Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Zatrzymać rozwój? Słowa przewodniczącej KE wyrwano z kontekstu
Wypowiedź Ursuli von der Leyen została wycięta z dłuższego nagrania.
fot. Pexels / Modyfikacje: Demagog
Zatrzymać rozwój? Słowa przewodniczącej KE wyrwano z kontekstu
Wypowiedź Ursuli von der Leyen została wycięta z dłuższego nagrania.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Trzeba „zatrzymać rozwój gospodarczy i wzrost populacji, albo nasza planeta sobie nie poradzi” – jak dowiadujemy się z nagrań udostępnionych w mediach społecznościowych (1, 2), takie słowa wypowiedziała Ursula von der Leyen. „Albo oni, albo my” – czytamy w postach (1, 2).
- Wypowiedź przewodniczącej Komisji Europejskiej została pozbawiona istotnego kontekstu. W nagraniach (1, 2) brakuje początku wystąpienia Ursuli von der Leyen. Przewodnicząca podkreśla w nim, że przedstawione wnioski nie zostały wysnute przez nią samą, lecz są wynikiem pracy Klubu Rzymskiego i badaczy z Massachusetts Institute of Technology – i to sprzed ponad 50 lat.
Ursula von der Leyen nieraz była bohaterką teorii spiskowych i innych niezgodnych z prawdą doniesień.
2 marca 2024 roku profil @Coolfonpl opublikował w serwisie X film, w którym przewodnicząca Komisji Europejskiej mówi, że trzeba „zatrzymać rozwój gospodarczy i wzrost populacji albo nasza planeta sobie nie poradzi”. Niedługo potem fragment jej wypowiedzi pojawił się również na Facebooku oraz na TikToku.
Nagranie zdobyło popularność w mediach społecznościowych (1, 2, 3). Na TikToku polubiło je ponad 4,1 tys. użytkowników. Reakcje internautów świadczą o tym, że część z nich uwierzyła w przekaz płynący z filmu.
„Brzmi groźnie. Dlatego proponuję zacząć depopulacje od niemiec.nW tym przypadku świat może zyskać a na pewno Europa tak.” [pisownia oryginalna] – stwierdził użytkownik Facebooka. „Zatem proponuję zbiorowe samobójstwo całego europarlamentu [pisownia oryginalna] – napisała inna osoba na TikToku.
Konto, które opublikowało film w serwisie X, jest znane z rozpowszechniania fałszywych informacji. Więcej na jego temat przeczytasz w naszej wcześniejszej analizie.
Słowa przewodniczącej Komisji Europejskiej pozbawiono istotnego kontekstu
„Trzeba zatrzymać rozwój gospodarczy i wzrost populacji, albo nasza planeta sobie nie poradzi” – czytamy na grafice widocznej w nagraniach na TikToku oraz Facebooku. „Albo oni, albo my” – dodano.
Słowa Ursuli von der Leyen zostały wyrwane z kontekstu. Pochodzą z wystąpienia przewodniczącej Komisji Europejskiej, które miało miejsce podczas sesji plenarnej otwierającej konferencję Beyond Growth. 17 maja 2023 roku Ursula von der Leyen powiedziała:
„Rzeczywiście, jeśli spojrzymy wstecz, nieco ponad 50 lat temu Klub Rzymski i grupa badaczy z MIT [Massachusetts Institute of Technology – przyp. Demagog] opublikowali raport „The Limits to Growth”. W jego ramach zmapowano interakcję między wzrostem liczby ludności, gospodarką i środowiskiem. 50 lat temu doszło do drastycznego wniosku: zatrzymać wzrost gospodarczy i wzrost populacji albo planeta sobie nie poradzi. Jak wiadomo, raport ten wywołał duże kontrowersje. Na przykład dotyczące roli nowych technologii w przeciwdziałaniu zmianom klimatu”.
Fragment wycięty z wyciętego fragmentu – jak ewoluował przekaz
Co ważne, pierwotny wpis opublikowany przez profil @Coolfonpl także został okrojony. Nagranie zamieszczone w serwisie X trwa 35 sekund.
Ursula von der Leyen mówi już wprost – trzeba zatrzymać rozwój gospodarczy.👂 pic.twitter.com/0TJXEz95Qq
— coolfonpl 🇵🇱 (@coolfonpl) March 2, 2024
Wersje udostępnione na innych platformach (1, 2) mają po 7 i 11 sekund. Zabrakło w nich początku wypowiedzi Ursuli von der Leyen, gdzie przewodnicząca podkreśla, że przedstawione przez nią wnioski nie zostały wysnute przez nią samą, lecz są wynikiem pracy Klubu Rzymskiego i badaczy z MIT – i to sprzed ponad 50 lat.
Depopulacja? To nie tego dotyczyła konferencja, w której wzięła udział przewodnicząca KE
Konferencja, podczas której przewodnicząca Komisji Europejskiej wygłosiła swoje wystąpienie, dotyczyła skierowania polityki w stronę celów gospodarczych, społecznych i środowiskowych równocześnie – tak, by nie traktować wzrostu gospodarczego jako celu samego w sobie.
„Wzrost gospodarczy przyniósł powszechny dobrobyt w epoce powojennej. Przyczynił się do podniesienia poziomu życia, ograniczenia ubóstwa i zwiększenia dochodów podatkowych przeznaczonych na finansowanie polityk publicznych. Jednak koncentrowanie się na wzroście jest coraz częściej krytykowane za pomijanie negatywnych skutków społecznych i środowiskowych. Debata na temat wyjścia poza wzrost ma na celu skierowanie polityki w stronę wielu celów gospodarczych, społecznych i środowiskowych, a nie traktowanie wzrostu jako celu samego w sobie”.
Narracje spiskowe o rzekomej depopulacji planowanej przez światowe elity są częstym tematem dezinformujących treści. Według jednej z fałszywych informacji Ursula von der Leyen miała planować wojnę w Ukrainie. Twórcy teorii spiskowych nie oszczędzają także innych polityków.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter