Strona główna Wypowiedzi Świadczenie pielęgnacyjne albo praca. Patowy wybór

Świadczenie pielęgnacyjne albo praca. Patowy wybór

Świadczenie pielęgnacyjne albo praca. Patowy wybór

Magdalena Biejat

Wicemarszałkini Senatu

Państwo dzisiaj daje im (rodzicom dzieci z niepełnosprawnościami – przyp. Demagog) głodowy zasiłek 2 tys. zł miesięcznie, niezależnie od tego iloma dziećmi się opiekują, i zakazuje im w zamian pracy.

Fakty po Faktach, 28.11.2022

Prawda

Wypowiedź uznajemy za zgodną z prawdą, gdy:  

  • istnieją dwa wiarygodne i niezależne źródła (lub jedno, jeśli jest jedynym adekwatnym z punktu widzenia kontekstu wypowiedzi) potwierdzające zawartą w wypowiedzi informację, 
  • zawiera najbardziej aktualne dane istniejące w chwili wypowiedzi, 
  •  dane użyte są zgodnie ze swoim pierwotnym kontekstem.

Sprawdź metodologię

Fakty po Faktach, 28.11.2022

Prawda

Wypowiedź uznajemy za zgodną z prawdą, gdy:  

  • istnieją dwa wiarygodne i niezależne źródła (lub jedno, jeśli jest jedynym adekwatnym z punktu widzenia kontekstu wypowiedzi) potwierdzające zawartą w wypowiedzi informację, 
  • zawiera najbardziej aktualne dane istniejące w chwili wypowiedzi, 
  •  dane użyte są zgodnie ze swoim pierwotnym kontekstem.

Sprawdź metodologię

  • Świadczenie pielęgnacyjne może być przyznane opiekunowi osoby z niepełnosprawnością. Jeżeli opiekun chce uzyskać świadczenie, nie może podejmować równolegle pracy zarobkowej.
  • Kwota świadczenia jest niezależna od liczby podopiecznych, którą zajmuje się opiekun. W 2021 roku ze świadczenia korzystało średnio 191 tys. osób miesięcznie.
  • Zdaniem RPO opieka nad osobą niepełnosprawną i praca nie muszą się wykluczać. Rzecznik zaznacza, że obecne przepisy stoją w sprzeczności z Konstytucją.
  • Świadczenie pielęgnacyjne nie jest tym samym co zasiłek opiekuńczy. Drugi rodzaj wsparcia jest przyznawany opiekunom, którzy muszą tymczasowo zrezygnować z pracy w celu opieki nad dzieckiem z niepełnosprawnością.
  • Magdalena Biejat błędnie użyła słowa „zasiłek” w odniesieniu do świadczenia pielęgnacyjnego. Nieścisłość nie wpływa jednak znacząco na kontekst wypowiedzi, w związku z tym oceniamy ją jako prawdziwą.

Opiekunowie osób niepełnosprawnych mają dość

W trzecią sobotę listopada opiekunowie osób z niepełnosprawnościami protestowali przed Pałacem Prezydenckim. Jeden z podnoszonych postulatów dotyczył zniesienia zakazu podjęcia pracy zarobkowej dla tych, którzy pobierają świadczenie pielęgnacyjne.

Zdaniem Magdaleny Biejat wybór między pracą a świadczeniem jest dla opiekunów osób niepełnosprawnych urągający. Ponadto oferowane wsparcie – w opinii posłanki wyjątkowo niskie – jest przyznawane niezależnie od liczby osób, którymi opiekun się zajmuje.

Nieco ponad 2 tys. na miesiąc

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje opiekunowi, który nie podejmuje lub zrezygnuje z pracy, aby opiekować się m.in. osobą ze znacznym stopniem niepełnosprawności albo z orzeczeniem o niepełnosprawności. Ponadto świadczenie może być przyznawane również w innych przypadkach, o których mówi ustawa.

Miesięczna wysokość świadczenia w 2022 roku wynosi 2 119 zł. Kwota ta jest co roku waloryzowana. Wzrost wysokości wypłacanego świadczenia odpowiada wzrostowi płacy minimalnej. W 2023 roku wzrost minimalnego wynagrodzenia ma wynieść 15,94 proc., co oznacza podwyżkę świadczenia do kwoty 2 457 zł.

Świadczenia pielęgnacyjnego nie należy mylić z zasiłkiem pielęgnacyjnym. Ten drugi przysługuje m.in. niepełnosprawnemu dziecku oraz osobom z niepełnosprawnością. Zasiłek przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki osobie niezdolnej do samodzielnej egzystencji. Aktualnie zasiłek wynosi 215,84 zł miesięcznie.

Świadczenie pielęgnacyjne a zasiłek opiekuńczy

Magdalena Biejat użyła słowa „zasiłek” na określenie świadczenia pielęgnacyjnego. Potocznie wyrażenia te są używane wymiennie, w rzeczywistości nie oznaczają jednak tego samego. Świadczenie pielęgnacyjne zastępuje pełną wypłatę opiekunowi osoby niepełnosprawnej. Natomiast zasiłek opiekuńczy to świadczenie dodatkowe, częściowo pokrywające wydatki związane z opieką nad osobą z niepełnosprawnością.

Z zasiłku opiekuńczego może skorzystać osoba pracująca, zmuszona zostać w domu z powodu konieczności opieki nad dzieckiem z niepełnosprawnością, które nie ukończyło 18 lat. Warunkiem uzyskania świadczenia jest znalezienie się przez opiekuna w jednej z następujących sytuacji:

  • matka z powodu porodu nie może opiekować się dzieckiem,
  • małżonek lub rodzic dziecka, który stale opiekuje się dzieckiem, jest chory lub przebywa w szpitalu.

Zasiłek opiekuńczy pomaga więc opiekunom pogodzić obowiązki zawodowe z opieką. Miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosi 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku (wyliczonej indywidualnie przez ZUS albo płatnika składek) i przysługuje nie dłużej niż przez 30 lub 60 dni w roku kalendarzowym w zależności od wieku dziecka.

RPO: Praca i opieka się nie wykluczają

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) uzależnienie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego od rezygnacji z pracy zarobkowej opiekuna osoby z niepełnosprawnością stoi w sprzeczności z Konstytucją. Zakaz ten uderza w zasadę proporcjonalności oraz narusza prawo do szczególnej pomocy ze strony państwa.

Członkowie rodziny, którzy opiekują się podopiecznym, decydując się na podjęcie pracy, wykluczają się jednocześnie z możliwości otrzymania świadczenia. Wówczas takie rodziny nie korzystają z żadnego realnego wsparcia ze strony państwa.

RPO podkreśla również, że wprawdzie świadczenie przyznawane jest dla opiekuna, to de facto przeznacza on je na wsparcie podopiecznego, którym się zajmuje.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Pomóż nam sprawdzać, czy politycy mówią prawdę.

Nie moglibyśmy kontrolować polityków, gdyby nie Twoje wsparcie.

Wpłać

Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci

Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej

Sprawdź!