Kontekst wypowiedzi

Izabela Leszczyna, posłanka Platformy Obywatelskiej i była wiceminister finansów w latach 2013-2015, 26 stycznia była gościem porannej audycji radia TOK FM. Jej wypowiedź padła w kontekście rozmowy o poziomie inflacji w Polsce i stanie polskiej gospodarki. 

Zharmonizowane Wskaźniki Cen Konsumpcyjnych

Szczegółowe i wiarygodne dane dotyczące inflacji w państwach Unii Europejskiej są dostępne w bazie danych Eurostatu. Przedstawione są w formie Zharmonizowanych Wskaźników Cen Konsumpcyjnych (ang. Harmonised Indices of Consumer Prices – HICP) – wskaźnika obliczanego przez państwa UE na podstawie ujednoliconej metodologii. Wskaźnik ten pokazuje zmiany cen produktów konsumpcyjnych i usług nabywanych przez gospodarstwa domowe w określonym czasie. Jest wiarygodnym miernikiem inflacji w państwach Unii Europejskiej. Warto również dodać, że Europejski Bank Centralny prowadzi politykę stabilności cen, starając się utrzymać dodatni wskaźnik HICP, jednak poniżej 2 proc.

Inflacja w państwach unijnych

Zgodnie z najświeższymi danymi za 2020 rok średni roczny wskaźnik HIPC dla całej Unii Europejskiej wyniósł 0,7. Powyżej średniej znalazło się 10 z 27 państw. W UE najwyższą inflację odnotowano w tym roku w Polsce (3,7). Wysoki wskaźnik odnotowały również Węgry i Czechy (odpowiednio 3,4 oraz 3,3). 

Deflacyjny wskaźnik odnotowało osiem państw, na czele z Grecją (-1,3 proc.), co oznacza, że ceny w porównaniu z ubiegłym rokiem spadały. Najwyższy wskaźnik w strefie euro osiągnęła Słowacja (2 proc.). 

Inflacja w pozostałych państwach europejskich

Eurostat uwzględnił również dane dla państw spoza Unii Europejskiej: Turcja (12,3 proc.), Serbia (1,8 proc.), Islandia (1,2 proc.), oraz Północna Macedonia (1,2 proc.). 

Ponadto z oficjalnych statystyk wynika, że wzrost cen konsumenta na Ukrainie wyniósł w 2020 roku 4,5 proc. W Rosji, według danych Centralnego Banku tego kraju, inflacja wyniosła w 2020 roku 4,9 proc.

Dodatkowo inflacja w Albanii wyniosła 1,5 proc., w Andorze – 0,3 proc., a w Norwegii – 1,4 proc.

Wzrost cen w Polsce

Dwoma ważnymi wskaźnikami dla mierzenia inflacji w Polsce są wspomniany wcześniej HICP używany przez Unię Europejską oraz bazowy wskaźnik cen konsumenta, pokazujący wskaźnik cen na zasadzie „rok poprzedni = 100”. Obydwa wskaźniki przedstawione są na poniższych wykresach.

Wykres 1: Zharmonizowany Wskaźnik Cen Konsumpcyjnych w Polsce. Opracowanie własne na podstawie danych Eurostat.

Wykres 2: Bazowy wskaźnik cen konsumenta, opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego.

Od 2017 roku notujemy w Polsce nieprzerwaną i coraz wyższą inflację, po krótkiej, trwającej tylko dwa lata deflacji. W 2020 roku ceny wzrosły średnio o 3,4 proc. w stosunku do roku.