Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Nowe warianty SARS-CoV-2 powstają przez szczepionki? To fake news!
Szczepionki przeciw COVID-19 mogą ograniczyć ryzyko powstawania wariantów.
Nowe warianty SARS-CoV-2 powstają przez szczepionki? To fake news!
Szczepionki przeciw COVID-19 mogą ograniczyć ryzyko powstawania wariantów.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- W mediach społecznościowych pojawił się post, który powiela wiele fałszywych informacji na temat pandemii COVID-19. Na jego podstawie można wywnioskować, że szczepionki są powodem wzrostu zachorowań i powstawania kolejnych wariantów SARS-CoV-2. Przy czym jednocześnie z drugiej strony ilustracja sugeruje, że warianty nie istnieją.
- Istnienie różnych wariantów SARS-CoV-2 jest potwierdzone naukowo, tak samo jak to, że ich powstawanie ma związek z transmisją wirusa i ilością zakażeń. Szczepionki przeciw COVID-19 mogą ograniczyć to zjawisko.
Wokół tematu pandemii COVID-19 od dłuższego czasu krąży wiele nieprawdziwych informacji. Dotyczą one m.in. szczepionek przeciwko tej chorobie oraz ich rzekomego wpływu na powstawanie nowych wariantów SARS-CoV-2. Jedną z takich informacji powiela post, który zyskał sporą popularność na Facebooku (udostępniło go ponad 260 osób, a ponad 180 skomentowało).
„Jak tam 5 fala?” – napisał autor. W dalszej części tekstu możemy przeczytać: „Nie lubię mieć racji, ale zanim zaczęły się czopowania pisałem Wam, że im więcej będzie zaczopowanych tym będzie więcej zakażonych i nowych wariatów”.
Przekazana informacja może tym samym sugerować, że efektem szczepionek przeciwko COVID-19 są nowe warianty SARS-CoV-2 oraz wzrost zakażeń. Jednocześnie ilustracja dołączona do posta w prześmiewczym tonie daje do zrozumienia, że warianty wiarusa w ogóle nie istnieją. W rzeczywistości żadna z tych informacji nie jest prawdziwa.
Warianty wirusa SARS-CoV-2 istnieją. Od czego zależy ich powstawanie?
Z wpisu opublikowanego na Facebooku można wyciągnąć dwa różne wnioski: albo że warianty wirusa w ogóle nie istnieją, albo że są one spowodowane szczepieniami przeciwko COVID-19.
Wirus SARS-CoV-2, jak każdy inny wirus, mutuje w wyniku przenoszenia się na nowe organizmy. To udokumentowany fakt naukowy. Zaprzeczanie temu to pseudonaukowe założenie, które bazuje na fałszywych narracjach rozpowszechnianych w sieci.
Wirus z jedną lub większą liczbą nowych mutacji jest określany jako „wariant” oryginalnego wirusa. Jeśli wirus rozprzestrzenia się szybko i zakaża wielu ludzi, istnieją duże szanse na to, że w końcu powstanie wariant wyraźnie różniący się od jego pierwszej wersji, np. szybkością transmisji czy nasileniem objawów.
Bardziej szczegółowo wyjaśnia to film udostępniony na stronie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO):
W przypadku SARS-CoV-2 wariantami potencjalnie groźniejszymi (tzw. wariantami wzbudzającymi obawy) są:
- Delta (B.1.617.2) – rozprzestrzeniający się łatwiej niż inne warianty i mogący powodować cięższe przypadki zachorowań. Amerykańskie CDC podaje, że w przypadku tego wariantu może dochodzić do przełomowych infekcji u osób, które są w pełni zaszczepione i ozdrowieńców. Szczepionki nadal skutecznie zapobiegają ciężkim chorobom, hospitalizacjom i śmierci.
- Omikron (B.1.1.529) – badacze stwierdzili, że łagodniejsze zachorowania mogą zdarzać się częściej niż w przypadku poprzednich wariantów. Mimo to, że ze względu na szybsze przenoszenie się Omikrona, może on dotknąć większą liczbę osób i co za tym idzie, liczba ciężkich przypadków wcale się nie obniży. Szczepionki mogą mieć niższą skuteczność w przypadku tego wariantowi, stąd też zaleca się przyjęcie dodatkowej dawki szczepionki (dotyczy to zwłaszcza najbardziej zagrożonych grup w obliczu malejącej w czasie skuteczności preparatów).
Szczepionki mogą ograniczać transmisję SARS-CoV-2, przez co wbrew temu, co zostało zasugerowane we wpisie, nie są one powodem powstawania nowych wariantów wirusa SARS-CoV-2. Preparaty nie zakażają wirusem ani nie sprawiają, że ktoś będzie bardziej podatny na zachorowanie.
Trwa zaplanowana depopulacja ludzkości? To teoria spiskowa
Słowami „wszystko realizują zgodnie z planem” autor posta odwołuje się do popularnej teorii spiskowej, że pandemia została zaplanowana w celu depopulacji świata. Wiele dezinformacyjnych treści łączy się z teorią spiskową, która mówi o tym, że pandemia jest zaplanowanych działaniem, aby zmniejszyć liczbę ludzi na Ziemi. Informacja ta krąży w Internecie w różnych wersjach. Jednym z celów – według tej teorii – ma być wprowadzenie tzw. nowego porządku światowego („New World Order”). Jest to teoria spiskowa, która liczy sobie już kilkadziesiąt lat.
W sieci pojawiają się również materiały, które rzekomo mają potwierdzać taką teorię. Na łamach Demagoga wykazaliśmy niewiarygodność w tym kontekście m.in:
- rzekomych słów Billa Gatesa,
- wyciągniętej z kontekstu wypowiedzi Christiny Figueres,
- dokumentu Agenda 2030,
- raportu Fundacji Rockefellera,
- dokumentu Agenda 21,
- działalności Klubu Rzymskiego.
Wszystkie te materiały miały być dowodami na istnienie spisku. Po ich analizie nie można uznać, że faktycznie realizowana jest depopulacja ludzkości, co próbują sugerować. Szerzej o każdym z tych przykładów piszemy w podlinkowanych wyżej analizach.
Podsumowanie
Dezinformacja na temat szczepionek przeciwko COVID-19 oraz samego wirusa SARS-CoV-2 jest w sieci bardzo powszechna. Z wiarygodnymi informacjami na temat szczepionek na COVID-19 można zapoznać się na stronach Światowej Organizacji Zdrowia, Amerykańskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, Europejskiej Agencji Leków, a także w białej księdze pt. „Szczepienia przeciw COVID-19. Innowacyjne technologie i efektywność”, opracowanej przez inicjatywę Nauka przeciw pandemii.
Nie musisz działać jak automat i udostępniać informacji bez sprawdzenia. Najwyższy czas wyłączyć automatyczny tryb i przełączyć się na myślenie.
Zobacz, co przygotowali dla Ciebie nasi ambasadorzy: Kasia Gandor, Martin Stankiewicz, Ola i Piotr Stanisławscy (Crazy Nauka), Marcin Napiórkowski oraz Joanna Gutral.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter