Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Tajemnicza sytuacja na lotnisku? Nie, to zwykłe sprzątanie!
Film nie przedstawia niebezpiecznego transportu.
Tajemnicza sytuacja na lotnisku? Nie, to zwykłe sprzątanie!
Film nie przedstawia niebezpiecznego transportu.
Fake news w pigułce
- W mediach społecznościowych pojawiło się nagranie z niepokojącą muzyką, przedstawiające samolot na płycie lotniska i mężczyzn w kombinezonach, którzy opuścili pojazd.
- Na tle nagrania zamieszczono pytanie: „Co wynoszą z rządowego samolotu?”, które sprowokowało powstanie wielu odpowiedzi wpisujących się w teorie spiskowe.
- Nagranie zostało przedstawione w mylnym kontekście. Z informacji, których udzieliło źródło związane z instytutem NASK, wynika, że nagranie przedstawia zwykłą dezynfekcję samolotu.
Pod koniec maja w mediach społecznościowych w sieci zaczęło krążyć nagranie przedstawiające rządowy samolot na płycie lotniska w Warszawie. Z samolotu wychodzi dwóch mężczyzn w kombinezonach ochronnych i wynoszących słabo widoczne na nagraniu przedmioty. Na profilu GlosGminny.pl w sensacyjny sposób sugerowano, że jest to coś tajemniczego i prawdopodobnie niebezpiecznego, a w tle leciała niepokojąca muzyka.
Internauci snuli różnie teorie spiskowe na temat zdarzenia. W odpowiedzi na sugestywne pytanie o to, co rzekomo przywieziono do Polski, użytkownicy odpisywali: „małpią ospę, trzeba działać”. Jeden z nich pisał: „szykują następna pandemię”.
Domysły i spekulacje wokół filmu. Skąd wzięło się nagranie i co przedstawia?
Film nakręcony na lotnisku zawierał opis, który służył manipulacji przekazem, by nadać mu większej sensacyjności. Za pomocą wstecznego wyszukiwania obrazem trafiliśmy na kopie filmów, które były zamieszczane na Twitterze. Jeden z komentarzy wskazywał, że nagranie zamieszczono na TikToku – dokładnie na profilu @detmiofficial.
W sekcji komentarzy, jak i w kolejnym zamieszczonym nagraniu autor nagrania zaznaczył, że film nagrał trzy dni temu na lotnisku im. Fryderyka Chopina w Warszawie, przed wylotem. W oryginalnie opublikowanej wersji również znalazł się opis głoszący: „Co wynoszą z rządowego samolotu?”.
Autor nagrania w żaden sposób nie określił ani nie udowodnił, co mogły przenosić osoby na lotnisku. Internauci w odpowiedzi na film i zadane pytanie pisali m.in., że to „broń biologiczna”, czego w żaden sposób nie prostowano.
Na podstawie samego nagrania nie da się jednak w żaden sposób określić, co miało miejsce na lotnisku i czy było to coś niezwykłego, biorąc pod uwagę odległość, z jakiej nakręcono materiał, i różnorodność kontekstu, w jakim mogły pojawić się tam osoby w kombinezonach ochronnych.
Co naprawdę przedstawia film? Nic nadzwyczajnego – to procedura dezynfekcji
W związku z pojawieniem się wielu spekulacji i mylących komentarzy profil #WłączWeryfikację, prowadzony przez Instytut Badawczy NASK, udzielił odpowiedzi, z której wynika, że film przedstawia standardową i rutynową procedurę dezynfekcji.
⚠️ Wideo, z którego kadr widać na grafice, opatrzone zostało narracją wzbudzającą kontrowersje wobec osób w kombinezonach, wychodzących z samolotu.
✅ Nagranie przedstawia procedurę dezynfekcji, która jest rutynowa i wymagana przez przepisy bezpieczeństwa.#WłączWeryfikację pic.twitter.com/uhPh1kvbwB
— #WłączWeryfikację (@WeryfikacjaNASK) May 27, 2022
Podobne stroje ochronne były/są stosowane w ramach sprzątania ulic, co jest zależne od rodzaju używanych środków. Przykładowo częstym zabiegiem w czasie pandemii COVID-19 było ozonowanie przestrzeni publicznych, do czego używano takich kombinezonów dla ochrony sprzątających osób.
Podsumowanie
W ostatnich dniach temat małpiej ospy stał się popularną narracją w teoriach spiskowych głoszących, że świat czeka kolejna pandemia, której rzekomym celem ma być depopulacja i kontrola ludzkości. Nagrania pełne spekulacji i niedopowiedzeń padają więc na podatny grunt i stanowią pożywkę dla rozwoju konspiracyjnych narracji. W sytuacjach chaosu informacyjnego warto trzymać się faktów – te opisywaliśmy w jednej z naszych analiz poświęconych tematyce małpiej ospy.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter