W swojej wypowiedzi Adrian Zandberg podczas debaty wyborczej z dnia 8 października 2019 roku zarzucił PiS, że przez 4 lata nie spełnili obietnicy i nie zlikwidowali umów śmieciowych.

Przypomnijmy, że obietnica likwidacji możliwości zatrudnienia pracownika na umowie cywilnoprawnej (tzw. umowie śmieciowej) była istotnym punktem programu Prawa i Sprawiedliwości z 2014 roku. Według partii, umowy śmieciowe, to, obok niskiego wynagrodzenia i bezrobocia, główna przyczyna niewystarczająco dostatniego życia Polaków i licznych problemów polskich rodzin. W programie wyborczym partii przedstawiono także sposób przeprowadzenia zapowiedzianych zmian w prawie. Obietnicę likwidacji śmieciówek powtórzyła premier Beatę Szydło w exposé z 2015 roku.

W trakcie opracowywania RAPORTU 100 obietnic Zjednoczonej Prawicy, zwróciliśmy się do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z wnioskiem o udzielenie informacji dotyczącej prowadzonych prac nad rozwiązaniami prawnymi mającymi zlikwidować tzw. umowy śmieciowe oraz działań Ministerstwa prowadzonych na rzecz ograniczenia liczby zawieranych z pracownikami umów cywilnoprawnych.

Ministerstwo w odpowiedzi oświadczyło, że rząd PiS podjął działania mające na celu zmniejszenie różnic między całkowitymi kosztami zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę oraz umowę zlecenie, a także zwiększenie bezpieczeństwa socjalnego pracowników bez względu na to, w oparciu o jaką formę zatrudnienia świadczą oni pracę. Wśród podjętych działań ministerstwo wskazało na wprowadzenie minimalnej stawki godzinowej przy umowie zlecenia na poziomie zbliżonym do minimalnego wynagrodzenia w przypadku umów o pracę.

Rzeczywiście, wprowadzono ją ustawą z 22 lipca 2016 r., której projekt pojawił się już w styczniu 2016 roku. Na podstawie nowych przepisów Rada Ministrów jest zobowiązana przedstawić Radzie Dialogu Społecznego do dnia 15 czerwca każdego roku propozycję wysokości minimalnej stawki godzinowej. Jest to wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług. Wysokość minimalnej stawki godzinowej jest co roku waloryzowana o wynik dzielenia minimalnego wynagrodzenia ustalonego na rok następny przez minimalne wynagrodzenie z roku obecnego. Rada Dialogu Społecznego ma czas na ustalenie stawki do 15 września.

Na rok 2018  minimalną stawkę godzinową ustalono w wysokości 13,70 zł. Obecnie wynosi ona 14,70 zł.

W otrzymanej od ministerstwo odpowiedzi wskazano także na spadek liczby osób pracujących na podstawie umów cywilno-prawnych (z ok. 510 tys. w I kwartale 2016 roku do ok. 372 tys. w I kwartale 2019 roku) oraz wzrost liczby osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

Według badania GUS dotyczącego aktywności ekonomicznej ludności Polski, w pierwszym kwartale 2019 roku wśród form zatrudnienia dominowała umowa o pracę (12,3 miliony osób). Na podstawie umowy zlecenia pracę świadczyły 332 tysiące osób, a umowy o dzieło 29 tysięcy osób. Jednocześnie najliczniejszą grupą wiekową pracującą w oparciu o umowy cywilno-prawne były osoby w wieku 15 – 24 lat.

Powyższe dane pokazują, że rząd PiS w trakcie swoich rządów podjął się realizacji swojej obietnicy.

Podjęte działania niewątpliwie przyczyniły się do ograniczenia zjawiska zatrudniania pracowników na podstawie umów cywilnoprawnych. Jednak zgodnie z brakiem całkowitej likwidacji umów cywilnoprawnych (co wynikało z obietnicy wyborczej PiS), wypowiedź uznać należy za prawdziwą.