Zgodnie z danymi z Narodowego Spisu Powszechnego przeprowadzonego w 2021 roku prawie 92,7 proc. Polaków ma kanalizację doprowadzoną do domu. Kiedyś jednak nie był to standard, a w niektórych miejscach budowa sieci wiązała się z różnymi wyzwaniami. Tak było np. w przypadku stolicy naszego kraju, której władze ponad 100 lat temu musiały mierzyć się m.in. z teoriami spiskowymi na temat tej inwestycji.

Sen o (czystej) Warszawie

„Kanalizacya miasta Warszawy jako narzędzie judaizmu i szarlataneryi w celu zniszczenia rolnictwa polskiego oraz wytępienia ludności słowiańskiej nad Wisłą”. Już sam tytuł tej niepozornej broszury, wydanej na przełomie XIX i XX w. w Krakowie, zwiastuje, że mamy do czynienia z dziełem epokowym.

Opowiada ona o czasach, kiedy Polski nie było jeszcze na mapie, a Warszawa była w trakcie intensywnego rozwoju. Wraz z rosnącą liczbą mieszkańców coraz bardziej daje się we znaki pewien śmierdzący problem: ludzkie odchody.

Wsi spokojna, wsi… śmierdząca

Ich źródłem była właśnie wspomniana broszura, której anonimowy autor podpisujący się pseudonimem F. R. Rolnik Nadwiślański przekonuje wpierw, że nie ma nic lepszego dla rolnictwa ponad naturalne nawozy, składające się przede wszystkim z ludzkich odchodów. W tekście czytamy (s. 9):

Jak widać, tylko działanie diabelskich mocy sprawiło, że przez lata braku kanalizacji wokół Warszawy nie pojawił się odpowiednik Edenu. Biblijne nawiązanie jest tu o tyle uzasadnione, że w dalszej części dzieła dowiemy się, że to właśnie w tej naturalnej nieczystości i prostocie na świat przyszedł „Zbawiciel Świata” (s. 11–12).

Wszystko by się udało: Wisła tętniłaby życiem, a zdrowotność i moralność mieszkańców zbliżyłaby się do utopijnych poziomów (s. 14), gdyby nie pewien spisek.

Syjoniści, higieniści i Rzymianie

Na drodze do radosnej, naturalnej wsi stanęli jednak oni: „Żydzi, szarlataneryia”, którzy postanowili „ograbić fundusze miejskie”, a także rozwinąć handel żywnością z dala od miasta, tak aby zniszczyć rolnictwo (s. 14). Na to wszystko „wszczęli gwałt w prasie kapitalistycznej na temat wielkiej szkodliwości dla zdrowia nieczystości kloacznych i pilnej potrzeby pozbycia się tychże na zawsze za wszelką cenę” (s. 14). 

Choć jak przekonywał pewien król sedesów: „życia nie oszukasz”, to jednak przeciwko temu życiu wystąpili też m.in.  „Hygieniści żydowscy” (oczywiście), którzy fałszowali dane dotyczące mniejszej śmiertelności i lepszego poziomu zdrowia publicznego w miastach z kanalizacją (s. 29–30). Ci sami „higieniści” mieli przekonywać o istnieniu jakichś drobnoustrojów, zdaniem autora, powstałych „w pustych głowach pismaków brukowych lub przewrotnych mózgach ludzi złej woli” (s. 11).

Prawdziwym crème de la crème tego „dzieła” są odwołania historyczne i próby wykazania, jak kanalizacja doprowadziła do upadku cywilizacji, m.in. rzymskiej. Jak czytamy (s. 31):

Ciekawie wygląda argument o przedwczesnym upadku świata rzymskiego wobec faktu, że pierwsza rzymska kanalizacja, Cloaca Maxima, powstała w VI wieku p.n.e., jakieś kilkaset lat przed podbojami Cezara czy rządami Oktawiana Augusta.

W naturze nic nie ginie

Mimo powstania przytaczanego antysemickiego paszkwilu warszawska kanalizacja powstała i ma się dobrze od wielu lat. Nie oznaczało to jednak końca teorii spiskowych związanych z wodą w Polsce. W 2012 roku w sieci, zwłaszcza na forach wędkarskich (sic!) i na blogach, zaczęła krążyć informacja, że już wkrótce polska woda znajdzie się w izraelskich rękach.

Jeden z wpisów na pytanie, dlaczego nie słychać nic o przejmowaniu spółki Wody Polskie przez izraelską firmę, głosi [pisownia oryginalna]:

O tym, że Polski Związek Wędkarski rządzi Polską niczym tajna loża masonów, wiemy już z pasty o fanatyku wędkarstwa. Ale to, że kandydaci do PZW wiedzą także o tajnych rządowych konszachtach z Izraelem, to jednak nowość (przynajmniej w 2012 roku). Jednak nigdy nie poznamy dowodów na to, czy rzeczywiście wędkarze wiedzą więcej, ponieważ – jak napisał ten sam użytkownik: „Odpuszczę sobie dochodzenie prawdy tą drogą bo to ślepa uliczka”.

Tymczasem, jak sprawdzaliśmy w jednej z naszych analiz, o żadnym przejęciu Wód Polskich przez zagraniczny koncern nie ma mowy. Szkoda … może oprócz wody zimnej i ciepłej doszłaby jeszcze trzecia opcja: woda o smaku humusu.