaży szczecińskiej firmy odniósł się na platformie X Marek Gróbarczyk, poseł Prawa i Sprawiedliwości i były minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej. Jego zdaniem obecny rząd dąży do oddania Niemcom polskiego wybrzeża. W kolejnym wpisie Marek Gróbarczyk zaapelował do premiera Donalda Tuska o wstrzymanie sprzedaży portu firmie Bulk Cargo.
Jedyną możliwością zablokowania przejęcia Portu w Szczecinie jest zastosowanie prawa pierwokupu udziałów operatora Bulk Cargo. Wzywam Donalda Tuska do natychmiastowego działania, aby powstrzymać sprzedaż Portu Szczecin Niemcom!!! https://t.co/CpPoyigmea
— Marek Gróbarczyk (@marekgrobarczyk) January 6, 2025
Informacje o tym, że szczeciński port ma przejść w ręce Niemców, podały m.in. Radio Maryja, portal wPolityce oraz telewizja wPolsce24.
Temat szczecińskiego portu poruszali także inni posłowie PiS. Dariusz Matecki odniósł się do sprawy w swoich materiałach na TikToku (1, 2) i na platformie X (1, 2), a Zbigniew Bogucki – w rozmowie z portalem wPolityce.
Port w Szczecinie dalej pod nadzorem państwa
– Port w Szczecinie w dalszym ciągu jest własnością państwa. To się nie zmienia – zapewnił w rozmowie z Demagogiem Adam Czarnul, członek zarządu Bulk Cargo – Port Szczecin.
Funkcjonowanie portu w Szczecinie reguluje ustawa o portach i przystaniach morskich z 20 grudnia 1996 roku. To właśnie ona powołała spółki Skarbu Państwa nadzorujące działalność portów o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej (art. 13). W przypadku Szczecina nadzór sprawuje Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A.
– Port nie sprzedaje terenów, a spółki portowe nie odsprzedają dzierżawionych obszarów – wyjaśnia Weronika Gocłowska, rzeczniczka prasowa Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A.
Dzierżawa to nie sprzedaż
Jak tłumaczy Gocłowska, tereny portowe są odpłatnie wynajmowane firmom prowadzącym działalność portową w ramach umów dzierżawy. Jednocześnie dzierżawą nie są objęte nabrzeża – operatorzy mogą z nich korzystać, ale pozostają one ogólnodostępne i nie są włączane do umów wynajmu.
– Żaden teren ani nabrzeże nie przeszło w wyniku transakcji między firmami Rhenus a Bulk Cargo we władanie Niemców – dodała Gocłowska, odpowiadając na pytanie o przekazanie własności portu stronie niemieckiej.
Oznacza to, że Bulk Cargo jedynie eksploatuje nabrzeże, ale właścicielem tego terenu pozostaje państwowy Zarząd Portu Szczecin – Świnoujście S. A. Potwierdzają to też regulaminy, które określają zasady dostępu do portu przez spółkę i jej kontrahentów (1, 2).
Ministerstwo nie skorzystało z prawa pierwokupu
Firma Rhenus nabyła 40 proc. udziałów szczecińskiej spółki już na początku 2023 roku. Wówczas niemiecka spółka kupiła ponad 30 tys. udziałów o łącznej wartości ponad 1,5 mln zł.
Wkrótce potem Sejm uchwalił nowelizację ustawy o portach i przystaniach morskich. Wprowadzono wówczas przepis (art. 5), który przyznaje Skarbowi Państwa prawo pierwokupu udziałów lub akcji spółek, które są właścicielem, dzierżawcą lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości położonej w granicach kluczowych portów.
Zgodnie z tymi przepisami Ministerstwo Infrastruktury miało prawo pierwszeństwa wykupu udziałów spółki Bulk Cargo. Arkadiusz Marchewka przekazał, że ministerstwo nie zidentyfikowało przesłanek o konieczności kupna udział przez Skarb Państwa.
Minister Marchewka rzuca cień podejrzeń na Gróbarczyka
Arkadiusz Marchewka, który odpowiada za gospodarkę morską i żeglugę śródlądową w Ministerstwie Infrastruktury, poinformował na portalu X, że firma Rhenus zwracała się do rządu z pytaniem, czy Skarb Państwa ma zamiar skorzystać z pierwokupu udziałów we wrześniu 2023 roku, czyli jeszcze za rządów Prawa i Sprawiedliwości.
Polityk PO twierdzi, że Marek Gróbarczyk miał wówczas podpisać dokument, w którym stwierdzono: „Deklaracja Skarbu Państwa w zakresie realizacji prawa pierwokupu udziałów Bulk Cargo i podejmowanie kierunkowej decyzji w tej sprawie wydaje się nieuzasadniona”. Marchewka nie pokazał tego pisma w swoim wpisie.
Adam Czarnul z zarządu Bulk Cargo potwierdził nam, że wniosek dotyczący prawa do pierwokupu został przesłany do premiera Mateusza Morawieckiego, jednak spółka nie otrzymała na niego odpowiedzi. Zwróciliśmy się do ministerstwa z prośbą o udostępnienie decyzji podpisanej przez Marka Gróbarczyka. Do momentu publikacji analizy nie otrzymaliśmy odpowiedzi.
To pracownicy zdecydowali o sprzedaży firmy
Udziały Bulk Cargo – Port Szczecin wcześniej należały m.in. do pracowników spółki, którzy podjęli decyzję o ich sprzedaży niemieckiemu inwestorowi. Sprzedaż została poparta również przez związkowców, którzy w tej sprawie skierowali pismo do ministra Arkadiusza Marchewki.
– Udziałowcy z większym portfelem mieli większą moc decyzyjną, ale ostatecznie do umowy sprzedaży przystąpiła większość pracowników, z wyjątkiem kilkudziesięciu osób – wyjaśnił Adam Czarnul z Bulk Cargo. – Dotyczyło to głównie emerytów lub spadkobierców pracowników, którzy często nawet nie zdawali sobie sprawy, że są udziałowcami.
Rhenus Beteiligungen International GmbH jest obecnie właścicielem 35 037 udziałów Bulk Cargo – Port Szczecin o łącznej wartości 1 751 850,00 zł. Na swojej stronie dekalruje, że jest to 98,5 proc. wszystkich akcji, co oznacza, że niemiecka firma ma decydujący głos w sprawie spółki.
Aktualizacja 14.01.2025
Według aktualnego odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego Rhenus Beteiligungen International GmbH jest właścicielem 35 037 udziałów Bulk Cargo – Port Szczecin o łącznej wartości 1 751 850,00 zł. Jak poinformował nas Adam Czarnul, są to nieaktualne dane – Rhenus jest właścicielem 97,7 proc. udziałów o wartości nominalnej 3 738 950,00 zł. Zaznaczył przy tym, że wartość udziałów nie ma nic wspólnego z wartością spółki i ceną zakupu. Sam Rhenus informuje, że docelowo obejmie 98,5 proc. udziałów.
Koniec aktualizacji 14.01.2025
Analiza powstała w ramach projektu Central European Digital Media Observatory (CEDMO) – interdyscyplinarnej sieci ekspertów, naukowców oraz organizacji walczących z dezinformacją w regionie Europy Środkowej. Projekt CEDMO jest finansowany ze środków Unii Europejskiej.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter