Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Krowy gorsze dla klimatu niż auta? Bill Gates tak nie powiedział
Założyciel Microsoftu nigdy publicznie nie porównywał emisji gazów cieplarnianych z hodowli i z transportu.
fot. Pexels / Modyfikacje: Demagog
Krowy gorsze dla klimatu niż auta? Bill Gates tak nie powiedział
Założyciel Microsoftu nigdy publicznie nie porównywał emisji gazów cieplarnianych z hodowli i z transportu.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Wpis na Facebooku informuje, że Bill Gates miał stwierdzić, że krowy zanieczyszczają powietrze bardziej niż samochody.
- Rzecznik fundacji Billa i Melindy Gates przekazał, że założyciel Microsoftu nigdy nie powiedział przypisywanych mu słów. Nie znajdziemy ich np. w mediach społecznościowych czy w publikacjach prasowych fundacji.
- Emisje z transportu przewyższają te pochodzące z sektora rolniczego.
Fałszywe bądź zmanipulowane cytaty słów znanych postaci są jedną z metod promowania nieprawdziwych wiadomości. Przykładem osoby pojawiającej się w tego typu dezinformujących przekazach jest założyciel Microsoftu – Bill Gates, którego rzekome wypowiedzi służyły do promowania teorii o planowanej depopulacji czy o „zasłonięciu Słońca”.
Jednym z ostatnich przykładów jest wpis na Facebooku z 26 kwietnia 2024 roku. Jak przeczytamy na grafice: „Bill Gates twierdzi, że krowa zanieczyszcza powietrze bardziej niż samochód!”. Tekst ten puentuje ironiczne wyzwanie: „Ok Bill! Zamknę się na noc w garażu z krową, a ty zamykasz się na noc w garażu z samochodem z włączonym silnikiem. Spotykamy się rano na śniadaniu, aby omówić wyniki”.
O popularności, jaką zdobył wpis, świadczyć może duża liczba reakcji oraz udostępnień (1,6 tys.). Wśród ponad 300 komentarzy część opinii uznaje rzekome słowa Gatesa za prawdziwe [pisownia oryginalna]: „A kto go pytał o zdanie, kogo reprezentuje to indywiduum, żeby rządzić ludźmi”, „To co on mówi to jedno ale co lepsza, że ktokś to łyka…”, „… Czy Bill przyjął wyzwanie..? Pewnie nie , bo wynik łatwy do przewidzenia …!!”.
Nie ma dowodów na to, że Bill Gates kiedykolwiek porównał ze sobą auta i krowy
Obrazek dołączony do wpisu to polskie tłumaczenie mema krążącego w sieci co najmniej od 2021 roku. W anglojęzycznych wersjach pojawia się także amerykańska kongresmenka Alexandra Ocasio-Cortez, która też rzekomo uważa, że krowy są bardziej szkodliwe dla jakości powietrza niż samochody.
Jak sprawdzili redaktorzy Politifact oraz „USA Today”, nie ma żadnych dowodów na to, że Bill Gates kiedykolwiek dokonał porównania, jakie przypisuje mu się w facebookowym wpisie. Zarówno jedna, jak i druga redakcja skontaktowała się z fundacją Billa i Melindy Gates, której rzecznik przekazał, że założyciel Microsoftu nigdy czegoś takiego nie powiedział.
Podobnych wypowiedzi Gatesa nie znajdziemy także ani w mediach społecznościowych Gatesa, ani w publikacjach prasowych jego fundacji.
Ile gazów cieplarnianych emituje sektor transportu i rolnictwa?
Niezależnie od tego, że Bill Gates nigdy nie porównał ze sobą zanieczyszczeń produkowanych przez krowy i przez samochody, warto sprawdzić, co na ten temat mówią statystyki.
Dane zebrane m.in. przez Our World in Data, na bazie wyliczeń ClimateWatch, wskazują, że w 2019 roku sektor transportu odpowiadał za wyemitowanie 8,48 mld t gazów cieplarnianych. Cała gałąź rolnicza w tamtym roku wyemitowała 5,78 mld t zanieczyszczeń. W 2020 roku – w czasie pandemii – transport wyemitował 7,29 mld t gazów cieplarnianych. Tymczasem cały sektor rolniczy był odpowiedzialny za emisję 5,87 mld t.
Czym różnią się emisje samochodów od tych pochodzących z hodowli krów?
Jak powiedziała redakcji „USA Today” Shayla Powell, rzeczniczka amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska (EPA), bezpośrednia emisja pojedynczej krowy i samochodu są do siebie zbliżone. Zdaniem EPA przeciętny samochód produkuje ok. 4,6 t dwutlenku węgla rocznie. Z kolei zdaniem Alana Rotza z amerykańskiego departamentu rolnictwa przeciętna krowa wydala rocznie ok. 3,3 t CO2.
Jednak takie porównanie może nie być dobre, na co zwraca uwagę dr Frank Mitloehner, specjalista ds. jakości powietrza. Jak przekazał on „USA Today”: „znamy emisje w całym cyklu życia dla zwierząt gospodarskich, ale nie dla transportu […] Nie uwzględniamy budowy pojazdów, ich przemieszczania, konserwacji itd. Znamy tylko emisje z rury wydechowej”.
Jednak ogólna emisja to nie wszystko. Krowy odpowiedzialne są przede wszystkim za wydalanie metanu, który – choć ma potencjał tworzenia efektu cieplarnianego większy od CO2 – to jednak jego żywotność wynosi od 7 do 12 lat. Tymczasem dwutlenek węgla może przebywać w naszej atmosferze od 300 do nawet tysiąca lat.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter