Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
5 min czytania
Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
5 min czytania
Smog bodźcem potrzebnym organizmowi? Nie! Szkodzi zdrowiu
Smog bodźcem potrzebnym organizmowi? Nie! Szkodzi zdrowiu
Ja się wychowałem w miasteczku (…), które (…) miało dym po prostu było zasmrodzone nie gorzej niż Kraków. Wyrosłem na zdrowego człowieka bez alergii, bez niczego, bo organizm też potrzebuje pewnych bodźców (np. smogu – przyp. Demagog), oczywiście, że nadmiar bodźców szkodzi, ale spróbujmy się odizolować od wszystkich szkodliwych bodźców, umrzemy w ciągu tygodnia.
Fałsz
Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:
- nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,
- jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.
Fałsz
Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:
- nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,
- jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.
- Smog jest trującą mieszaniną pyłów i gazów. Atakuje drogi oddechowe i powoduje ich podrażnienie, stany zapalne i infekcje. Wchodzące w skład smogu pyły PM2,5 i PM10 mogą powodować kaszel, trudności z oddychaniem i zadyszkę, szczególnie w czasie wysiłku fizycznego.
- Krótkoterminowe (1-2 dni) narażenie na pył PM2,5 znacząco podwyższa ryzyko zatrzymania krążenia. Z kolei krótka styczność z dioksynami uderza w układ hormonalny i zdrowie reprodukcyjne.
- Smog może przyczyniać się do rozwoju poważnych schorzeń, np. raka płuc i innych chorób nowotworowych. Prowadzi także do cięższego przebiegu astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.
- W skrajnych przypadkach smog prowadzi także do śmierci. W 2019 roku 39 300 osób w Polsce zmarło przedwcześnie w związku z zanieczyszczeniem powietrza pyłem zawieszonym.
- Smog negatywnie oddziałuje na zdrowie człowieka już nawet przy niewielkiej ilości. W szczególności zagrożony jest układ oddechowy oraz krwionośny. Ponadto ekspozycja na smog może prowadzić do przedwczesnej śmierci. W związku z tym wypowiedź Jana Dudy uznajemy za fałszywą.
Jan Duda: Smog jest bodźcem, a organizm potrzebuje bodźców
4 lipca 2022 roku w Sejmiku Województwa Małopolskiego odbyła się dyskusja dotycząca tzw. kopciuchów – głównego źródła zanieczyszczenia powietrza w Polsce. Przestarzałe piece emitują aż 10 razy więcej pyłów niż kotły najwyższej klasy emisyjnej.
Małopolscy radni Prawa i Sprawiedliwości, do których należy Jan Duda (ojciec prezydenta Polski), optują za wydłużeniem możliwości używania „kopciuchów” o kolejny rok. Obecnie z obowiązującym prawem „kopciuchy” powinny zostać wymienione do końca 2022 roku.
Jan Duda przekonywał, że smog nie musi mieć negatywnego wpływu na organizm człowieka, a on sam „wyrósł na zdrowego człowieka, bez alergii”. Polityk zasugerował wręcz, że smog może mieć pozytywne oddziaływanie na organizm człowieka, który „potrzebuje pewnych bodźców”. Czy to prawda?
Smog, czyli o zanieczyszczeniu powietrza
Smog (inaczej mgła inwersyjna) powstaje w wyniku połączenia dymu i mgły lub pary wodnej. Istnieją dwie odmiany smogu:
- smog fotochemiczny (tzw. typ Los Angeles) – obserwowany w klimacie sub- lub tropikalnym; powstaje głównie ze spalin samochodowych zawierających węglowodory, tlenki azotu oraz tlenek węgla,
- smog siarkowy (tzw. typ londyński) – powstaje w wyniku spalania węgla; charakteryzuje się wysoką koncentracją sadzy, tlenków siarki oraz tlenku węgla.
Pył PM2,5 – niebezpieczny składnik smogu
Za szczególnie niebezpieczny związek wchodzący w skład smogu uznaje się pył zawieszony PM2,5 (o średnicy do 2,5 mikrometra). Innymi składnikami smogu są: pył zawieszony PM10, benzo-alfa-piren, a także związki siarki, azotu, związki organiczne, metale ciężkie i dioksyny.
Głównym źródłem emisji PM10 i benzo-alfa-pirenu są procesy spalania z tzw. niskiej emisji (pozaprzemysłowej). Ich odsetek w niskiej emisji wynosi odpowiednio 46 i 84 proc. Odpowiadają za to w dużej mierze gospodarstwa domowe palące węglem kamiennym i drewnem, a niekiedy także śmieciami i innymi odpadami nienadającymi się do spalania.
Już niewielka ilość smogu oddziałuje negatywnie na zdrowie człowieka
Gdy wdychamy zanieczyszczone powietrze, drobiny toksyn i pyły zawieszone przedostają się do naszego układu oddechowego. Powodują podrażnienia, infekcje, stany zapalne, a dzięki swoim małym rozmiarom mają też możliwość przeniknięcia do układu krwionośnego. Okazuje się, że nawet mały wzrost krótkoterminowej styczności (1-2 dni) z pyłem PM2,5 znacząco zwiększa ryzyko zatrzymania krążenia.
Smog ma negatywny wpływ nie tylko na układ oddechowy. Niewielkie dawki dioksyn prowadzą do zaburzenia gospodarki hormonalnej, a także prowadzą do problemów z płodnością i źle wpływają na rozwijający się płód. Negatywnie na rozwój płodu wpływa także pył PM2,5, który może przenikać przez łożysko.
Oprócz alergii smog może przyczyniać się do rozwoju nowotworów płuc i innych narządów, chorób kardiologicznych, ubytków poznawczychoraz cięższego przebiegu astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.
Smog może prowadzić także do zgonu
W skrajnych przypadkach smog może prowadzić także do zgonu. Według najnowszego raportu „Air Quality in Europe 2021” w 2019 roku w 27 państwach członkowskich Unii Europejskiej 307 000 przedwczesnych zgonów było wynikiem narażenia na drobny pył zawieszony, z czego w Polsce z tego powodu zmarło w 39 300 osób.
Z kolei naukowcy ze Śląskiego Centrum Chorób Serca wykonali w 2016 roku retrospektywne badanie, w którym dowiedli, że podczas podwyższonego poziomu smogu w powietrzu wzrasta ryzyko zgonu o 6 proc. Smog prowadzi także do częstszego występowania zawału serca (o 12 proc.), udaru mózgu (o 16 proc.) czy zatorowości płucnej (o 18 proc.).
Polacy narażeni na smog
Jakość powietrza w Polsce jest jedną z najgorszych w Unii Europejskiej, a nasz kraj należy do państw najbardziej zanieczyszczonych smogiem. W latach 2020 i 2021 wśród 40 najbardziej zanieczyszczonych miast UE, 16 było zlokalizowanych w Polsce. Wśród nich znalazły się miasta z woj. małopolskiego: Kraków, Tarnów i Nowy Sącz.
Ponadto z jednego z opublikowanych badań w czasopiśmie „Lancet” wynika, że polskie miasta należą do tych najbardziej obciążonych śmiertelnością w związku z obecnością pyłu PM2,5.
Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci
Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej
Sprawdź!
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
Ekologia 
