Politycy dyskutują nad zamrożeniem cen energii

7 grudnia w Sejmie dyskutowano na temat poselskiego projektu ustawy o zmianie ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła oraz niektórych innych ustaw. Jego celem jest przeciwdziałanie ubóstwu energetycznemu i łagodzenie skutków kryzysu energetycznego.

Głos w tej sprawie zabrał poseł Adam Gomoła (s. 513), który zauważył, że dyskusje na temat zamrożenia cen energii „obracają się wokół jednego pojęcia – zmian klimatu”. Spowodowały one – według słów posła – aż 70 mld zł strat dla polskiej gospodarki. Skąd te dane?

Zmiany klimatyczne. Dziesiątki miliardów złotych strat

70 mld zł to liczba, która pada w raporcie (s. 7) Polskiej Izby Ubezpieczeń pod tytułem „Klimat rosnących strat. Rola ubezpieczeń w ochronie klimatu i transformacji energetycznej”, opublikowanym w tym roku. Ogólnie straty polskiej gospodarki przez zmiany klimatyczne w ciągu 40 lat oceniono na 16 mld euro, czyli właśnie około 70 mld zł. 

PIU powołała się na wyliczenia Europejskiej Agencji Środowiska. Kwota 16 mld euro to pieniądze, które Polska straciła przez zmiany klimatyczne do 2020 roku. Z aktualnej wersji tego raportu wynika, że Polska w latach 1980–2022 straciła łącznie 18,166 mld euro z powodu zmian klimatycznych.

Straty przez zmiany klimatyczne. Jakie zjawiska szkodzą najwięcej?

Jak wynika z raportu EAŚ, w latach 1980–2022 ekstremalne zjawiska pogodowe i klimatyczne spowodowały w państwach członkowskich UE straty gospodarcze szacowane na 650 mld euro, z czego 59,4 mld euro w 2021 roku i 52,3 mld w 2022 roku.

Za prawie połową (43 proc.) strat w okresie 1980–2022 stoją powodzie, a za 29 proc. – zjawiska meteorologiczne, takie jak burze, opady gradu i wichury. Fale upałów powodują około 20 proc. całkowitych strat, podczas gdy pozostałe około 8 proc. jest spowodowane suszami, pożarami lasów i falami zimna.

Największe kwoty pochłonęły takie zjawiska jak powodzie w Niemczech i Belgii w 2021 roku (44 mld euro), susze i upały na całym kontynencie w 2022 roku (40 mld), powódź w Europie Środkowej w 2002 roku (34 mld), huragan Lothar w Europie Zachodniej w 1999 roku (17 mld), susza i fala upałów w UE w 2003 roku (17 mld) oraz powódź we Francji i Włoszech w 2000 roku (14 mld). 

Kwoty zostały skorygowane o inflację. Prezentowane są w cenach z 2022 roku (euro).

Polska traci przez wichury i gwałtowne deszcze

Skąd ta kwota? W raporcie można przeczytać o niektórych skutkach zmian klimatycznych przynoszących szkody dla Polaków. Przykładem mogą być coraz częstsze wichury. Jak podano, w latach 2016–2021 zakłady ubezpieczeń zaraportowały do Komisji Nadzoru Finansowego 273 zdarzenia, które oceniły jako katastrofalne i których koszt wyniósł 3,622 mld zł (s. 30).

Kolejne pieniądze pochłonęły odszkodowania z tytułu ubezpieczenia upraw. Tylko w latach 2018–2021 wyniosły łącznie 1,539 mld zł (s. 30). Zdarzenia te wiązały się ze wcześniejszym rozpoczęciem sezonu wegetacyjnego, intensywnymi opadami deszczu i gradu, a także silnym wiatrem.

Na te zagrożenia musi przygotować się Polska

W raporcie wskazano, że chociaż katastrofy naturalne miały w Polsce charakter lokalny, to nasz kraj musi przygotować się na to, że sytuacja ulegnie pogorszeniu. Jak ostrzegają autorzy: 

Jednym ze skutków suszy, z którym możemy się mierzyć, jest ograniczenie produkcji energii elektrycznej i w konsekwencji znaczny wzrost jej ceny. Autorzy raportu twierdzą, że ubezpieczenie od skutków suszy w „olbrzymiej części Polski jest niemożliwe, bo nikt nie dysponuje takim kapitałem”.