Strona główna Wypowiedzi Czym jest szczepionka? Rafał Piech mija się z prawdą

Czym jest szczepionka? Rafał Piech mija się z prawdą

Czym jest szczepionka? Rafał Piech mija się z prawdą

Rafał Piech

Prezydent Siemianowic Śląskich
Polska Jest Jedna

(…) medykamentów (szczepionki na COVID-19 – przyp. Demagog), które nie mają nic wspólnego z definicją szczepionki.

Twitter, 21.12.2021

Fałsz

Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:  

  • nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,  
  • jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.  

Sprawdź metodologię

Twitter, 21.12.2021

Fałsz

Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:  

  • nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,  
  • jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.  

Sprawdź metodologię

  • W Unii Europejskiej, w ramach procedury warunkowej, dopuszczono na rynek pięć szczepionek. Dwie z nich to szczepionki mRNA (firm Pfizer/BioNTech i Moderna), a dwie to szczepionki wektorowe firm AstraZeneka i Johnson & Johnson. Piątym preparatem jest szczepionka tradycyjna firmy Novavax.
  • Według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego szczepionka to preparat, który imituje naturalną infekcję i prowadzi do rozwoju odporności analogicznej do tej, którą uzyskuje organizm w czasie pierwszego kontaktu z prawdziwym drobnoustrojem (bakterią lub wirusem).
  • Wszystkie z dopuszczonych szczepionek imitują naturalną infekcję i prowadzą do rozwoju odporności przeciwko koronawirusowi SARS-CoV-2 (m.in. poprzez wytworzenie przeciwciał).
  • Szczepionki przeciw COVID-19 przeszły wszystkie wymagane fazy badań klinicznych przed dopuszczeniem ich do użytku na terenie UE.
  • Ponieważ szczepionki przeciwko COVID-19 wpisują się w definicję szczepionki, wypowiedź Rafała Piecha uznajemy za fałszywą
  • Podobna fałszywa informacja krążyła w mediach już w marcu ub. roku – tutaj znajdziesz jej analizę. Więcej na temat szczepionek przeciwko COVID-19 przeczytasz ponadto w naszym FAQ.

Apel Rafała Piecha

Rafał Piech – prezydent Siemianowic Śląskich oraz przewodniczący ruchu „Polska Jest Jedna” – zwrócił się z wezwaniem do Adama Małysza pod koniec grudniu ub. r. Polityk w opublikowanym na Twitterze apelu podważył skuteczność szczepień przeciw COVID-19, wzywając jednocześnie byłego skoczka narciarskiego do przyłączenia się do społecznej inicjatywy na rzecz leczenia COVID-19.

Pismo nie zostało skierowane do Adama Małysza przypadkowo. Obecny dyrektor ds. skoków narciarskich w Polskim Związku Narciarskim wyraził ubolewanie na początku sezonu, że pomimo wcześniejszych zapewnień zaszczepieni skoczkowie również muszą być testowani w kierunku koronawirusa SARS-CoV-2.

Szczepionki przeciwko COVID-19 spełniają definicję szczepionki

Według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego szczepionka jest produktem leczniczym, który imituje naturalną infekcję i prowadzi do rozwoju odporności analogicznej do tej, którą organizm uzyskuje w przypadku zetknięcia z prawdziwym drobnoustrojem (np. wirusem).

W taki sposób funkcjonują zarówno szczepionki tradycyjne (zawierające już gotowy antygen), jak i szczepionki mRNA lub wektorowe (zawierające informację o produkcji antygenu).

Źródło: Szczepienia.info

Na podobną definicję wskazuje Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Według tej instytucji szczepionka to produkt, który stymuluje układ odpornościowy osoby do wytworzenia odporności na określoną chorobę, chroniąc ją przed tą chorobą.

W Unii Europejskiej jak dotychczas do użytku dopuszczono warunkowo pięć szczepionek. Dwie z nich to szczepionki mRNA (Pfizer/BioNTech oraz Moderna), a dwie wektorowe (AstraZeneca i Johnson & Johnson). Z kolei dopuszczona pod koniec grudnia 2021 roku szczepionka firmy Novavax to szczepionka tradycyjna.

Mechanizm działania szczepionki

W szczepionce mRNA przeciw COVID-19 znajduje się fragment kwasu nukleinowego mRNA, który zawiera informację o syntezie białka S wirusa SARS-CoV-2. Z kolei w szczepionkach wektorowych przeciw COVID-19 występuje niezjadliwy adenowirus (ludzki lub zwierzęcy), zawierający wbudowaną informacją genetyczną o syntezie białka S wirusa SARS-CoV-2.

Można powiedzieć, że w obu metodach są to „instrukcje”, które wskazują niektórym komórkom organizmu, jak wytwarzać antygen identyczny z niewielką częścią prawdziwego wirusa. Po przyjęciu szczepionki mRNA lub wektorowej część komórek wytwarza na krótki czas antygen, a następnie mRNA lub nieszkodliwy wirus zostaje przez nie rozłożony.

Natomiast szczepionka rekombinowana od Novavax powstała w wyniku wbudowania fragmentu materiału genetycznego drobnoustroju do komórek owadzich. W tym wypadku zmienione genetycznie (rekombinowane) komórki zaczynają produkcję nowego białka, które po wyizolowaniu i oczyszczeniu staje się antygenem szczepionkowym.

Po rozpoznaniu antygenu organizm aktywuje komórki odpornościowe i wytwarza przeciwciała, czyli specjalne białka ułatwiające zabijanie wirusa. Jeżeli organizm spotka się następnym razem z koronawirusem SARS-CoV-2, będzie go pamiętać. Innymi słowy, szczepionka tworzy „pamięć” organizmu dla danej choroby, nie wywołując jej.

Szczepionki zostały przebadane

Każda szczepionka, zanim dostanie dopuszczona do obrotu, musi przejść wymagane badania, począwszy od badań laboratoryjnych i testów klinicznych na modelach zwierzęcych. Następnie szczepionka przechodzi przez trzy etapy badań:

  • I faza badań klinicznych – bierze w niej udział od 20 do 100 zdrowych ochotników. Celem tej fazy jest potwierdzenie, czy szczepionka u ludzi zachowuje się w sposób, który był potwierdzony w testach laboratoryjnych i na zwierzętach. Na tym etapie jest weryfikowane, czy szczepionka wywołuje oczekiwaną reakcję odpornościową i czy jest bezpieczna, aby móc ją skierować do szerszych badań. Poszukiwana jest również odpowiedź na pytanie, jaka dawka preparatu będzie najbardziej odpowiednia.
  • II faza badań klinicznych – uczestniczy w niej kilkuset ochotników. W ramach drugiej fazy kontynuuje się badania nad najbardziej adekwatną dawką szczepionki. Weryfikuje się także, ile dawek szczepionki jest potrzebne do uzyskania wymaganego poziomu przeciwciał w organizmie, a także jakie są najczęstsze efekty uboczne stosowania szczepionki. Ponadto bada się, czy szczepionka wywołuje pożądaną reakcję odpornościową wśród szerszej grupy osób. Na tej podstawie można wstępnie wnioskować co do jej skuteczności.
  • III faza badań klinicznych – obejmuje tysiące ochotników. Podczas tej fazy weryfikuje się skuteczność szczepionki, zestawiając ją w dużej próbie badawczej z placebo lub alternatywnymi metodami leczenia, które są podawane części uczestników. W trakcie III fazy bada się także rzadziej występujące efekty uboczne szczepionki.

Monitoring szczepionek

Ponadto należy podkreślić, że szczepionki przeciw COVID-19 po dopuszczeniu na rynek są nadal badane w ramach IV fazy, w której monitoruje się m.in. czy nie występują rzadkie efekty uboczne.

Przykładowo, po podaniu szczepionki AstraZeneki w marcu ub.r. zaczęto odnotowywać przypadki zakrzepicy. W tych okolicznościach Europejska Agencja Leków (EMA) zwróciła się do ekspertów, aby zbadali, czy zakrzepica może mieć związek z podaniem szczepionki.

Po weryfikacji ustalono, że szczepionka nie wpływa na zwiększenie ogólnego ryzyka zakrzepów krwi u osób, które ją otrzymały, oraz że nie ma dowodów na zaistnienie związku przyczynowo-skutkowego. Z wiarygodnymi informacjami na temat szczepionek przeciw COVID-19 można zapoznać się na stronach Światowej Organizacji Zdrowia, Amerykańskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, Europejskiej Agencji Leków, a także w białej księdze pt. „Szczepienia przeciw COVID-19. Innowacyjne technologie i efektywność”, opracowanej przez inicjatywę Nauka przeciw pandemii.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Pomóż nam sprawdzać, czy politycy mówią prawdę.

Nie moglibyśmy kontrolować polityków, gdyby nie Twoje wsparcie.

Wpłać

Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci

Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej

Sprawdź!