Czym jest #ParacetamolChallenge i skąd o nim wiemy?

„Paracetamol challenge. Uważajcie na nowy trend wśród nastolatków. Może mieć poważne konsekwencje!”, „Paracetamol challenge, czyli niebezpieczna »zabawa « z internetu wśród nastolatków. Młodzi ludzie biorą leki i trafiają do szpitali!” – grzmią tytuły artykułów publikowanych przez serwisy informacyjne (np. 1, 2, 3, 4). 

W ostatnich dniach w internecie pojawiły się informacje o nowym niebezpiecznym wyzwaniu, które ma być szczególnie popularne na TikToku. Ostrzeżenia przed przyjmowaniem leków przeciwbólowych przez młodych odnajdujemy również np. na Facebooku (1, 2, 3), a nawet i w telewizji. 

Źródło: www.google.com

Zgodnie z doniesieniami młodzi ludzie zachęceni publikacjami w mediach społecznościowych mają przyjmować wysokie dawki paracetamolu, w niektórych przypadkach popijane alkoholem. Celem wyzwania ma być hospitalizacja. Wygrywa osoba, która w szpitalu spędzi jak najdłuższy czas. Treści związanie z trendem mają być oznaczane na platformach hashtagiem #ParacetamolChallenge. 

#ParacetamolChallenge – brak śladów wyzwania na TikToku i Instagramie

W artykułach i ostrzeżeniach pojawiających się w sieci (np. 1, 2, 3, 4) nie odnajdujemy przykładów namawiania lub wykonania wyzwania przez młode osoby. 

W celu sprawdzenia, w jakim stopniu #ParacetamolChallenge obecny jest na TikToku, wpisujemy hashtag w wyszukiwarce aplikacji. Do chwili pisania tego artykułu (29 lutego 2024 roku) nie odnajdujemy jednak treści zachęcających do spożywania paracetamolu aż do hospitalizacji. 

Filmy te nie pojawiają się ani w zakładce „Najlepsze” (oznaczające najtrafniejsze wyniki), ani w zakładce „Filmy” (pozostałe wyniki powiązane z wyszukiwaniem). Pożądanych wyników nie otrzymujemy również, gdy wpiszemy w wyszukiwarkę wariacje frazy lub inne podobne słowa kluczowe, jak np. „paracetamol wyzwanie”, „paracetamol czelendż” czy „paracetamol szpital”. 

Źródło: www.facebook.com

Na stronie Radia Eska zamieszczono informację, że wspomniany hashtag ma być popularny również na Instagramie. Jednak i tym razem wpisanie w wyszukiwarkę hasła #ParacetamolChallenge skutkuje otrzymaniem wyników niezwiązanych z wyzwaniem. 

Prawdziwość wyzwania podważano już w 2015 roku

O niebezpiecznym wyzwaniu polegającym na przedawkowaniu paracetamolu media informowały już 9 lat temu. 27 maja 2015 roku „The Guardian” podawał, że szkocka policja wystosowała oficjalne ostrzeżenie przed #ParacetamolChallenge. Jednocześnie w artykule podkreślono, że zjawisko nie wydaje się powszechne i zamyka się w kilku nielicznych przypadkach hospitalizacji po przedawkowaniu leków. 

Czy ktokolwiek wykonywał #ParacetamolChallenge?

Fakt, że na istnienie wyzwania w mediach społecznościowych nie znaleźliśmy dowodów, nie oznacza, że nastolatki nie mogą próbować brać w nim udziału w przyszłości. 

Szerokie zainteresowanie mediów tematem #ParacetamolChallenge niesie za sobą duże ryzyko. Wystąpienie kilku jednostkowych przypadków wykonania niebezpiecznego challenge’u może bowiem zostać „wypromowane” wśród nastolatków przez media. Ci, zachęceni wizją istnienia rzekomo popularnego trendu, który potencjalnie mógłby przynieść im wysokie zasięgi np. na TikToku, mogą chcieć wziąć w nim udział. 

Przedawkowanie paracetamolu może być bardzo niebezpieczne

Popularyzowanie trendów związanych z przedawkowywaniem leków zawsze jest zagrożeniem dla zdrowia. Paracetamol może być w tym kontekście szczególnie niebezpieczny, ponieważ lek ten jest łatwo dostępny w dużych ilościach bez recepty. Tymczasem przyjęcie większej dawki paracetamolu (inaczej: acetaminofenu) niż ta zalecana w ulotce może być bardzo niebezpieczne dla zdrowia i życia.

Jak podaje Mayo Clinic, uznana organizacja typu non profit zajmująca się praktyką kliniczną, edukacją zdrowotną i badaniami medycznymi:

Największe zagrożenie z przedawkowaniem paracetamolu wiąże się z jego efektem hepatotoksycznym, czyli uszkadzającym wątrobę. Jak wskazuje Poison Control, serwis prowadzony przez amerykańskie National Capital Poison Center:

Objawy przedawkowania paracetamolu pojawiają się często z dużym opóźnieniem

Objawy zatrucia acetaminofenem mogą pojawić się na długo po tym, jak doszło do przekroczenia dozwolonej dawki. To oznacza, że osoba może przyjmować kolejne porcje leku i przez długi czas nie widzieć jego negatywnych skutków zdrowotnych.

Według Poison Control do najczęstszych przyczyn przedawkowania paracetamolu należą sytuacje, w których:

• spożycie zbyt dużej dawki jest celowe i jest powiązane z działaniami samobójczymi;
• pacjent nie zwraca uwagi na substancje czynne różnych leków przyjmowanych w tym samym czasie (np. bierze jednocześnie lek na ból głowy, inny zbijający gorączkę i kolejny, mający łagodzić objawy przeziębienia – wszystkie one mogą zawierać paracetamol);
• pacjent nie przekroczył maksymalnej dobowej dawki, ale przyjmował ją przez wiele dni z rzędu;
• osoba przyjmująca paracetamol regularnie spożywa alkohol (dodatkowe obciążenie wątroby);
• lek jest podawany dziecku przez opiekuna, który nie przelicza precyzyjnie dawek na masę ciała.

Zatrucie paracetamolem nie daje pozytywnego efektu psychoaktywnego

W przypadku domniemanego trendu (np. 1, 2, 3, 4) występującego wśród młodzieży pojawia się jeszcze inna okoliczność: mowa tu o celowym przedawkowaniu substancji, ale takim, które nie ma związku z działaniami samobójczymi. Przyjęcie dużej dawki paracetamolu ma być rzekomo formą zabawy (np. 1, 2, 3, 4).

Jak postępować przy podejrzeniu zatrucia paracetamolem? Trzeba działać szybko!

Portal pacjent.gov.pl, serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) podaje:

Cleveland Clinic dodaje, że udzielając informacji medykom, warto wskazać, jaka była postać przyjętego leku (np. płyn, tabletka, kapsułka, kapsułka/tabletka o przedłużonym uwalnianiu).