Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Dług publiczny w relacji do PKB za PO-PSL i za PiS
Dług publiczny w relacji do PKB za PO-PSL i za PiS
Jeśli spojrzymy na deficyt w relacji do PKB, […] to my ten dług – przez trudne 8 lat naszych rządów, w relacji do PKB – zmniejszyliśmy. Nasi poprzednicy ok. 7,5 punktu proc. zwiększyli.
- Dług publiczny w Polsce liczony jest na dwa sposoby: metodą krajową (państwowy dług publiczny, PDP) oraz unijną (dług sektora instytucji rządowych i samorządowych, EDP). Druga kategoria obejmuje więcej instytucji, w tym fundusze rozliczane poza budżetem.
- W latach 2007–2015, czyli za rządów PO-PSL, EDP w relacji do PKB wzrósł z 44,5 proc. do 51,3 proc. Oznacza to wzrost o 6,8 punktu proc.
- W latach 2015–2022 EDP w relacji do PKB zmalał z 51,3 proc. do 49,3 proc.
- W latach 2007–2015 EDP wzrósł dwukrotnie – do poziomu 923,4 mld zł. W latach 2015–2022 wzrósł o ponad 60 proc. – do poziomu 1 512,2 mld zł.
- Za rządów PO-PSL rzeczywiście dług publiczny w relacji do PKB wzrósł, a za rządów Zjednoczonej Prawicy zmalał. W związku z tym wypowiedź oceniamy jako prawdę.
PiS chwali się dokonaniami gospodarczymi
Prezydent zapowiedział pierwsze posiedzenie X kadencji Sejmu na 13 listopada. Do tego czasu może czekać nas jeszcze długa droga do sformowania nowego rządu. Już teraz zaczęła się jednak dyskusja o tym, w jakim stanie obecny rząd zostawia Skarb Państwa. Zarzuty w tej sprawie przedstawił Ryszard Petru – poseł-elekt Polski 2050:
Dla pisowskich niedowiarków.
Oto dokument w którym rząd PiS ogłasza Dziurę Morawieckiego.
Ta pierwsza liczba to deficyt sektora finansów publicznych:
192 miliardy złotych
Kolumny wcześniej przedstawiają – dla porównania – deficyt w poprzednich latach.
Ta druga z… pic.twitter.com/ndy07jnG4A
— Ryszard Petru (@RyszardPetru) October 30, 2023
Gdy politycy obecnej opozycji przedstawiają dane o deficycie w liczbach bezwzględnych, politycy PiS bronią się na dwa sposoby. Po pierwsze, przedstawiają dane z czasów swoich poprzedników. Po drugie, odnoszą te liczby do poziomu PKB. Przykładem jest analizowana tu wypowiedź Artura Sobonia w Radiu ZET.
Dług publiczny spadł względem PKB
Dług publiczny liczony jest na dwa sposoby – krajowy i unijny. Dlatego mówi się o państwowym długu publiczny (PDP) oraz o europejskim długu publiczny (EDP). Drugi sposób liczenia długu różni się od pierwszego tym, że uwzględnia więcej instytucji. Mieszczą się w nim także fundusze nierozliczane w budżecie, np. Fundusz Przeciwdziałania COVID-19.
Na stronie Ministerstwa Finansów możemy zauważyć, że od 2015 roku nominalnie EDP wzrósł z 923,4 mld zł w 2015 roku do 1 581,2 mld zł w II kwartale 2023 roku. Jednocześnie relacja tego długu do PKB Polski spadła. Dane na ten temat znaleźć możemy w Eurostacie.
Z powyższych danych wynika, że w 2007 roku, kiedy rząd PO-PSL doszedł do władzy, dług ten wynosił 44,5 proc. PKB. W 2015 roku, kiedy ten rząd oddawał władze, wynosił on 51,3 proc. Oznacza to wzrost o 6,8 punktu proc.
Południe i zachód Europy znacznie zadłużone
Z tych samych danych Eurostatu wynika, że najbardziej zadłużonym państwem w UE jest Grecja. W 2022 roku jej zadłużenie wynosiło 172,6 proc. PKB. Pięć innych państw (Włochy, Portugalia, Francja, Hiszpania i Belgia) również miało zadłużenie wyższe niż PKB osiągnięte w 2022 roku.
Polska pod względem zadłużenia znalazła się znacznie poniżej średniej unijnej, która wynosiła 83,5 proc. Dziesięć państw miało zadłużenie mniejsze od Polski. Najniższym zadłużeniem mogła pochwalić się Estonia, wynosiło ono 18,5 proc.
Rośnie różnica między długiem EDP a PDP w Polsce
Jak wynika z danych przedstawionych przez Ministerstwo Finansów w ostatnich latach znacznie wzrosła różnica między państwowym długiem publicznym a tym raportowanym przez polski rząd do władz unijnych.
Różnice pomiędzy obiema kategoriami wynikają głównie z różnic definicyjnych, o czym pisaliśmy w tym i w tym artykule. Poprzez działalność różnych funduszy, które nie są wliczane w PDP, różnica między oficjalnym zadłużeniem a tym ogłaszanym przez rząd wynosiła 339,6 mld zł więcej w II kwartale 2023 roku.
Relacja PDP do PKB
Wspomniana wyżej kwota 339,6 mld zł doprowadziła do tego, że ostateczne zadłużenie, tak jak wspomniano wyżej, wyniosło na koniec 2022 roku 49,3 proc. PKB i 48,4 proc. za II kwartał 2023 roku.
Gdyby jednak spojrzeć wyłącznie na wykonanie budżetu, bez uwzględniania funduszy, to okazuje się, że zadłużenie PDP w II kwartale 2023 roku wynosiło 38 proc.
Widzimy więc, że różnica pomiędzy długiem oficjalnym a długiem państwowym, którym chwali się rząd, wynosi 11,3 punktu proc. Jednak w obu przypadkach doszło do spadku względem roku wyjściowego, czyli 2015.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter