FAKE NEWS W PIGUŁCE

9 stycznia 2023 roku na facebookowej stronie Damian Daszkowski opublikowano nagranie przedstawiające kilka osób, które wysiadły z samochodów na skrzyżowaniu po to, aby zakleić tablice rejestracyjne swoich samochodów taśmą klejącą. W opisie posta czytamy: „Tak właśnie walczy się ze »strefami czystego transportu«”. 

W ostatnim czasie wokół Stref Czystego Transportu (SCT) powstało wiele kontrowersji, co przyczyniło się do rozprzestrzeniania fałszywych informacji. W innej analizie na łamach Demagoga przeczytasz o szczegółach dotyczących np. wprowadzenia wspomnianej strefy w Warszawie.

Źródło: www.facebook.com

Post spotkał się z szerokim zainteresowaniem użytkowników platformy. W krótkim czasie od publikacji zdobył ponad 6 tys. reakcji. Obejrzano go ponad 1,7 mln razy. Wśród blisko 600 komentarzy odnajdujemy liczne głosy osób, które wyraziły poparcie dla rzekomych czynów pokazanych w filmie.

„Dopóki ludzie nie połączą kropek i nie przestaną w wyborach głosować w wyborach zgodnie z dyktatem tv to będą musieli się uciekać do takich »sztuczek«” – czytamy. W innym miejscu napisano: „Jedna wielka głupota z tą ekologią.. Nie wiedzą już jak nas okradać. Jest już i tak ciężko w tym kraju.. Proponuję, żeby politycy latali na Bali na latawcu albo balonem zamiast samolotem..”.

Film nie pokazuje „walki” ze strefą czystego transportu

Na facebookowym nagraniu uwieczniono osoby zaklejające tablice rejestracyjne swoich pojazdów. Okazuje się jednak, że działania te nie miały żadnego związku z rzekomą „walką” ze Strefami Czystego Transportu. 

Jedno z pierwszych udostępnień wspomnianego materiału pojawiło się na TikToku 26 października 2023 roku i oznaczone zostało hashtagami wskazującymi, że film nakręcono w okolicach Amsterdamu w Holandii. Nagranie odtworzono ponad 2 mln razy. W komentarzach oprócz domniemań dotyczących stref czystego powietrza czy 15-minutowych miast pojawiły się również głosy mówiące o tym, że osoby widoczne na nagraniu zaklejały tablice, aby uchronić się przed fotoradarem.

Urządzenie miało fotografować przejeżdżających w związku z awarią sygnalizacji świetlnej. „Tak więc dla wszystkich, którzy chcą prawdziwego wyjaśnienia, czerwone światło zostało zablokowane na 1 godzinę […] więc ludzie ukrywają tablicę rejestracyjną, aby uniknąć mignięcia [fotoradaru – przyp. Demagog], gdy przejeżdżają (na czerwonym świetle)” – czytamy w jednym z komentarzy, napisanym w języku francuskim. Inny użytkownik napisał po angielsku: „Światła są niesprawne i muszą przejeżdżać, gdy jest jeszcze czerwone, więc zakrywają tablicę rejestracyjną, aby nie dostać mandatu”.

Podobne udostępnienia wskazujące na to, że kierowcy zasłaniali tablice w związku z awarią, pojawiły się np. na Instagramie czy w serwisie YouTube. W tytule filmu w języku niderlandzkim napisano: „Uszkodzona sygnalizacja świetlna + fotoradar przy drodze = zaklej tablicę rejestracyjną taśmą”.

W mieście, w którym powstał film, nie było strefy czystego transportu

Jak ustalili factcheckerzy z serwisu Konkret24, omawiane nagranie powstało w Holandii, w miejscowości Halfweg na północy kraju. Jak się okazuje, we wspomnianym mieście nie ma strefy czystego transportu, co potwierdziła w rozmowie z serwisem rzeczniczka prasowa gminy, na której terenie powstał film. Obszar taki obowiązuje jednak na terenach pobliskich miast – Amsterdamu i Haarlem. Lokalizacje stref czystego transportu w Holandii można odnaleźć na stronie internetowej „Milieuzones in Nederland”.

Omawiany film nie przedstawia więc walki ze strefą czystego transportu. Na nagraniu uwieczniono moment, w którym mieszkańcy miasta zaklejali tablice rejestracyjne, aby uchronić się przed fotoradarem. To natomiast wynikało z faktu uszkodzenia sygnalizacji świetlnej lub wspomnianego urządzenia. Informacje te potwierdził również Konkret24.