Od początku – o jakich (planowanych) przepisach mowa?

Pod koniec 2021 roku rozpoczęła się procedura nowelizacji unijnej dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, czyli tzw. dyrektywy budynkowej (zwanej też EPBD). 14 marca br. projekt wyszedł spod obrad Parlamentu Europejskiego, który wprowadził poprawki.

Projekt dyrektywy przewiduje m.in., by każde państwo członkowskie ustanowiło krajowy plan renowacji budynków, służący zapewnieniu renowacji krajowych zasobów budynków mieszkalnych i niemieszkalnych (art. 3). PE zaproponował, by do tych planów dodać również wycofanie z użycia paliw kopalnych w budynkach do roku 2035. Gdyby nie było to wykonalne, termin mógłby zostać przedłużony najpóźniej do roku 2040 (art. 3, lit. h).

Do paliw kopalnych zaliczamy również gaz. Z tego powodu politycy Konfederacji zaczęli krytykować UE za rzekome wprowadzenie zakazu palenia gazem przy jednoczesnym zachęcaniu państw członkowskich do dofinansowywania tego typu kotłów. Oprócz Ryszarda Wilka (prezesa nowosądeckiego oddziału Nowej Nadziei) mówili o tym też Sławomir Mentzen i Krzysztof Bosak.

Czy każdy piec na gaz będzie wymagał wymiany? Nic na to nie wskazuje

Europosłowie chcą wprowadzić zwolnienie dotyczące hybrydowych systemów grzewczych i kotłów certyfikowanych do zasilania paliwami odnawialnymi. Piece gazowe tego rodzaju nie powinny być uważane za systemy grzewcze na paliwa kopalne.

Oznacza to, że Parlament Europejski przewiduje możliwość ogrzewania budynków technologiami, które mogą wykorzystywać gaz odnawialny, taki jak biometan i zielony wodór. Janusz Starościk, prezes Stowarzyszenia Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych, w komentarzu dla Demagoga wskazuje, że dzięki temu rozwiązaniu nie dojdzie do całkowitego zakazu stosowania kotłów gazowych.

Budynki zeroemisyjne. Czyli do czego właściwie dąży UE?

Jednym z podstawowych celów nowelizacji dyrektywy budynkowej jest wprowadzenie budynków bezemisyjnych, czyli budynków z zerowym zużyciem energii netto. Budynek bezemisyjny nie może generować na miejscu żadnych emisji dwutlenku węgla z paliw kopalnych. W ramach krajowych planów renowacji budynków wszystkie budynki w UE mają się stać bezemisyjne do 2050 roku.

W pierwotnym projekcie Komisja Europejska chciała, by wszystkie nowe budynki zajmowane lub będące własnością organów publicznych były bezemisyjne od 2027 roku. Od 2030 roku miało to dotyczyć wszystkich nowych budynków.

Co z dofinansowaniami na wymianę kotłów?

Parlament Europejski chce, by najpóźniej od 1 stycznia 2024 roku państwa członkowskie przestały stosować zachęty finansowe do instalacji kotłów na paliwa kopalne (art. 15 ust. 10).

Gdyby jednak tak się stało, to czy Polacy będą musieli wymienić piece, na które wcześniej otrzymali dofinansowanie? Rzeczniczka prasowa programu „Czyste Powietrze” uspokaja, że nie ma takiego ryzyka.

Nie ma niebezpieczeństwa konieczności wymiany kotła gazowego

Ewelina Steczkowska przekazała nam, że w ramach programu możliwe jest dofinansowanie jedynie najlepszych i najwydajniejszych technologicznie kotłów gazowych. Chodzi o kondensacyjne kotły gazowe o klasie efektywności energetycznej minimum A (klasa odpowiadająca budynkom bezemisyjnym). Możliwie jest również dofinansowanie systemów hybrydowych.

Jak informuje Ewelina Steczkowska, jeżeli zajdzie taka potrzeba, nastąpi aktualizacja wymogów w programie „Czyste Powietrze”.

Jakie urządzenia grzewcze będzie można instalować po 2030 roku?

Ponieważ mówimy o unijnej dyrektywie, będzie to najprawdopodobniej zależało od przepisów poszczególnych państw członkowskich.

Janusz Starościk wyjaśnia, że w przypadku paliw gazowych potrzebne będą urządzenia zdolne do zmniejszenia zużycia gazu i w pełni gotowe na współpracę z innymi źródłami ciepła wykorzystującymi energię odnawialną.

Dzięki połączeniu tych technologii z energią słoneczną zużycie może zmniejszyć się jeszcze bardziej. Należy również wzmacniać pozycję nowoczesnych kotłów na biomasę oraz zwiększać wykorzystanie ciepła z kolektorów słonecznych do ogrzewania i przygotowywania ciepła w procesach przemysłowych.

Czy gaz z sieci będzie dozwolony? Tylko na określonych warunkach

Jak już pisaliśmy, od 2027 roku nowe budynki i budynki poddawane gruntownej renowacji nie będą mogły wykorzystywać systemów grzewczych opartych na paliwach kopalnych, z wyjątkiem certyfikowanych instalacji hybrydowych i kotłów grzewczych gotowych do stosowania odnawialnych źródeł energii.

Jak wskazuje Janusz Starościk, Parlament Europejski wprowadził bardziej elastyczne rozwiązania dotyczące sytuacji, w której nie jest możliwe spełnienie wszystkich warunków budynku zeroemisyjnego (np. z powodów technicznych lub ekonomicznych). W tym przypadku dozwolona będzie energia odnawialna z sieci. Taka sieć będzie musiała mieć jednak gwarancję pochodzenia udokumentowaną umowami zakupu energii (zał. III).

Uwaga! Proponowane zmiany to dopiero projekt

Ryszard Wilk i inni politycy Konfederacji mówią o zaproponowanych przez PE rozwiązaniach tak, jakby weszły one już w życie.

Jeżeli dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków zostanie przyjęta do końca 2023 roku, państwa członkowskie będą miały dwa lata na wdrożenie jej przepisów.