Praca dzieci na przestrzeni ostatnich dwóch dekad

12 czerwca Międzynarodowa Organizacja Pracy (ILO) wraz z Funduszem Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF) udostępniły raport dotyczący wykorzystywania dzieci do pracy. Z publikacji wynika, że obecnie 160 mln małoletnich osób podejmuje przymusową pracę (97 mln chłopców i 63 mln dziewczynek).

Sytuacja przez ostatnie kilkanaście lat uległa poprawie. W 2000 roku ponad 245 mln osób wieku od 5 do 17 lat było zmuszanych do różnego rodzaju robót. Z roku na rok skala tego problemu malała – w 2016 roku ilość takich przypadków spadła do ok. 151 mln. Podczas najnowsze edycji raportu odnotowano jednak wzrost liczby dzieci zmuszanych do pracy o 8,4 mln.

Źródło: Child Labour: Global estimates 2020, trends and the road forward

Analizując tabele z wynikami, warto zwrócić uwagę, ile dzieci było i jest wykorzystywanych do niebezpiecznych prac. Od 2000 do 2012 roku ponad połowa zatrudnionych nieletnich wykonywała grożące życiu roboty. W 2016 roku pierwszy raz ta statystyka zmieniła się i przestała przekraczać 50 proc.

Wykorzystywanie małoletnich do pracy obecnie

Dzieci są wykorzystywane do pracy w wielu zakątkach świata, m.in. w krajach Azji, państwach latynoamerykańskich oraz na Karaibach. W tych regionach można zauważyć systematyczny spadek odsetka dzieci wykorzystywanych do pracy. Największe problemy w tej kwestii mają mieszkańcy Afryki, w szczególności w części subsaharyjskiej, nazywanej też Czarną Afryką. W Afryce Subsaharyjskiej liczba dzieci wykorzystywanych do pracy (86,6 mln) jest większa niż w pozostałych regionach świata łącznie. Co więcej, na przestrzeni czterech lat, zmuszono do pracy dodatkowe 16,6 mln dzieci. Jest to związane ze wzrostem liczby ludności, powtarzającymi się kryzysami, a także skrajnym ubóstwem i nieodpowiednimi politykami społecznymi.

Źródło: Child Labour: Global estimates 2020, trends and the road forward

Dzieci w głównej mierze są wykorzystywane do prac na roli, bo aż 70 proc. nieletnich pracuje w tej branży, co odpowiada liczbie 112 mln. Małoletni zasilają także sektor usług (20 proc. – ponad 31 mln) oraz przemysł (10 proc. – 16,5 mln). W większym stopniu do pracy wykorzystywani są chłopcy. Poza tym statystyki wskazują, że przymusowa praca dzieci jest zjawiskiem trzy razy częstszym na obszarach wiejskich niż na obszarach miejskich.

Prognozy na przyszłość

Twórcy raportu ostrzegają, że do końca 2022 roku liczba pracujących dzieci może wzrosnąć o dodatkowe 9 mln. Za główną przyczynę pogarszającej się sytuacji wskazuje się pandemię COVID-19. Paraliż gałęzi gospodarki oraz zamknięcie szkół sprawiają, że pracujący nieletni będą zmuszani do jeszcze cięższej i dłuższej pracy. Trudne sytuacje rodzinne sprawiają, że coraz więcej dzieci będzie się podejmowało różnych robót, aby zarobić na utrzymanie.

Ze względu na te niebezpieczeństwa Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci oraz Międzynarodowa Organizacja Pracy przedstawiają potencjalne rozwiązania, które mogą zatrzymać tę tendencję wzrostową:

• odpowiednia ochrona socjalna dla wszystkich, w tym powszechne świadczenia na dzieci,
• zwiększone wydatki na bezpłatną i dobrej jakości edukację oraz powrót wszystkich dzieci do szkoły – w tym dzieci, które nie uczęszczały do ​​szkoły przed pandemią COVID-19,
• promowanie godnej pracy dla dorosłych, aby rodziny nie musiały uciekać się do wykorzystywania dzieci, by generować dochód,
• koniec szkodliwych norm dotyczących płci i dyskryminacji,
• inwestycje w systemy ochrony dzieci, rozwój rolnictwa, wiejskich usług publicznych oraz infrastruktury.

Artykuł powstał w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej”, realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.