Wokół szczepionek przeciw COVID-19 mnoży się wiele teorii spiskowych, które bazują na nieprawdziwych informacjach. Te nierzadko odwołują się do rzekomych zmian w genomie, które mają wywoływać nowe szczepionki. W niektórych narracjach pojawia się motyw, że po zmianie genomu człowiek staje się czyjąś własnością. Miałoby to wynikać z tego, że fragment materiału genetycznego, który w wyniku przyjęcia preparatu rzekomo włącza się do ludzkiego DNA, jest opatentowany.

Taki fałszywy przekaz pojawił się niedawno na Facebooku. W ok. 5-minutowym nagraniu jedna z internautek przekonywała, że pandemia została zaplanowana w celu zniewolenia ludzi. Jej zdaniem każda zaszczepiona osoba formalnie przestaje być człowiekiem, staje się czyjąś własnością, a tym samym nie podlega już prawom człowieka. Na tej podstawie internauci przekonywali, że szczepionki nanoszą na człowieka znamię bestii, tożsame z tym, które przedstawiono w Apokalipsie św. Jana.

Źródło: www.facebook.com

Film spotkał się z pozytywnym przyjęciem osób negatywnie nastawionych do szczepień przeciw COVID-19. Jedna z kopii nagrania uzyskała ponad 800 reakcji i 1,7 tys. udostępnień. Osoby, które komentowały wpis, w wielu przypadkach deklarowały, że nigdy się nie zaszczepią.

O czym mówiono na filmie? Teoria spiskowa na temat patentowania ludzkich genów poprzez szczepionki mRNA

Internautka przekonywała, że Sąd Najwyższy USA orzekł, że jest możliwe opatentowanie człowieka: „W 2013 roku w sprawie sądowej Molecular Pathology and Myriad Genetics Sąd Najwyższy (USA – przyp. Demagog) orzekł, że ludzkie DNA nie może zostać opatentowane, ponieważ jest »produktem natury«. Ale pod koniec tego orzeczenia Sąd Najwyższy orzekł, że jeśli ludzki genom zostanie zmodyfikowany przez szczepionki mRNA, które są obecnie w użyciu, to genom może zostać opatentowany. Oznacza to, że każdy, kto otrzymał szczepionkę jest teraz technicznie opatentowany” – tłumaczyła (0:54 – czas nagrania). Na tej podstawie założyła, że: „Coś, co jest »opatentowane«, jest zastrzeżone i zostanie włączone do definicji »transludzi«. Osoby prawnie zidentyfikowane jako »transludzie « nie mają dostępu do praw człowieka, ani do praw przyznanych przez państwo. Dzieje się tak, ponieważ nie są klasyfikowane jako w stu procentach biologiczne lub ludzkie. Dlatego technicznie każdy, kto otrzymałby taką szczepionkę nie miałby już dostępu do praw człowieka” (1:41 – czas nagrania). 

Zdaniem internautki, która wypowiada się w filmie, orzeczenie to było podwaliną pod obecne wydarzenie – rzekomo zaplanowaną pandemię COVID-19. Szczepionki przeciwko tej chorobie, jak podkreślała, nie są szczepionkami, a narzędziem umożliwiającym patentowanie ludzkiego genomu (03:55 – czas nagrania), by wszyscy stracili wolność.

Co orzekł Sąd Najwyższy USA w sprawie „Molecular Pathology vs Myriad Genetics”? Czy to dotyczyło zmiany genomu?

Tematem procesu było opatentowanie  procesów izolowania genów, które mogą prowadzić do rozwoju raka piersi oraz cDNA, służącego do testowania występowania mutacji nowotworowych. Początkowo Federalny Sąd Okręgowy orzekł, że geny te nie mogą być objęte patentem, gdyż stanowią produkty natury. Sąd Najwyższy USA w apelacji orzekł jednak, że choć geny same w sobie tak jak „prawa natury, zjawiska naturalne i abstrakcyjne idee nie podlegają patentowaniu”, to jednak samo cDNA może zostać opatentowane. Tym samym orzeczono, że syntetycznie wytworzony cDNA ma zdolność patentową, podczas gdy wyizolowany naturalny DNA – nie.

Sprawa w żadnym przypadku nie dotyczyła szczepionek mRNA ani samego mRNA. Ani Federalny Sąd Okręgowy, ani Sąd Najwyższy USA nie orzekły, że: “jeśli ludzki genom zostanie zmodyfikowany przez szczepionki mRNA, które są obecnie w użyciu, to genom może zostać opatentowany”, a interpretacja przepisów nie umożliwia takich wniosków.

Autentyczności treści przekazywanych przez internautkę przeczy też fakt, że wdrożone do użytku szczepionki mRNA nie zmieniają DNA, ponieważ mRNA nie zmienia ludzkiego genomu. Zarówno mRNA, jak i białka wytworzone przy jego użyciu są wydalane przez organizm w miarę upływu czasu i budowy odpowiedzi immunologicznej. Jak wskazuje inicjatywa Nauka Przeciw Pandemii: „w komórkach człowieka nie ma mechanizmu pozwalającego na przepisanie sekwencji z  mRNA na DNA i  włączenie takiego DNA do genomu. To oznacza, że włączenie materiału genetycznego wirusa ze szczepionki mRNA do ludzkiego genomu i wywarcie nań wpływu jest absolutnie niemożliwe, dzięki czemu terapia mRNA jest pod tym względem całkowicie bezpieczna”.

Czy można opatentować człowieka i jego geny? Prawo patentowe w Unii Europejskiej

Sprawa patentowania genów budzi wiele kontrowersji na całym świecie. Wiele genów faktycznie można opatentować. Tylko co jeżeli w grę wchodzi ludzki organizm i geny znajdujące się wewnątrz niego? Prawo patentowe nie jest jednolite i różni się w zależności od regionu. Zgodnie z Dyrektywą 98/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 lipca 1998 r. państwa członkowskie Unii Europejskiej musiały uregulować kwestię patentowania genów. Wskazany europejski akt prawny głosi, że:

W Polsce kwestię tę reguluje ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej. W art. 93 z indeksem górnym 2 ust. 1 pkt 2 ustawy czytamy, że wynalazki biotechnologiczne, którym można udzielić patentów, są wynalazki: „stanowiące element wyizolowany z ciała ludzkiego lub w inny sposób wytworzony sposobem technicznym, włącznie z sekwencją lub częściową sekwencją genu, nawet jeżeli budowa tego elementu jest identyczna z budową elementu naturalnego” i – co istotne – tylko gdy spełnia wyznaczone w patencie zastosowanie lub funkcję (poza nimi nie podlega prawu patentowemu). W dalszej części ustawy w art. 93 z indeksem górnym 3 ust. 1 możemy dowiedzieć się, że: „Za wynalazek nie uważa się ciała ludzkiego, w różnych jego stadiach formowania się i rozwoju oraz zwykłego odkrycia jednego z jego elementów, włącznie z sekwencją lub częściową sekwencją genu”.

Podsumowanie

Szczepionki nie zmieniają genów, nie można też opatentować ludzkiego ciała. Człowiek, jak i jego genom nie zostali wynalezieni, stąd też nie mogą być czyjąś własnością. Każdy zaszczepiony zachowuje pełnię swoich praw i wolności obywatelskich.

Z wiarygodnymi informacjami na temat szczepionek na COVID-19 można zapoznać się na stronach Światowej Organizacji Zdrowia, Amerykańskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, Europejskiej Agencji Leków, a także w białej księdze pt. „Szczepienia przeciw COVID-19. Innowacyjne technologie i efektywność”, opracowanej przez inicjatywę Nauka Przeciw Pandemii.