Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Świadczenie pielęgnacyjne albo praca. Patowy wybór
Świadczenie pielęgnacyjne albo praca. Patowy wybór
Państwo dzisiaj daje im (rodzicom dzieci z niepełnosprawnościami – przyp. Demagog) głodowy zasiłek 2 tys. zł miesięcznie, niezależnie od tego iloma dziećmi się opiekują, i zakazuje im w zamian pracy.
- Świadczenie pielęgnacyjne może być przyznane opiekunowi osoby z niepełnosprawnością. Jeżeli opiekun chce uzyskać świadczenie, nie może podejmować równolegle pracy zarobkowej.
- Kwota świadczenia jest niezależna od liczby podopiecznych, którą zajmuje się opiekun. W 2021 roku ze świadczenia korzystało średnio 191 tys. osób miesięcznie.
- Zdaniem RPO opieka nad osobą niepełnosprawną i praca nie muszą się wykluczać. Rzecznik zaznacza, że obecne przepisy stoją w sprzeczności z Konstytucją.
- Świadczenie pielęgnacyjne nie jest tym samym co zasiłek opiekuńczy. Drugi rodzaj wsparcia jest przyznawany opiekunom, którzy muszą tymczasowo zrezygnować z pracy w celu opieki nad dzieckiem z niepełnosprawnością.
- Magdalena Biejat błędnie użyła słowa „zasiłek” w odniesieniu do świadczenia pielęgnacyjnego. Nieścisłość nie wpływa jednak znacząco na kontekst wypowiedzi, w związku z tym oceniamy ją jako prawdziwą.
Opiekunowie osób niepełnosprawnych mają dość
W trzecią sobotę listopada opiekunowie osób z niepełnosprawnościami protestowali przed Pałacem Prezydenckim. Jeden z podnoszonych postulatów dotyczył zniesienia zakazu podjęcia pracy zarobkowej dla tych, którzy pobierają świadczenie pielęgnacyjne.
Zdaniem Magdaleny Biejat wybór między pracą a świadczeniem jest dla opiekunów osób niepełnosprawnych urągający. Ponadto oferowane wsparcie – w opinii posłanki wyjątkowo niskie – jest przyznawane niezależnie od liczby osób, którymi opiekun się zajmuje.
Nieco ponad 2 tys. na miesiąc
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje opiekunowi, który nie podejmuje lub zrezygnuje z pracy, aby opiekować się m.in. osobą ze znacznym stopniem niepełnosprawności albo z orzeczeniem o niepełnosprawności. Ponadto świadczenie może być przyznawane również w innych przypadkach, o których mówi ustawa.
Miesięczna wysokość świadczenia w 2022 roku wynosi 2 119 zł. Kwota ta jest co roku waloryzowana. Wzrost wysokości wypłacanego świadczenia odpowiada wzrostowi płacy minimalnej. W 2023 roku wzrost minimalnego wynagrodzenia ma wynieść 15,94 proc., co oznacza podwyżkę świadczenia do kwoty 2 457 zł.
Świadczenia pielęgnacyjnego nie należy mylić z zasiłkiem pielęgnacyjnym. Ten drugi przysługuje m.in. niepełnosprawnemu dziecku oraz osobom z niepełnosprawnością. Zasiłek przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki osobie niezdolnej do samodzielnej egzystencji. Aktualnie zasiłek wynosi 215,84 zł miesięcznie.
Świadczenie pielęgnacyjne a zasiłek opiekuńczy
Magdalena Biejat użyła słowa „zasiłek” na określenie świadczenia pielęgnacyjnego. Potocznie wyrażenia te są używane wymiennie, w rzeczywistości nie oznaczają jednak tego samego. Świadczenie pielęgnacyjne zastępuje pełną wypłatę opiekunowi osoby niepełnosprawnej. Natomiast zasiłek opiekuńczy to świadczenie dodatkowe, częściowo pokrywające wydatki związane z opieką nad osobą z niepełnosprawnością.
Z zasiłku opiekuńczego może skorzystać osoba pracująca, zmuszona zostać w domu z powodu konieczności opieki nad dzieckiem z niepełnosprawnością, które nie ukończyło 18 lat. Warunkiem uzyskania świadczenia jest znalezienie się przez opiekuna w jednej z następujących sytuacji:
- matka z powodu porodu nie może opiekować się dzieckiem,
- małżonek lub rodzic dziecka, który stale opiekuje się dzieckiem, jest chory lub przebywa w szpitalu.
Zasiłek opiekuńczy pomaga więc opiekunom pogodzić obowiązki zawodowe z opieką. Miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosi 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku (wyliczonej indywidualnie przez ZUS albo płatnika składek) i przysługuje nie dłużej niż przez 30 lub 60 dni w roku kalendarzowym w zależności od wieku dziecka.
RPO: Praca i opieka się nie wykluczają
Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) uzależnienie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego od rezygnacji z pracy zarobkowej opiekuna osoby z niepełnosprawnością stoi w sprzeczności z Konstytucją. Zakaz ten uderza w zasadę proporcjonalności oraz narusza prawo do szczególnej pomocy ze strony państwa.
Członkowie rodziny, którzy opiekują się podopiecznym, decydując się na podjęcie pracy, wykluczają się jednocześnie z możliwości otrzymania świadczenia. Wówczas takie rodziny nie korzystają z żadnego realnego wsparcia ze strony państwa.
RPO podkreśla również, że wprawdzie świadczenie przyznawane jest dla opiekuna, to de facto przeznacza on je na wsparcie podopiecznego, którym się zajmuje.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter