Wypowiedź Andrzeja Dudy oceniamy jako nieweryfikowalną, ponieważ jedyne publicznie dostępne dane odnoszą się do XXI wieku. Wypowiedź z kolei dotyczy także lat 90. ubiegłego wieku. Zwróciliśmy się z prośbą o informację na temat danych dotyczących ubóstwa w latach 90. XX wieku do odpowiedniej instytucji. Gdy uzyskamy odpowiedź, zmienimy ocenę zgodnie z uzyskanymi danymi.

Wypowiedź

Podczas spotkania z mieszkańcami Drawska Pomorskiego starający się o reelekcję prezydent Andrzej Duda wypowiedział się na temat skali skrajnego ubóstwa w Polsce, zaznaczając, że od początku jego prezydentury poziom tego problemu jest najniższy w historii państwa.

Poziom ubóstwa skrajnego w Polsce

Informacje na temat ubóstwa ekonomicznego w Polsce publikowane są regularnie przez Główny Urząd Statystyczny. Najnowsze informacje znajdują się w raporcie opublikowanym 30 czerwca 2020 roku, czyli na krótko przed wypowiedzią Andrzeja Duda, która padła 1 lipca. Statystyki obejmują wyniki badania budżetów gospodarstw domowych i odnoszą się do średniorocznej skali ubóstwa przy uwzględnieniu trzech granic: ubóstwa skrajnego, relatywnego oraz tzw. ubóstwa ustawowego. Rozkład procentowy tych trzech rodzajów ubóstwa widoczny jest na poniższym wykresie, przedstawiającym skalę problemu na przestrzeni lat 2008-2019.

Źródło: GUS

Warto zaznaczyć, że stopień ubóstwa skrajnego wynika z granicy minimum egzystencji szacowanego przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Kategoria ta opisuje bardzo niski poziom możliwości zaspokajania potrzeb. Poniżej minimum egzystencji mamy do czynienia z konsumpcją utrudniającą przeżycie, kiedy pojawia się zagrożenie dla psychofizjologicznego rozwoju człowieka.

Zgodnie z przytoczonymi danymi stopa ubóstwa skrajnego w roku 2019 wyniosła 4,2 proc., co w latach 2008-2019 było wynikiem najniższym. W stosunku do poprzedniego roku mamy również do czynienia ze spadkiem o 1,2 punktu proc. Należy także wziąć pod uwagę, że skala skrajnego ubóstwa w analizowanym okresie tylko trzy razy spadła poniżej progu 5 proc. – w roku 2016, 2017 i właśnie w 2019 (odpowiednio 4,9 proc., 4,3 proc. i 4,2 proc.), natomiast w innych latach odsetek ten był wyższy.

Poniżej przedstawiamy dane za lata 2000-2010 z raportu GUS Ubóstwo w Polsce w 2010 r.

Źródło: GUS

Poniżej przedstawiamy dane GUS dotyczące zagrożenia ubóstwem w Polsce w latach 2000-2009:

Źródło: GUS

Jak możemy zauważyć, w ciągu tego dziesięciolecia najwyższy poziom ubóstwa skrajnego był w roku 2005, gdy granicę minimum egzystencji przekraczało aż 12,3 proc. osób w gospodarstwach domowych. Natomiast najniższy poziom tego wskaźnika odnotowany został w roku 2008, gdy wynosił tylko 5,6 proc.

Podsumowanie

Biorąc pod uwagę dane GUS dotyczące ubóstwa skrajnego w Polsce w latach 2000-2019, aktualnie poziom ubóstwa skrajnego w Polsce jest najniższy. Nie dysponujemy jednak danymi za lata 90. ubiegłego wieku. Z tego względu wypowiedź uznajemy za nieweryfikowalną.