Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
28. urodziny Biedronki i prezenty? Uwaga na scam!
Fałszywe informacje wykorzystane przez internetowych oszustów.
Fot. Prime Press Photo / Unsplash
28. urodziny Biedronki i prezenty? Uwaga na scam!
Fałszywe informacje wykorzystane przez internetowych oszustów.
Fake news w pigułce
- Na początku kwietnia na facebookowym profilu Biedronka fans pojawił się wpis, który wskazywał, że z okazji 28. urodzin sieci sklepów marka ma do rozdania tysiące specjalnych pakietów upominkowych oraz bony na zakupy o wartości kilkudziesięciu tysięcy złotych.
- Wskazany profil Biedronka fans nie jest związany z siecią sklepów Biedronka ani z przedsiębiorstwem Jerónimo Martins, któremu podlega sieciówka. To jedynie profil założony przez oszustów w celu budowania zasięgów i docierania do większej grupy odbiorców – najprawdopodobniej w celu późniejszego wyłudzania danych.
5 kwietnia zarówno na profilu Biedronka fans, jak i na wielu podobnych (np. 1, 2) opublikowano wpisy o treści: „Z okazji 28. urodzin żuka, nie później niż 10 kwietnia 2023 r., rozlosujemy 2800 specjalnych pakietów upominkowych i bonów o wartości 500 000 zł na 800 z 2800 dla każdego, kto prześle »Gratulacje«. Powodzenia!”. Wielu internautów zareagowało na wpis, ale nie wiedzieli, że jest to fałszywa informacja użyta przez oszustów.
Pod jednym z wpisów pojawiło się ponad 200 reakcji, 2,1 tys. komentarzy oraz ponad 600 udostępnień. W sekcji komentarzy pojawiło się wiele gratulacji, takich jak ta: „Gratulacje, powodzenia życzę na dalsze lata działalności. Dużo zadowolonych klientów” – pisała jedna z internautek.
Biedronka nie zapowiadała żadnego rozdania prezentów na swoich profilach
Prawdziwy profil Biedronki na Facebooku, istniejący od 2017 roku, wyróżnia się niebieskim znaczkiem zweryfikowanego profilu. Fanpage ma ponad 600 tys. obserwujących. Oprócz tego marka ma również potwierdzone profile m.in. na Instagramie czy na TikToku. Na Facebooku nie ma innego oficjalnego profilu, który reprezentowałby sieć ani społeczność fanów.
W żadnym z ostatnich wpisów na oficjalnym profilu Biedronki nie pojawiały się informacje o rozdawaniu przedmiotów za darmo z okazji urodzin marki. Widoczne były natomiast informacje o świątecznych promocjach. Jedynym aktualnym wydarzeniem specjalnym jest tzw. Biedronkoloteria ze zdrapkami.
„Biedronka fans” – czyli stały punkt programu internetowych oszustów
W analizach na łamach Demagoga nie jeden raz obserwowaliśmy profile o nazwie „Biedronka fans”, które są powielane w sposób masowy, istnieją dość krótko i nie mają zbyt dużej liczby obserwujących. Zawsze warto spojrzeć właśnie na te detale, by zweryfikować profil na Facebooku.
Aby sprawdzić, kiedy powstał profil, wystarczy zajrzeć do sekcji: „informacje” i „transparentność strony” na Facebooku. Ze zrzutu ekranu poniżej dowiemy się, że fałszywy profil powstał 20 marca 2023 roku, a więc istnieje znacznie krócej niż prawdziwy profil Biedronki.
Internetowi oszuści ukradli materiały graficzne Biedronki, by uwiarygodnić przekaz
Dla uwiarygodnienia przekazu internetowi oszuści ukradli logotyp sieci Biedronka oraz materiały graficzne związane z Biedronkoloterią, co można zaobserwować na fałszywych profilach. Niemniej jednak trzeba pamiętać o tym, żeby zawsze spojrzeć na inne detale, w tym na status zweryfikowanego profilu, długość istnienia profilu oraz liczbę obserwujących, o czym już wcześniej wspomnieliśmy.
„Lidl fans”, „Kaufland fans” i wiele innych – masowość oszustw na Facebooku
Internetowi oszuści wykorzystują też inne sieciówki, np. „Lidl fans” czy „Kaufland fans”, zwykle w celu budowania zasięgów nieznanych profili oraz wyłudzania danych osobowych użytkowników. W celu weryfikacji scamów z tzw. gratisami warto zastosować się do poniższych zasad.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter