Debata nad Polskim Ładem

Od 1 stycznia obowiązują nowe przepisy podatkowe. W ramach Polskiego Ładu rząd przewidział między innymi podwyższenie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł czy podwyższenie pierwszego progu podatkowego do 120 tys. zł. Nowe przepisy przewidują jednak brak prawa odliczenia składki zdrowotnej dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

Podczas ostatniego posiedzenia Sejmu premier odpierał zarzuty, że nowe prawo podatkowe prowadzi do obniżenia pensji wielu Polaków. Przy okazji przytoczył statystki dotyczące zarobków Polaków, twierdząc, że ok. 40 proc. osób zarabia w Polsce 3 400 zł lub mniej. Właśnie dla tej grupy Polski Ład ma okazać się korzystny. 

Sprawdźmy zatem, ile zarabiają Polacy.

Mediana zarobków w Polsce

Z najnowszego opracowania Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że miesięczne przeciętne wynagrodzenie w Polsce wyniosło w październiku 2020 roku 5 748,24 zł brutto. Natomiast mediana wynagrodzeń kształtowała się na poziomie 4 702,66 zł, czyli trochę ponad 3 400 zł netto.

Jak wyjaśnia GUS, mediana wynagrodzeń to inaczej wynagrodzenie środkowe, dzielące zatrudnionych na dwie równoliczne grupy: jedna otrzymuje wynagrodzenia niższe od mediany, druga – wyższe.

Rządowe Centrum Analiz o wynagrodzeniach Polaków

Jak wynika z danych opublikowanych na Twitterze przez szefa Rządowego Centrum Analiz, Norberta Maliszewskiego, do momentu wprowadzenia Polskiego Ładu kwotę podaną przez premiera na rękę (dokładnie 3 437 zł, przy pensji brutto 4 750 zł) zarabiało 54 proc. Polaków.

Po zmianie zasad opodatkowania ich pensje na rękę mają wzrosnąć o 64 zł, do 3 501 zł.

50% Polaków z umową o pracę ma wynagrodzenie <4.5 tys. brutto.

Dodatkowe 84-168 zł miesięcznie dużo znaczy dla 42% Polaków z wynagrodzeniami 2.1-4.4 tys..

Tyle w temacie narracji, że „nikt nie zyskuje na PŁ”. Trzeba wyjść poza bańkę. pic.twitter.com/DeGH3wV5mJ

— Norbert Maliszewski (@nmaliszewski) January 14, 2022

Tak prezentują się dane dotyczące zarobków netto. Jeśli chodzi o wynagrodzenia brutto, w zestawieniu opublikowanym przez Norberta Maliszewskiego brakuje kwoty podanej przez premiera. Najbliższa tej wartości jest kwota wynagrodzenia 3 500 zł. Takie zarobki mają dotyczyć 36 proc. zatrudnionych Polaków na podstawie umowy o pracę. Jest to zbliżony odsetek do tego podanego przez Mateusza Morawieckiego.

Pensja netto a brutto

Osoba, której pensja brutto wynosi 3 500 zł, przed wprowadzeniem Polskiego Ładu zarabiała na rękę 2 555 zł. Po zmianach podatkowych jej wynagrodzenie ma być równe 2 702 zł (różnica 147 zł).

Premier nie wskazał jednak, czy ma na myśli wynagrodzenia brutto, czy netto. Dane dla wynagrodzeń brutto są zbliżone do tych zaprezentowanych przez Mateusza Morawieckiego. 

Warto jednak zaznaczyć, że takie podejście nie uwzględnia faktycznych kwot wynagrodzeń uzyskiwanych przez Polaków na rękę. Rzeczywisty odsetek osób zarabiających wskazaną przez premiera kwotę jest wyższy o 14 punktów proc. Nie wiemy jednak, jaką kwotę miał na myśli Mateusz Morawiecki.

1⁄5 Polaków zarabia poniżej płacy minimalnej

Jak wynika z zestawienia, ok. 2,6 mln Polaków zarabia poniżej 2 750 zł brutto, czyli poniżej pensji minimalnej (według ZUS wynosi ona 2 800 zł). Kwota ta przekłada się na 2 026 zł na rękę.

Wśród wszystkich zatrudnionych na podstawie umowy o pracę osoby z zarobkami poniżej płacy minimalnej stanowią 20 proc. Oznacza to, że co piąty pracownik nie jest zatrudniony na pełen etat.

Według wyliczeń Rządowego Centrum Analiz największy wzrost pensji po wprowadzeniu Polskiego Ładu odnotują osoby zarabiające maks. 3 180 zł brutto. Dostaną one więcej o 168 zł na rękę. Osoby zarabiające powyżej 12 800 zł brutto są jedyną grupą, której zarobki w wyniku zmian podatkowych Polskiego Ładu ulegną zmniejszeniu. Grupa ta stanowi 6 proc. wszystkich zatrudnionych.