Fake news w pigułce

26 stycznia na kanale zielarz_polska na Tik Toku pojawiło się nagranie, w którym autorka przedstawiła kilka fałszywych tez dotyczących nowotworów oraz sposobu ich leczenia. Filmik ten promuje takie tezy jak: przerwanie ciągłości tkankowej guza (np. poprzez biopsję) powoduje przerzuty [czas nagrania 0:35], nowotwór to jad grzybiczny, a organizm tworzy guz, żeby chronić się przed śmiercią [czas nagrania 1:11], oraz że witaminy przyjmowane doustnie niszczą wątrobę [czas nagrania 7:50].

Źródło: tiktok.com

Nagranie zdobyło ponad 1,8 tys. polubień i zostało skomentowane 120 razy. 706 osób zapisało ten filmik w ulubionych, a 829 podało go dalej. W komentarzach możemy m.in. przeczytać [pisownia oryginalna]: „100% prawda”. Możemy znaleźć też krytyczne komentarze [pisownia oryginalna] – „Jeżeli medycyna chińska jest taka super to dlaczego w Chinach jest taka umieralność. Przecież ci ludzie powinni żyć wszyscy ponad 100 a niestety”.

Autorce zdarzało się już mijać z prawdą

Nie jest to pierwszy raz, kiedy autorka mija się z prawdą. W kwietniu 2022 roku opublikowaliśmy analizę, w której tłumaczyliśmy, że kobieta opowiadała o wyrwanych z kontekstu zapisach ustawy o pomocy uchodźcom z Ukrainy.

Autorka przekonywała wtedy m.in., że Polacy staną się „obywatelami drugiej kategorii” we własnym państwie. Promowała również tezę, z której to wynikało, że Ukraińcy będą mogli podejmować pracę bez wymaganych kwalifikacji, np. w szkole. 

Czy biopsja lub wycięcie guza powoduje przerzuty?

W filmiku kobieta sugeruje [czas nagrania 0:35], że w momencie przerwania ciągłości tkankowej (np. poprzez biopsję albo nieudolne usunięcie guza) dochodzi do „rozlania się” guza na resztę organizmu, czyli do przerzutu.

Rzekome powstawanie przerzutów wskutek biopsji czy operacji to mit. Odnosiło się do niego m.in. Canadian Cancer Society, które zaprzecza temu, że operacja lub biopsja powodują przerzuty. O tym, że nie ma dowodów na to, że biopsja powoduje przerzuty, pisała także amerykańska Klinika Mayo na swojej stronie.

O tym, że biopsja jest bezpieczna, możemy przeczytać także w książce „Rak piersi. Między ryzykiem a szansą” autorstwa dr. Dariusza Michalika – chirurga onkologicznego. Fragment książki został udostępniony na portalu Zwrotnik raka. Przeczytać możemy:

Czy nowotwór jest grzybem?

W nagraniu pada także informacja [czas nagrania 1:11], że guz powstaje jako reakcja obronna organizmu na jad grzybiczny lub inne pasożyty. Teorię o tym, że nowotwór spowodowany jest grzybami, zapoczątkował były włoski lekarz, propagator medycyny alternatywnej Tullio Simmoncini, który napisał książkę „Rak jest grzybem”. 

W rzeczywistości komórki nowotworowe powstają w wyniku mutacji komórek. Na stronie Krajowego Rejestru Nowotworów możemy znaleźć informację, że:

Podobną informację znajdziemy także na portalu zwrotnikraka.pl. „Podłożem rozwoju nowotworów, zarówno łagodnych, jak i złośliwych, są zaburzenia genetyczne, które mogą pojawiać się w różnych okresach rozwoju osobniczego człowieka”.

Poinformowała o tym także w krótkim filmiku organizacja Cancer Research UK.

Chemioterapia nie działa, a człowiek leczy się sam?

W tiktoku nie zabrakło także informacji, że rzekomo ani antybiotyki, ani chemioterapia nie leczą chorego, a jego organizm „leczy się sam” [czas nagrania 3:00]. Jest to również popularny mit związany z walką z rakiem.

Chemioterapia uznawana jest za systemową metodę leczenia nowotworów. W przeciwieństwie do radioterapii czy operacji działa na cały organizm, a nie miejscowo. W komentarzu dla portalu zdrowie.pap. prof. Jacek Jassem podkreśla:

O tym, że chemioterapia jest skuteczną metodą leczenia nowotworów, pisały też międzynarodowe instytucje [1, 2,3,4]. Pisaliśmy też o tym na łamach Demagoga, gdzie znajdziesz komentarze innych ekspertów.

Wszystkie witaminy doustne obciążają wątrobę? To nieprawda

Autorka filmiku twierdzi również [czas nagrania 7:50], że wszystkie witaminy, które przyjmowane są doustnie, obciążają wątrobę. To stwierdzenie nie jest prawdziwe. Z dawkowaniem witamin należy uważać, aby ich stężenie nie było zbyt wysokie – mamy wtedy do czynienia z hiperwitaminozą. 

W rzeczywistości wątroba potrzebuje witamin do prawidłowego funkcjonowania. Oprócz odpowiedniej diety organizm ludzki może przyjmować witaminy w postaci suplementów. Przyjmowanie ich należy jednak konsultować z lekarzem.

Uwaga na alternatywną medycynę! Bywa ona formą zarobku

Promowanie medycyny alternatywnej oraz swoich własnych metod leczenia, a jednocześnie negowanie tradycyjnej medycyny, bywa niekiedy formą zarobku w internecie.