Nieprawdziwe informacje dot. szczepień przeciw COVID-19 odnoszą się do wielu zagadnień z nimi związanymi, w tym często także i do sposobu ich przechowywania, co kilka razy było już przedmiotem naszych analiz. Nierzadko bywa, że na bazie fałszywych informacji niektórzy zaczynają uznawać szczepienia za „oszustwo” lub traktują to jako potwierdzenie dla wcześniej wyznawanych fałszywych teorii.

Na grafice dołączonej do posta odzwierciedlającego problem można przeczytać, że: „Jak to jest z tymi szczypawicami, że w grudniu musiały być w temp. -70, a teraz są w upale, wszędzie… i zamrażarek nie widać!”, co wskazywałoby na to, że nieprawidłowe przechowywanie szczepionek jest jakąś powszechną normą, a ludzie są w tym zakresie oszukiwani. Takie stwierdzenie nie jest jednak dowodem na przyjęte założenie. 

Źródło: www.facebook.com

Internauci, którzy komentowali wpis, nie zweryfikowali przedstawionej treści. Niektórzy z nich pisali: „Też nie pojmuję tego”, „Ciekawe pytanie, komu je możemy zadać?Albo raczej kto na nie odpowie!”. Jeden z komentarzy – „To są takie szczepionki które same umieją się dostosować do warunków atmosferycznych czyli zima to muszą być w zimnim a ciepło to już im nie przeszkadza” – wskazywał bardzo ironiczne podejście internauty.

W jakich temperaturach przechowuje się szczepionki przeciw COVID-19? To zależy od tego, kiedy preparat zostanie użyty

W analizowanym wpisie nie podano, gdzie i jak miałoby dojść do nieprawidłowego przechowywania szczepionek, stąd też trudno jest uznać przekazywane informacje za wiarygodne. Gdyby faktycznie wykryto taką nieprawidłowość, to nie pozostałoby to bez reakcji. Szczepionki przeciw COVID-19 nie są dystrybuowane do dowolnych miejsc, jak to ujęto w poście: „są w upale, wszędzie”. Zamrażarki, w których przechowuje się niektóre szczepionki przeciw COVID-19 nie są wystawione „wszędzie”, lecz w wyznaczonych do tego pomieszczeniach, a przed podaniem się je rozmraża. Na niektórych stronach internetowych można zobaczyć, jak wyglądają takie zamrażarki, np. na stronie Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu.

W jakich temperaturach przechowuje się szczepionki przeciw COVID-19? 

To zależy od producenta i wymagań, które musi spełniać określony preparat. Wszystkie funkcjonujące na rynku szczepionki przeciw COVID-19 muszą być przechowywane w niskich temperaturach. W grudniu 2020 roku jako pierwszą do użytku dopuszczono szczepionkę Comirnaty od Pfizer/BioNTech, a na początku 2021 roku dołączyła do niej szczepionka koncernu Moderna. Tylko pierwsza z wymienionych mogłaby być przechowywana w temperaturze -70°C, którą określono w poście, natomiast ta od koncernu Moderna nie wymaga takiego samego przedziału temperatur (EMA podaje, że nie powinno się ich przechowywać poniżej -50°C) i informowano o tym jeszcze przed wejściem preparatu na rynek. Z czasem pojawiły się także inne szczepionki, spośród których żadna funkcjonująca na rynku Unii Europejskiej nie wymaga tak niskich temperatur, jak ta od Pfizer/BioNTech.

• Comirnaty. Szczepionki od koncernu Pfizer/BioNTech należy przechowywać w temperaturze od ‑90°C do ‑60°C przez okres sześciu miesięcy (jeżeli nie zostały otwarte). W celu podania szczepionki należy ją wcześniej rozmrozić. Zgodnie z nowymi rekomendacjami rozmrożoną szczepionkę można przechowywać w fiolce w temperaturach od 2°C do 8°C, maksymalnie do 31 dni (wcześniej przez 5 dni), oraz maksymalnie do 2 godzin w temperaturze do 30°C przed jej podaniem. Ze szczegółami można zapoznać się na stronie Europejskiej Agencji Leków (EMA).
  

• Spikevax. Szczepionki od koncernu Moderna można przechowywać w stanie zamrożonym w temperaturze od -25°C do -15°C przez okres siedmiu miesięcy (jeżeli nie zostały otwarte). Przed użyciem każdą ze szczepionek należy rozmrozić, a nienaruszona fiolka ze szczepionką może być przechowywana do 30 dni w lodówce w temperaturze od 2°C do 8°C (w zabezpieczeniu przed światłem) lub do 24 godzin w temperaturze od 8°C do 25°C. Ze szczegółami można zapoznać się na stronie Europejskiej Agencji Leków (EMA).

• Vaxzervia. Szczepionki od koncernu AstraZeneca nie trzeba przechowywać w zamrażarce. Nieotwarte preparaty można przechowywać do sześciu miesięcy w temperaturze od 2°C do 8°C (nie zamrażać). Producent przewidział, że jednorazowo może dojść do odchyleń w przechowywaniu, które przyjęto na 12 godzin w temperaturze do 30°C i 72 godziny do -3°C, po czym fiolki należy umieścić ponownie w lodówce. Ze szczegółami można zapoznać się na stronie Europejskiej Agencji Leków (EMA).

• Janssen. Szczepionki od koncernu Johnson & Johnson mogą być przechowywane przez dwa lata w temperaturze od -25°C do -15°C. Po wyjęciu z zamrażarki nieotwarta szczepionka może być przechowywana w lodówce w temperaturze od 2°C do 8°C do trzech miesięcy (należy chronić przed światłem). Ze szczegółami można zapoznać się na stronie Europejskiej Agencji Leków (EMA).

Podsumowanie

Szczepionki przeciw COVID-19 muszą być przechowywane i przygotowane przed ich użyciem zgodnie z procedurami. Wbrew dezinformującym przekazom, które są pozbawione źródła, każda z nich musi być przechowywana w innym przedziale temperatur i było o tym wiadomo w momencie, w którym wprowadzano je na rynek. Zawsze warto upewnić się, czy prezentowane w sieci informacje odpowiadają prawdzie, a jeśli odwołują się do wydarzeń z przeszłości, można skorzystać z wyszukiwarki Google, która może wskazać nam wyniki z zakresu określonych dat.

Z wiarygodnymi informacjami na temat szczepionek na COVID-19 można zapoznać się na stronach Światowej Organizacji Zdrowia, Amerykańskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, Europejskiej Agencji Leków, a także w białej księdze pt. „Szczepienia przeciw COVID-19. Innowacyjne technologie i efektywność”, opracowanej przez inicjatywę Nauka Przeciw Pandemii.