Strona główna Wypowiedzi Sejm zmienia regulamin. Czy to likwidacja tajności głosowań?

Sejm zmienia regulamin. Czy to likwidacja tajności głosowań?

Sejm zmienia regulamin. Czy to likwidacja tajności głosowań?

Marek Jakubiak

Poseł
Kukiz'15

Otóż art. 113 [regulaminu Sejmu o wyborze Prezesa Rady Ministrów przez Sejm – przyp. Demagog] definiuje sposób głosowania jako imienny. Z istoty swojej jest to głosowanie tajne, a państwo chcecie to zlikwidować.

Posiedzenie Sejmowe 06.12.2023

Fałsz

Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:  

  • nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,  
  • jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.  

Sprawdź metodologię

Posiedzenie Sejmowe 06.12.2023

Fałsz

Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:  

  • nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,  
  • jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.  

Sprawdź metodologię

  • Zgodnie z art. 188 regulaminu Sejmu głosowanie jest jawne i może odbyć się poprzez podniesienie ręki z wykorzystaniem urządzeń zliczających głosy lub poprzez głosowanie imienne.
  • Głosowanie imienne polega na wrzuceniu podpisanej imieniem i nazwiskiem karty z głosem do urny.
  • Prezydium Sejmu zawnioskowało o wykreślenie z art. 113 Regulaminu Sejmu głosowania imiennego przy wyborze premiera przez Sejm w tzw. drugim kroku konstytucyjnym.
  • Ten wybór jest jedyną sytuacją, która wymaga głosowania imiennego. W innych sytuacjach może być ono przeprowadzone dopiero na wniosek Sejmu. Informacja ta pojawia się również w uzasadnieniu projektu nowelizacji.
  • W Sejmie głosowania są jawne, również w przypadku głosowań imiennych. W związku z tym wypowiedź Marka Jakubiaka oceniamy jako fałsz. Proponowana zmiana regulaminu nie zrywa z zasadą tajności, bo już przedtem jej nie było.

Większość sejmowa planuje zmienić regulamin Sejmu

We wtorek 5 grudnia do Sejmu wpłynął projekt zmiany regulaminu Sejmu (druk 77). Wśród zaproponowanych zmian znalazło się m.in. zniesienie głosowania imiennego w trakcie wyboru premiera przez Sejm w tzw. drugim kroku konstytucyjnym. 

Propozycję tę z mównicy sejmowej skrytykował Marek Jakubiak, członek koła poselskiego Kukiz15 wybrany z list PiS. Według niego zmiana ta odbierze posłom możliwość tajnego głosowania (s. 450-451), co z kolei jest „zamachem na demokrację”:

„W zmianach regulaminu planujecie z art. 113 wyciąć pkt 3, który stanowi o tym, że wyboru dokonuje się za pomocą głosowania imiennego, a więc tajnego. Wy chcecie ten punkt skreślić, a więc to jest, proszę państwa, zamach na demokrację. Tu nie ma żartów. Wy dla dobra i z lenistwa swojego chcecie skreślić jeden z ważniejszych punktów tego regulaminu: tajne głosowanie nad kandydaturą. (…) Teraz chcecie zrobić z tego jawne, bo chcecie po prostu zajrzeć, żeby wiedzieć, kto w jaki sposób głosował. Natomiast imienne głosowanie jest zawsze tajne”.

Jak głosują posłowie?

Zgodnie z art. 188 ust 2. regulaminu Sejmu głosowania poselskie są jawne, oznacza to, że bez względu na formę głosowania wiadomo jest, kto, w jaki sposób zagłosował. 

Regulamin dopuszcza głosowanie poprzez podniesienie ręki przy jednoczesnym wykorzystaniu maszyny zliczającej głosy lub poprzez głosowanie imienne. To drugie polega na zagłosowaniu na papierowej karcie, która jest podpisana imieniem i nazwiskiem danej osoby.

Posłowie po kolei, w porządku alfabetycznym, wrzucają swój głos do urny (art. 188 ust. 4). Karty są podpisane imieniem i nazwiskiem. Tak więc w głosowaniu imiennym również wiadomo, jak głosowały poszczególne osoba.

Wspomniał o tym także Marszałek Szymon Hołownia, który porównał wybór premiera w XXI wieku do wyboru papieża w wieku XIX.

Kiedy stosowane jest głosowanie imienne?

uzasadnieniu do zmiany regulaminu Sejmu autorzy wskazali, że w obecnie imienna forma głosowania obowiązuje jedynie podczas wyboru premiera w drugim kroku konstytucyjnym. 

Zgodnie z art. 188 regulaminu Sejmu w każdym innym przypadku o głosowaniu imiennym większością głosów decyduje Sejm na wniosek min. 30 posłów. Warto wspomnieć, że zgodnie z art. 189 regulaminu Sejmu wyniki takiego głosowania nie podlegają reasumpcji, oznacza to, że takiego głosowania nie można powtórzyć.

Jak wygląda procedura wyboru premiera?

Faktycznie, w obecnym kształcie regulamin Sejmu w art. 113 stwierdza, że „Sejm wybiera Prezesa Rady Ministrów w głosowaniu imiennym”.

Dzieje się to w tzw. drugim kroku konstytucyjnym. Co to znaczy? Zgodnie z Konstytucją, gdy premier desygnowany przez prezydenta nie uzyska wotum zaufania dla swojego rządu, to inicjatywa wyboru nowego Prezesa Rady Ministrów trafia do Sejmu. W tej kadencji Sejm po raz pierwszy skorzysta z tej możliwości. Więcej o całej procedurze przeczytasz w innej naszej analizie

Co więcej, regulamin Sejmu określa, że kandydata na premiera ma prawo zgłosić grupa co najmniej 46 posłów (art. 113 ust. 1). Następnie posłowie przeprowadzają głosowanie imienne na zgłoszonych kandydatów (ust. 2).

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Pomóż nam sprawdzać, czy politycy mówią prawdę.

Nie moglibyśmy kontrolować polityków, gdyby nie Twoje wsparcie.

Wpłać

Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci

Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej

Sprawdź!