Czas czytania: około min.

Czy liczba funkcjonariuszy Frontexu nie przekracza tysiąca?

15.11.2021 godz. 12:29

Wypowiedź

fot. Kancelaria Premiera / Creative Commons Public Domain Mark Owner / Modyfikacja: Demagog.pl

Manipulacja

Analiza w pigułce

  • Według strony Frontexu obecnie na granicach UE rozmieszczonych jest 1,5 tys. funkcjonariuszy. 
  • Jednak zgodnie z załącznikiem nr 1 do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, w 2021 roku liczebność stałej służby Frontexu wynosi 6,5 tys.
  • Dla porównania w polskiej Straży Granicznej pracuje blisko 14,5 tys. funkcjonariuszy. Według informacji Ministerstwa Obrony Narodowej na granicy z Białorusią przebywa 13 tys. żołnierzy.
  • Mateusz Morawiecki przytoczył prawidłowe dane dotyczące polskiej Straży Granicznej, lecz umniejszył rozmiar Frontexu. Na tej podstawie oceniamy wypowiedź jako manipulację.
  • Jak informuje nas Frontex w korespondencji mailowej, zakres i forma wsparcia udzielanego przez agencję w przypadku sytuacji kryzysowej na granicy są ustalane w planie operacyjnym w porozumieniu z państwem przyjmującym.
  • Przykładowo, udzielając pomocy Litwie w związku z napiętą sytuacją na granicy z Białorusią, Frontex wysłał 100 funkcjonariuszy, 30 samochodów patrolowych i dwa helikoptery.

Wydarzenia na wschodniej granicy

8 listopada na granicy polsko-białoruskiej, w pobliżu przejścia granicznego w Kuźnicy Białostockiej, zaczęły gromadzić się grupy migrantów, które usiłowały przedostać się do Polski. Szacunki polskich służb wskazują, że wzdłuż granicy mogło znajdować od 3 do 4 tys. migrantów.

W związku z poniedziałkowymi wydarzeniami na granicy przebywało 12 tys. polskich żołnierzy. Najnowsze doniesienia wskazują jednak już na 13 tys. osób pilnujących granicy z Białorusią. Jak dotychczas polskie władze nie skorzystały z pomocy Frontexu, w odróżnieniu od Litwy i Łotwy, gdzie wysłano unijnych funkcjonariuszy.

Wypowiedzi polityków obozu rządzącego mogą sugerować, że w najbliższym czasie Polska nie będzie skłonna wnioskować o taką pomoc. Wiceszef MSWiA na Twitterze stwierdził, że polska Straż Graniczna (SG) jest znacznie liczniejsza niż Frontex.

W podobnym tonie wypowiedział się szef resortu spraw wewnętrznych Mariusz Kamiński, oznajmiając, że: „My nie musimy prosić Frontexu o pomoc, to Frontex prosi nas o pomoc”.

Pod koniec września Straż Graniczna poinformowała nas, że ma w swoich szeregach 14 485 funkcjonariuszy, co potwierdza słowa Mateusza Morawieckiego. Dane dotyczące liczebności polskiej SG przedstawiamy szczegółowo w analizie wypowiedzi Błażeja Pobożego.

Czym zajmuje się Frontex?

Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) zajmuje się od 2004 roku pomaganiem państwom UE oraz państwom strefy Schengen w ochronie granic zewnętrznych unijnej przestrzeni swobodnego przepływu osób. W 2016 roku kompetencje agencji zostały rozszerzone do zarządzania granicami, a także nałożono na nią większą odpowiedzialność w zakresie zwalczania przestępczości transgranicznej. Obecnie do celów Frontexu można zaliczyć:

  • zmniejszanie zagrożenia granic zewnętrznych na podstawie kompleksowej orientacji sytuacyjnej,
  • gwarancja bezpiecznych i dobrze funkcjonujących granic UE,
  • utrzymanie korpusu Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej.

Zgodnie z informacją przedstawioną przez Frontex na stronie internetowej, obecnie na granicach UE przebywa 1,5 tys. funkcjonariuszy. Jak poinformowali nas przedstawiciele agencji: „Rezerwa szybkiego reagowania liczy 1500 funkcjonariuszy, jednak liczebność stałej służby jest znacznie większa”.

Zgodnie z załącznikiem nr 1 do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1896 w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, do którego odesłało nas biuro prasowe agencji, liczebność stałej służby wynosi 6,5 tys., z czego:

  • 1 tys. osób to personel statutowy,
  • 400 osób to personel operacyjny oddelegowany długoterminowo,
  • 3,6 tys. osób to personel operacyjny oddelegowany krótkoterminowo,
  • 1,5 tys. osób to rezerwa szybkiego reagowania.

Plany Frontexu są ambitne. Do 2027 roku liczba funkcjonariuszy ma zostać zwiększona do 10 tys. Dla porównania jeszcze w 2019 roku było to jedynie 750 osób.

Zwiększenie liczby funkcjonariuszy wiąże się z utworzeniem nowego stałego korpusu. W jego skład wchodzą funkcjonariusze straży granicznej i straży przybrzeżnej, zatrudnieni bezpośrednio przez agencję, jak również personel oddelegowany obowiązkowo przez państwa członkowskie.

Reforma Frontexu przewidziana rozporządzeniem z 2019 roku wiąże się nie tylko ze zwiększeniem jego zasobów osobowych, ale także wzmocnieniem kompetencji. Przede wszystkim agencja dysponuje od tamtego czasu szerszym mandatem przy wspieraniu działań państw członkowskich w ochronie granic, a także przy współpracy z państwami trzecimi (spoza UE i strefy Schengen).

Państwa członkowskie nadal ponoszą i będą ponosić pierwszorzędną odpowiedzialność za ochronę granic, lecz Frontex na mocy nowych przepisów jest upoważniony do rozmieszczenia w państwie członkowskim stałej służby, która będzie mogła korzystać z uprawnień wykonawczych do prowadzenia kontroli granicznych lub realizacji zadań związanych z powrotami (w tym do użycia siły i broni) wyłącznie za zgodą państwa członkowskiego.

Zapytaliśmy Frontex o to, kto decyduje o liczbie funkcjonariuszy wysłanych na granice w ramach konkretnej operacji. Jak informuje nas agencja, zakres i forma wsparcia udzielanego przez agencję w przypadku sytuacji kryzysowej na granicy są ustalane w planie operacyjnym w porozumieniu z państwem przyjmującym. Przykładowo, udzielając pomocy Litwie w związku z napiętą sytuacją na granicy z Białorusią, Frontex wysłał 100 funkcjonariuszy, 30 samochodów patrolowych i dwa helikoptery. Więcej na ten temat piszemy w analizie wypowiedzi Gabrieli Morawskiej-Staneckiej.

 

Działanie w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej” realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Podobał Ci się artykuł? Pomóż nam dzielić się prawdą!

Możesz śmiało rozpowszechniać ten artykuł na swojej stronie internetowej. Pamiętaj o podaniu źródła. Sprawdź jak możesz udostępniać.

Wpłać darowiznę i działaj z nami!

20 zł
Imię*
Nazwisko*
Adres e-mail*
Ulica dom/lokal
Kod pocztowy
Miasto

lub