Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Migrant w Warszawie zniszczył tramwaj? To stare wideo z Francji
Nagranie, w którym mężczyzna dewastuje tramwaj, nie powstało w Polsce.
fot. Pexels / Modyfikacje: Demagog
Migrant w Warszawie zniszczył tramwaj? To stare wideo z Francji
Nagranie, w którym mężczyzna dewastuje tramwaj, nie powstało w Polsce.
Analiza w pigułce
- W serwisie X oraz na Facebooku (1, 2, 3) opublikowano nagranie, w którym widzimy, jak mężczyzna niszczy wycieraczki przednich szyb tramwaju. W opisie poinformowano, że do zdarzenia doszło w Warszawie, a rowerzysta jest migrantem.
- Film został nagrany we wrześniu 2019 roku we Francji, na północ od Paryża. We francuskojęzycznych artykułach publikowanych w tamtym okresie nie odnajdujemy informacji o pochodzeniu sprawcy.
W mediach społecznościowych coraz częściej pojawiają się fałszywe informacje o migrantach. Mogą one mieć na celu np. wzbudzenie niechęci do osób przyjezdnych czy pogłębienie polaryzacji społeczeństwa w stosunku do migracji. Na prośbę czytelnika przyglądamy się kolejnemu fake newsowi z tej kategorii.
Na początku lipca w serwisie X i na Facebooku (1, 2, 3) opublikowano krótkie nagranie, w którym uwieczniono mężczyznę jadącego na rowerze pośrodku torów tramwajowych [czas nagrania 0:01]. Kiedy dojeżdżający do niego tramwaj dał sygnał ostrzegawczy, rowerzysta zaczął się awanturować, a następnie zniszczył wycieraczki przedniej szyby pojazdu [czas nagrania 0:16].
W opisie postów informowano (1, 2, 3, 4), że do incydentu doszło w Warszawie. „Subsaharyjski specjalista ds. torów, podczas kontrolowania stanu technicznego infrastruktury torowej na Warszawskim Mokotowie” [pisownia oryginalna] – napisano prześmiewczo.
Film wzbudził duże zainteresowanie użytkowników mediów społecznościowych. Wśród komentarzy nie zabrakło osób wyrażających niechęć wobec mężczyzny z nagrania. „Motorniczy powinien wyjść i zrobić porządek z wandalem”, „Rozjechać. I po sprawie” – pisano na Facebooku. Z kolei w serwisie X czytamy [pisownia oryginalna]: „Nie no ich trzeba na…lac to będą się bali robić takie rzeczy”, „Dalej się uśmiechajcie , więcej wpuszczajcie tej dziczy brawo Tusk i Von Der Leyen”.
Zdarzenie nie miało miejsca w Polsce, lecz we Francji
Przy wykorzystaniu narzędzia do wyszukiwania obrazem Google Lens znajdujemy informacje o prawdziwym pochodzeniu omawianego filmu.
Nagranie nie przedstawia imigranta, który rzucił się na tramwaj na Mokotowie, lecz mieszkańca Francji. Do incydentu doszło we wrześniu 2019 roku we francuskiej miejscowości Villeneuve-la-Garenne, na północ od Paryża. Zgodnie z doniesieniami medialnymi z tamtego okresu, mężczyzna poruszał się trasą linii tramwajowej T1.
Za pomocą Google Street View odnajdujemy lokalizację, w której powstał film, co jednoznacznie potwierdza, że zdarzenie nie miało miejsca w Polsce.
Czy rowerzysta był imigrantem?
Sprawę dla francuskiego dziennika „Le Parisien” skomentowało paryskie przedsiębiorstwo transportu publicznego (RATP), które potwierdziło incydent oraz poinformowało o przyczynie agresywnego zachowania rowerzysty. Jak podano: „Mężczyzna był […] bardzo niezadowolony, ponieważ tuż przed zdarzeniem, na stacji Chemin des Reniers, nie pozwolono mu wsiąść do tramwaju z rowerem”.
Takie same informacje odnajdujemy również na innych francuskojęzycznych portalach (np. 1, 2). Nie podają one jednak szczegółów na temat narodowości sprawcy, czy tego, czy był on imigrantem.
Podsumowanie – weryfikujmy treści z mediów społecznościowych
Omawiany film już w przeszłości był wykorzystywany do szerzenia dezinformacji. Przykładowo: pod koniec września 2019 roku chorwaccy fact-checkerzy Faktograf obalali doniesienia, według których do zdarzenia miało dojść w Zagrzebiu, stolicy Chorwacji.
Ze względu na próby manipulacji, na jakie możemy trafić w sieci, warto zachować szczególną ostrożność podczas przeglądania m.in. mediów społecznościowych. W przypadku natrafienia na podejrzaną treść zachęcamy do zweryfikowania jej prawdziwości w innych, zaufanych źródłach.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter