Wypowiedź Mirosławy Nykiel oceniamy jako prawdę, ponieważ skumulowany deficyt budżetowy za lata 2016, 2017, 2018 i 2019 wynosi łącznie 95,7 mld złotych.

23 lipca 2020 roku odbyło się piętnaste posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskie IX kadencji. Podczas dyskusji na temat sprawozdania z działalności Narodowego Banku Polskiego z roku 2019 głos zabrała posłanka Mirosława Nykiel z Platformy Obywatelskiej. Wypowiedziała się ona na temat stanu budżetu państwa oraz tego, jak ten budżet wyglądał w przeciągu pięciu ostatnich lat – przy okazji podkreśliła deficyt budżetowy, który zdążył się skumulować pomiędzy rokiem 2016 a 2019 i wynosi jej zdaniem 95,6 mld złotych.

Czym jest deficyt budżetowy?

Deficyt budżetowy to, najogólniej mówiąc, ujemne saldo w budżecie danej instytucji, przedsiębiorstwa czy organizacji. W odniesieniu do państwa oznacza to, że pod koniec roku wydatki z budżetu okazują się przewyższać dochody uzyskane przez państwo.

Kwestia budżetu państwa uregulowana została w Konstytucji RP: w ust. 1 art. 219 możemy przeczytać, że budżet państwa jest uchwalany przez Sejm na okres jednego roku budżetowego w formie ustawy budżetowej. Ponadto, w ustawie o finansach publicznych zostało zdefiniowane, że w budżecie państwa określona musi być kwota planowanego deficytu budżetu państwa wraz ze źródłami jego pokrycia.

Deficyt budżetowy musi w takim razie być przewidziany już na etapie przygotowania ustawy budżetowej przez parlament na nadchodzący rok. W Konstytucji została także przewidziana kwestia kontroli wykonania budżetu oraz analizy jego prawidłowej realizacji.

Jak możemy przeczytać w art. 204 ust. 1, Najwyższa Izba Kontroli jest zobowiązana przeprowadzić analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej, a następnie przedstawić ją Sejmowi. Analizy te są również co roku publikowane na stronie NIK, dzięki czemu możemy sprawdzić, ile wyniósł ostateczny deficyt w każdym roku budżetowym w Polsce.

Ile wyniósł skumulowany deficyt budżetowy za rządów PiS?

Opisy wykonania budżetów w danych latach znajdują się w „Analizach wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej”. Deficyt budżetowy w ostatnich czterech latach wynosił w Polsce:

• w roku 2016 – 46,2 mld złotych,
• w roku 2017 – 25,4 mld złotych,
• w roku 2018 – 10,4 mld złotych,
• w roku 2019 – 13,7 mld złotych.

Łączna kwota deficytu w podanych latach wyniosła 95,7 mld zł. Jak możemy zauważyć, wartość ta jest bardzo zbliżona do podanej przez Mirosławę Nykiel kwoty 95,6 mld zł. Na tej podstawie uznajemy jej wypowiedź za prawdziwą.

Ile ma wynieść deficyt w roku 2020?

Budżet na obecnie trwający rok budżetowy został ustalony w ustawie budżetowej na rok 2020 z dnia 14 lutego. Zgodnie z nią łączną kwotę podatkowych i niepodatkowych dochodów budżetu państwa ustalono na 435 340 000 tys. zł. Warto dodać, że łączną kwotę wydatków budżetu państwa również ustalono na kwotę 435 340 000 tys. złotych – oznacza to, że zaplanowano na ten rok brak deficytu budżetowego. Zostało to podkreślone również w ust. 5 art. 1 tej ustawy, gdzie możemy przeczytać:

Ustala się, że na dzień 31 grudnia 2020 r. nie wystąpi deficyt budżetu państwa.

Budżet na 2020 rok został przyjęty jeszcze przed pandemią koronawirusa, która wywołała poważne skutki gospodarcze i zmusiła rząd do drastycznego zwiększenia wydatków w związku z realizowanymi programami pomocowymi dla gospodarki.

Warto więc sprawdzić, jak dotychczas udało się zrealizować zaplanowany budżet. Na oficjalnym serwisie Rzeczypospolitej Polskiej możemy znaleźć aktualne wiadomości publikowane przez Ministerstwo Finansów. Z artykułu opublikowanego na początku lipca możemy dowiedzieć się, jak radzi sobie państwo i jego finanse po czasowym zamrożeniu gospodarki spowodowanym pandemią COVID-19. 

Zgodnie z informacjami Ministerstwa Finansów po pierwszych sześciu miesiącach 2020 roku deficyt budżetowy wyniósł 17 mld złotych i był on niższy niż jeszcze w maju. Ponadto od stycznia do czerwca dochody budżetu były wyższe o około 3 proc. w stosunku do analogicznego okresu w roku 2019.