Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Czy zabranie pieniędzy z OFE jest zgodne z prawem?
Czy zabranie pieniędzy z OFE jest zgodne z prawem?
Zupełnie bez problemu TK uznał za zgodne z prawem zabranie obywatelom pieniędzy z OFE, jak uznał za zgodne z konstytucją podwyższenie wieku emerytalnego.
Wypowiedź uznajemy za prawdziwą, ponieważ zarówno ustawę o OFE jak i ustawę podwyższającą wiek emerytalny Trybunał Konstytucyjny uznał za zgodne z Konstytucją. Obie te sprawy budziły jednak spore kontrowersje wśród sędziów TK.
W przypadku ustawy o wieku emerytalnym, aż sześcioro sędziów zgłosiło swoje zdanie odrębne. Byli to Zbigniew Cieślak, Mirosław Granat, Wojciech Hermeliński, Marek Kotlinowski, Teresa Liszcz i Marek Zubik. Kwestionowali oni na przykład zgodność ustawy z art. 32 Konstytucji mówiącym o równości wszystkich obywateli wobec prawa na co zwracał szczególną uwagę Marek Kotlinowski:
“Trzecią wartością, którą ustawodawca powinien mieć na uwadze przy kształtowaniu prawa do emerytury jest równość. Zgodnie z art. 32 ust. 1 Konstytucji wszyscy są wobec prawa równi i wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Każda reforma istotnych założeń systemu emerytalnego powinna obejmować w jednakowym stopniu wszystkich ubezpieczonych, zaś wyłączenie pewnych grup społecznych spod jej działania może mieć miejsce wyjątkowo i oczywiście musi być należycie uzasadnione. Niestety reforma polegająca na podwyższeniu wieku emerytalnego tego postulatu w żaden sposób nie uwzględnia”.
Sędziowie nie zgadzali się także, co do rozumienia art. 67 Konstytucji traktującym o prawie do zabezpieczenia społecznego. Terasa Liszcz zauważyła, że:
“Wprawdzie art. 67 ust. 1 zdanie drugie Konstytucji pozostawia określenie zakresu i form realizacji tego prawa ustawodawcy zwykłemu, to jednak Trybunał w dotychczasowym orzecznictwie przyjmował, że nieprzekraczalną granicą swobody ustawodawcy jest istota tych praw, powiązana z koniecznością zapewnienia uprawnionym „minimum życiowego” Wysokość emerytury częściowej, wynosząca według art. 26b ust. 2 ustawy o emeryturach FUS – 50% kwoty pełnej emerytury i niepodlegająca podniesieniu do kwoty najniższej gwarantowanej emerytury, nie spełnia kryterium zapewnienia minimum życiowego i z tego względu przepis ten jest, moim zdaniem, niezgodny z art. 67 ust. 1 Konstytucji”.
Oprócz tego sędziowie wskazywali także art. 26 ust. 2 Konwencji MOP, który wskazuje, że ustalony wiek emerytalny nie może przekraczać 65 lat, a wyższy zależy „od zdolności do pracy osób starszych w danym kraju”. . Zdaniem Mirosława Granata:
“Wnioskodawcy zasadnie podnieśli, że nie zostały spełnione warunki uzasadniające podwyższenie wieku emerytalnego powyżej 65 roku życia. Taki stan dokumentowano danymi rządowymi. Trybunał pomniejszył znaczenie samej umowy (mimo że umowa była ratyfikowana za wcześniejszą zgodą wyrażoną w ustawie) i art. 26 ust. 2. Wskazał, że Konwencja jest przestarzała, oraz ustalił, że ustawodawca rzetelnie wypełnił warunki przewidziane w tym przepisie do podwyższenia wieku emerytalnego”.
W przypadku wyroku w sprawie OFE zdanie odrębne wyraziło troje sędziów – Mirosław Granat, Wojciech Hermeliński oraz Teresa Liszcz. Mirosław Granat stwierdził, że:
“Analiza treści uzasadnienia wyroku Trybunału prowadzi do generalnego wniosku, że to nie podane przez wnioskodawców wzorce kontroli konstytucyjnej, lecz motyw ochrony krótkoterminowych interesów budżetu państwa przesądził za uznaniem zgodności kwestionowanych przepisów z Konstytucją. Analiza zawarta w cz. III, punkt 2.3 uzasadnienia wyroku pt. Ekonomiczne skutki reformy emerytalnej z 1999 r. okazała się najistotniejsza z punktu widzenia kierunku uzasadnienia niniejszego wyroku. Zawiera argumenty, które przesądziły za przyznaniem przez Trybunał pierwszeństwa potrzebom budżetowym państwa w latach 2014-2015 nad oceną dopuszczalności trwałego pogorszenia sytuacji prawnej ubezpieczonych w drodze rozmontowania dotychczasowego modelu systemu emerytalnego z OFE”.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter