Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
Czy Polska mogłaby zablokować akcesję Rosji i Chin do OECD?
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
Czy Polska mogłaby zablokować akcesję Rosji i Chin do OECD?
Kaczynski nie chce żeby kraje OECD mogły posiadać w Polsce telewizję, bo do OECD może wejść Rosja lub Chiny.
To bzdura. Przyjęcie nowych państw do OECD wymaga jednomyślności, czyli Polska ma możliwość zablokowania wejścia Rosji czy Chin. Pani Kaczynski, zmień Pan swoich doradców
- Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) to organizacja międzyrządowa skupiająca się na współpracy gospodarczej, zrzeszająca 37 wysoko rozwiniętych i demokratycznych państw. Polska jest członkiem OECD od 1996 roku.
- Każde z państw członkowskich bierze udział zarówno w procesie inicjowania dyskusji o akcesji nowego kraju, jak i w ostatecznej decyzji o jego przyjęciu. Zgodnie z Konwencją o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju zgoda ta musi być jednomyślna, czyli Polska miałaby możliwość zablokowania akcesji nowemu państwu. Wypowiedź Dariusza Rosatiego oceniamy zatem jako prawdziwą.
- W 2007 roku Rosja rozpoczęła proces akcesyjny, jednak rozmowy z nią zawieszono w marcu 2014 roku ze względu na kryzys krymski. Mimo to współpraca między tym państwem a OECD jest kontynuowana.
- Chiny nigdy nie ubiegały się o członkostwo w OECD, jednak od lat 90. współpracują z nim na wielu polach.
Kontekst wypowiedzi
Tweet Dariusza Rosatiego nawiązuje do niedawnej dyskusji, jaka toczyła się między Jarosławem Kaczyńskim a Jarosławem Gowinem w sprawie procedowanego obecnie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji. Jeśli nowe przepisy wejdą w życie, media nadające w Polsce nie będą mogły być własnością spółek, których kapitał należy do osób spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Założenia projektu opisaliśmy szerzej w analizie na naszym portalu.
Lider Porozumienia Jarosław Gowin jeszcze 20 lipca zapowiedział, że jego ugrupowanie poprze nowelizację, jeśli zostanie do niej wprowadzona poprawka rozszerzająca krąg państw, z których podmioty gospodarcze mogą mieć większościowy udział w polskich mediach, na kraje OECD, w tym Stany Zjednoczone. Natomiast 7 sierpnia do wypowiedzi Gowina odniósł się Jarosław Kaczyński. W wywiadzie dla Polskiej Agencji Prasowej prezes PiS stwierdził:
„Natomiast uważamy, że pomysł z możliwością kupna przez kraj z OECD jest śmieszny, bo ryzyko z tym związane, w tym z praniem brudnych pieniędzy, wejściem do polskich mediów narkobiznesu, byłoby ogromne. Wreszcie pamiętajmy, że do OECD aspiruje Rosja, a z czasem może i Chiny. Trzeba też pamiętać, że tego rodzaju prawa można nadać tylko na zasadzie wzajemności. To oczywiście na razie jest sfera marzeń, ale to powinno być choć możliwe prawnie. W wielu krajach UE te przepisy są dużo bardziej rygorystyczne”.
Akcesja Rosji i Chin do OECD? Tak, ale za zgodą państw członkowskich
Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Organisation for Economic Cooperation and Development – OECD) jest organizacją międzyrządową, której podstawowym celem jest promowanie polityki nastawionej przede wszystkim na wartości ekonomiczne, jak wzrost gospodarczy czy podwyższanie zatrudnienia oraz standardu życia. OECD rozpoczęła działalność 30 września 1961 roku na podstawie Konwencji Paryskiej, podpisanej 14 grudnia 1960 roku. Wśród państw założycieli są wspomniane przez Jarosława Gowina Stany Zjednoczone. Polska stała się członkiem organizacji 22 listopada 1996 roku. Obecnie OECD liczy 38 państw członkowskich – jako ostatnia w maju 2021 roku dołączyła Kostaryka.
Proces akcesyjny w przypadku OECD przebiega dwuetapowo. Sama decyzja o rozpoczęciu rozmów może wyjść albo od państwa chętnego do przystąpienia do organizacji, albo od Rady OECD składającej się z przedstawicieli wszystkich krajów członkowskich. Następnie Sekretarz Generalny dostarcza Radzie wyczerpujących informacji o potencjalnym członku. Zasady sporządzania takiego dokumentu znajdują się w załączniku do „Ram rozpatrywania potencjalnych członków”.
Na podstawie informacji przekazanych przez Sekretarza Generalnego Rada może zdecydować, czy otworzyć rozmowy akcesyjne, czy też nawiązać kontakt z potencjalnym członkiem w inny sposób, wykorzystując dostępne narzędzia OECD w zakresie stosunków globalnych. Jeśli zgoda dotyczy członkostwa, Sekretarz Generalny przystępuje do przygotowania tzw. mapy drogowej akcesji (ang. road map for the accession), która następnie musi zostać zaakceptowana przez Radę. Dokument ten określa zasady, warunki i proces przystąpienia do OECD.
Dopiero wówczas zaczyna się właściwy proces akcesyjny. W jego trakcie każdy kandydujący kraj robi postępy według własnego trybu i jest oceniany niezależnie. Harmonogram procesu akcesyjnego zależy od tempa, w jakim kraj kandydujący przekazuje informacje komitetom i odpowiada na zalecenia dotyczące zmian w swoim prawodawstwie, polityce i praktykach.
Na podstawie formalnych opinii i innych istotnych informacji Rada, składająca się z przedstawicieli wszystkich państw członkowskich, podejmuje ostateczną i jednomyślną decyzję, czy zaprosić dane państwo do członkostwa w OECD. Następnie podpisywana jest umowa o przystąpieniu, a kraj kandydujący podejmuje niezbędne kroki, aby ostatecznie złożyć instrument przystąpienia do Konwencji OECD u depozytariusza, tj. rządu francuskiego. W dniu złożenia kraj formalnie staje się członkiem organizacji.
Zasadę jednomyślności w procesie zapraszania nowego rządu do członkostwa w OECD określa art. 16 Konwencji o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Konwencja Paryska). Oznacza to, że Polska miałaby prawną możliwość zablokowania akcesji dowolnego nowego państwa do struktur OECD.
Sytuacja Rosji i Chin w OECD
W 2007 roku rozpoczęto rozmowy akcesyjne z pięcioma krajami, w tym Rosją, a także Chile, Estonią, Izraelem i Słowenią. Oprócz Rosji wszystkie wymienione państwa są obecnie członkami OECD. Rozmowy akcesyjne z Rosją zostały zawieszone 12 marca 2014 roku. Decyzja miała związek z udziałem kraju w działaniach zbrojnych na Krymie. Zgodnie z przepisami Rada może w dowolnym momencie procesu akcesyjnego zająć się wszelkimi pojawiającymi się kwestiami politycznymi lub zdecydować o przeprowadzeniu bezpośrednich dyskusji z przedstawicielami kraju kandydującego.
Mimo odroczenia decyzji o akcesji współpraca Rosji z OECD jest kontynuowana. Rosja jest częścią 26 organów OECD i bierze udział w trzech projektach, w których ma status członka, członka stowarzyszonego lub uczestnika. Przystąpiła także do 27 instrumentów prawnych OECD.
Z OECD współpracują również Chiny. W 1995 roku Rada uzgodniła z tym krajem program dialogu i współpracy. Natomiast w 2007 roku Rada przyjęła rezolucję w sprawie wzmocnienia współpracy z Chinami, poprzez program zwiększonego zaangażowania. Chociaż zwiększone zaangażowanie różni się od bycia członkiem OECD, może w przyszłości prowadzić do próby akcesji.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter