Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
4 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
4 min czytania
Izrael zmienił kod kreskowy, by uniknąć bojkotu produktów? Fałsz
Dezinformujące treści dotyczące kodów kreskowych umieszczanych na produktach.
fot. Pexels / Modyfikacje: Demagog
Izrael zmienił kod kreskowy, by uniknąć bojkotu produktów? Fałsz
Dezinformujące treści dotyczące kodów kreskowych umieszczanych na produktach.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Na kilku facebookowych profilach (np. 1, 2, 3, 4) opublikowano treści dotyczące rzekomej zmiany kodu kreskowego produktów pochodzących z Izraela. Z treści wpisów wynika, że takie działanie miałoby na celu uniknięcie bojkotu produktów pochodzących z tego kraju.
- Te informacje są fałszywe (1, 2, 3). Kody kreskowe rozpoczynają się od tzw. prefiksu, który oznacza kraj, w jakim zarejestrowano dany produkt. Prefiks Izraela to 729 i nic się w tej kwestii nie zmieniło (1, 2, 3).
- Jak podaje organizacja GS1, która zajmuje się rejestracją prefiksów: „Należy pamiętać, że firmy zarejestrowane przez GS1 mogą wytwarzać produkty na całym świecie, prefiksy GS1 nie identyfikują kraju pochodzenia danego produktu”. To oznacza, że produkty z prefiksem Izraela mogą być produkowane i dystrybuowane w innych państwach.
6 i 7 listopada 2023 roku na kilku facebookowych profilach (np. 1, 2, 3, 4) opublikowano treści dotyczące rzekomej zmiany kodu kreskowego produktów pochodzących z Izraela. Z treści wpisów wynika, że takie działanie miałoby na celu uniknięcie bojkotu produktów pochodzących z tego kraju. W publikowanych materiałach czytamy np.: „Kod kreskowy Izraela został zmieniony, aby uniknąć bojkotu jego produktów”. A także: „ZMIENILI 729 NA 871”, „Bywają sytuację, gdy prefiks dotyczy kraju pochodzenia dystrybutora, a nie producenta!!”
Fot. Facebook
Komentarze pod postem świadczyły o tym, że użytkownicy Facebooka uwierzyli w publikowane tu treści: „Warto wiedzieć . Dzięki .”, „A to cwane szuje, szekle muszą się zgadzać”.
Kod kreskowy zawiera informacje o produkcie, prefiks świadczy o kraju jego rejestracji
Kod kreskowy to graficznie zakodowana informacja umożliwiająca identyfikację produktu. Jest ona kombinacją ciemnych i jasnych elementów, np. czarnych i białych pasków. Ułatwia szybkie rozpoznanie produktu oraz jego cech za pomocą czytnika elektronicznego, co usprawnia m.in. logistykę produktu.
Kody kreskowe posiadają tzw. prefiks. Najczęściej są to 3 pierwsze cyfry widoczne od lewej strony ciągu. Oznaczają one kraj, w którym zarejestrowano dany produkt. Produkty rejestruje się w GS1, czyli w organizacji typu non-profit, która zajmuje się opracowywaniem oraz utrzymywaniem międzynarodowych standardów w komunikacji biznesowej.
Izrael nie zmienił swojego prefiksu
Jeśli produkt ma np. prefiks 590, oznacza to, że został zarejestrowany w polskiej GS1. Z kolei prefiks 729 (który podano w treści posta) oznacza, że produkt został zarejestrowany w izraelskim GS1. Jednak nie musi to oznaczać, że towar został w tym kraju wyprodukowany ani też – że podlegał dystrybucji w Izraelu.
Jak podano na stronie GS1 Polska: „Należy pamiętać, że firmy zarejestrowane przez GS1 mogą wytwarzać produkty na całym świecie, prefiksy GS1 nie identyfikują kraju pochodzenia danego produktu”.
W treści posta napisano: „Kod kreskowy Izraela został zmieniony, aby uniknąć bojkotu jego produktów […] ZMIENILI 729 NA 871”. To nieprawda (1, 2, 3). Prefiks 871 przypisany jest holenderskiej GS1 i nic się w tej kwestii nie zmieniło. Krajowi temu przypisuje się zakres prefiksów od 870 do 879. Fake newsy dotyczące rzekomej zmiany prefiksu Izraela na numer 871 krążą w internecie przynajmniej od czerwca 2021 roku.
Produkty opatrzone prefiksem 871 zostały zarejestrowane w Holandii, a treść posta to element dezinformacji
W treści posta napisano: „Dobrym przykładem są płyny marki Softlan, których kod kreskowy rozpoczyna się od cyfr 871, co może wskazywać, że produkty są z Holandii, a tak naprawdę płyny są produkowane wyłącznie na rynek europejski”.
Produkty tej marki istotnie mają kod kreskowy zaczynający się od 871 (np. 1, 2, 3, 4, 5, 6). Oznacza to jedynie, że zostały one zarejestrowane w holenderskim (a nie w izraelskim) GS1. Kraj produkcji oraz dystrybucji poszczególnych produktów może być jednak różny.
To nie pierwsze dezinformujące treści na temat Izraela, które omawiamy na łamach Demagoga. Obecnie cieszą się one dużą popularnością ze względu na konflikt izraelsko-palestyński oraz na inwazję w Strefie Gazy.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
