Składki emerytalne przy wypłacaniu świadczeń z FUS

5 czerwca gościem programu „Kwadrans Polityczny” była Marlena Maląg, minister rodziny i polityki społecznej. W trakcie rozmowy powiedziała, że obecnie Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (FUS) jest w bardzo dobrej kondycji.

Według słów minister obecnie wydatki FUS są w ponad 86 proc. pokrywane ze składek. Marlena Maląg podkreśliła przy tym, że w czasach rządów koalicji PO-PSL taka sytuacja nie miała miejsca. W tamtym okresie pokrycie wypłacanych świadczeń przez składki miało wynosić „ponad 50 proc.”. 

Sprawdźmy, jak prezentowało się pokrycie składką świadczeń wypłacanych przez Fundusz Ubezpieczeń Społecznych na przestrzeni lat 2007-2023.

Pokrycie wydatków FUS wpływami ze składek w latach 2016-2023

W Podsumowaniu sytuacji finansowej FUS z pierwszego kwartału 2023 roku czytamy, że pokrycie wydatków wpływami ze składek i ich pochodnych w poszczególnych latach rządów Zjednoczonej Prawicy wynosiło:

• 74,2 proc. w 2016 roku,
• 78,5 proc. w 2017 roku,
• 78,6 proc. w 2018 roku,
• 81,0 proc. w 2019 roku,
• 74,7 proc. w 2020 roku,
• 81,7 proc. w 2021 roku,
• 85,0 proc. w 2022 roku,
• 86,4 proc. w I kwartale 2023 roku.

Pierwsza część wypowiedzi minister Marleny Maląg jest zatem zgodna z prawdą. W pierwszym kwartale 2023 roku pokrycie wydatków wpływami ze składek i ich pochodnych rzeczywiście wyniosło ponad 86 proc. Biorąc pod uwagę cały okres rządów Zjednoczonej Prawicy, czyli lata 2016-2023, średnia pokrycia wydatków FUS wpływami ze składek i ich pochodnych wynosi 80 proc.

Nie uwzględniliśmy w powyższych obliczeniach 2015 roku, ponieważ przez większość owego roku rządy sprawowała koalicja PO-PSL. Wybory parlamentarne, w których wygrała Zjednoczona Prawica, odbyły się dopiero 25 października.

Pokrycie wydatków FUS wpływami ze składek w latach 2008-2015

W czasie rządów PO-PSL, czyli w latach 2008-2015, pokrycie wydatków FUS wpływami ze składek i ich pochodnych wynosiło kolejno:

• 61,1 proc. w 2008 roku,
• 57,2 proc. w 2009 roku,
• 55,7 proc. w 2010 roku,
• 61,6 proc. w 2011 roku,
• 69,4 proc. w 2012 roku,
• 67,0 proc. w 2013 roku,
• 68,5 proc. w 2014 roku,
• 71,9 proc. w 2015 roku.

Mówiąc, że w czasach PO-PSL pokrycie wydatków FUS składkami wynosiło „tak naprawdę ponad 50 proc.”, minister Maląg nie oddała właściwie stanu rzeczy. Najniższy wynik z okresu rządów poprzedników Zjednoczonej Prawicy to 55,7 proc. w 2010 roku. Przez większość lat pokrycie osiągało wynik ponad 60 proc., a w 2015 roku przekroczyło 70 proc. W latach 2008-2015, średnia pokrycia wydatków FUS wpływami ze składek i ich pochodnymi wynosi 64 proc.

Z tych samych powodów dla których w obliczaniu średniej dla rządów ZP nie wzięliśmy pod uwagę roku 2015, przy obliczaniu średniej dla PO-PSL nie uwzględniliśmy roku 2007. Wybory parlamentarne, w których wygrała Platforma Obywatelska, odbyły się dopiero 21 października.

Sytuacja FUS w czasach PO-PSL nie była tak zła, jak przedstawiła to minister

Poziom pokrycia wydatków FUS składkami w latach 2007-2023 przedstawiliśmy na poniższym wykresie:

Rzeczywiście, jak powiedziała minister Maląg, obecnie wypłaty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych są pokrywane w ponad 86 proc. przez składki. Jednocześnie w czasie rządów PO-PSL pokrycie wynosiło więcej niż tylko „ponad 50 proc.”. Średnio było to ponad 60 proc., a w 2015 roku – ponad 70 proc.

W wypowiedzi minister zauważyliśmy umniejszenie wyników poprzedniej koalicji rządowej. Skupienie się na najniższym możliwym wyniku – przy przedstawieniu całego okresu rządów PO-PSL – nosi znamiona wybiórczego wykorzystania danych, wybrania tych pasujących do tezy. Dlatego wypowiedź Marleny Maląg, zgodnie z naszą metodologią, uznajemy za manipulację.