Zniekształcone wypowiedzi polityków na dany temat to jeden z przykładów internetowej dezinformacji. Tego typu technika tworzenia fałszywych przekazów stosowana jest m.in. przez Gazetę RDK, której grafiki są udostępniane przez użytkowników Facebooka. Na naszej stronie internetowej weryfikowaliśmy doniesienia pochodzące ze strony gazety, dotyczące m.in. posła Kamila Bortniczuka czy wypowiedzi papieża Franciszka.

Na profilu jednej z użytkowniczek znalazła się grafika, informująca, że premier Mateusz Morawiecki miał nazwać Donalda Tuska „nazistą Goebbelsem”. Informacji tej towarzyszy wulgarny przypis: „Moralny karzeł przekroczył granicę !!!”. Ta sama grafika została opublikowana godzinę wcześniej przez Gazetę RDK. Jak się jednak okazuje, Mateusz Morawiecki nigdy nie wypowiedział przypisywanych mu słów.

Źródło: www.facebook.com

Post ten spotkał się z dużą liczbą reakcji użytkowników Facebooka, którzy zostawili pod grafiką kilkaset reakcji i komentarzy. Wpis został podany dalej ponad 2,4 tys. razy. Spośród opinii zostawionych pod wpisem, wiele potwierdza wiarę w prawdziwość przytoczonego cytatu i  wyraża oburzenie na słowa premiera: „Ta sprawa natychmiast do sądu. Myślę,że mecenas Giertych już ręce zaciera”, „Powinien za te chamskie i bezczelne słowa odpowiedzieć”, „Ta zniewaga pana Tuska -wymaga SĄDU dla tego parszywego kłamcy i PiS rządowego HAMA!!”.

Kancelaria premiera dementuje prawdziwość cytatu

Aby zweryfikować prawdziwość cytatu, skontaktowaliśmy się z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów. W odpowiedzi na naszą prośbę Centrum Informacyjne Rządu poinformowało nas, że premier Morawiecki nie powiedział przypisywanych mu słów:

Zapis spotkania wspomnianego w korespondencji znajduje się na stronie kancelarii premiera na Facebooku.

Co rzeczywiście powiedział Mateusz Morawiecki?

W trakcie nagrania możemy usłyszeć, jak premier Morawiecki powołuje się na rzekomy cytat ministra propagandy III Rzeszy Josepha Goebbelsa: „Kłamstwo powtórzone tysiąc razy staje się prawdą” (zdaniem prof. Randalla Bytwerka z uniwersytetu w Calvin, autora bloga „Goebbels didn’t say it”, cytat ten jest nieprawdziwy):

Wypowiedź premiera Morawieckiego znalazła się w artykułach m.in. w Rzeczpospolitej czy Polsat News. 

Podsumowanie

Manipulacja kontekstem danej wypowiedzi czy wprost fałszowanie cytatów to jeden ze sposobów na promowanie nieprawdziwych informacji. Podobne praktyki analizowaliśmy w przypadku rzekomych wypowiedzi prof. Simona dotyczących pandemii. Trafiając na tego typu sensacyjne treści, warto weryfikować je w wiarygodnych źródłach, by zobaczyć, czy nie zostały one zniekształcone w celu nadania im nowego, dezinformującego znaczenia.