Kontekst wypowiedzi

W programie „Woronicza 17”, wyemitowanym 1 sierpnia 2021 roku, Krzysztof Ziemiec gościł m.in. Olgę Semeniuk. Jednym z tematów dyskusji były zmiany planowane w ramach Polskiego Ładu. Podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy, Rozwoju i Technologii broniła przyszłych oraz dotychczasowych decyzji rządu. Jej zdaniem ostatnie lata przyniosły pozytywne zmiany w życiu polskich obywateli, w tym również przedsiębiorców. Jako jeden z dowodów na dobrą kondycję polskiej gospodarki przytoczyła wskaźnik aktywności przemysłowej, utrzymujący się jej zdaniem od 12 miesięcy powyżej 50 pkt.

Czym jest wskaźnik PMI?

Wskaźnik PMI (ang. Purchasing Managers Index) to jeden z kluczowych współczynników obrazujących nastroje w gospodarce, opracowany i publikowany co miesiąc przez firmę IHS Markit, która jest niezależnym, globalnym dostawcą badań gospodarczych na świecie. 

PMI jest wskaźnikiem aktywności finansowej, który określa się na podstawie comiesięcznych badań sytuacji przedsiębiorstw z sektora prywatnego. Do oceny służy analiza wyników anonimowych ankiet, które rozsyłane są do menedżerów z całego kraju. 

Do oszacowania PMI brane są pod uwagę m.in. takie kategorie jak: liczba nowych zamówień (waga 0,30), poziom produkcji (0,25), czas dostaw (0,15), stan zatrudnienia (0,20) oraz zapas zakupów (0,10). Wskaźniki obliczane są z uwzględnieniem czynników sezonowych. Przy zbieraniu danych do kalkulacji PMI respondenci określają obecną sytuację w porównaniu do poprzedniego miesiąca i informują, czy warunki gospodarcze dla określonych obszarów działalności w ich firmach wobec poprzedniego miesiąca uległy: poprawie, pogorszeniu lub pozostały bez zmian. 

Wartości PMI mogą zmieniać się w przedziale 0–100, przy czym wynik 50 jest poziomem neutralnym, powyżej 50 sugeruje dobrą kondycję gospodarki, natomiast poniżej 50 – pogarszającą się koniunkturę. Im większa różnica od poziomu 50, tym większe jest tempo zmian – pozytywnych lub negatywnych. Wynik poniżej 42 punktów interpretuje się jako oznakę recesji. 

PMI dostarcza menedżerom, ekonomistom, analitykom, inwestorom i rządom precyzyjnych oraz obiektywnych informacji, dzięki czemu mogą oni lepiej zrozumieć sytuację gospodarczą, jak również zidentyfikować trendy i punkty zwrotne w cyklach gospodarczych. Banki centralne posiłkują się odczytami PMI przy podejmowaniu decyzji odnośnie polityki pieniężnej.

Wskaźnik PMI w Polsce

W ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy wskaźnik PMI w sektorze przemysłowym w Polsce przedstawiał się następująco:

• lipiec 2021: 57,6,
• czerwiec 2021: 59,4,
• maj 2021: 57,2, 
• kwiecień 2021: 53,7,
• marzec 2021: 54,3, 
• luty 2021: 53,4, 
• styczeń 2021: 51,9, 
• grudzień 2020: 51,7, 
• listopad 2020: 50,8, 
• październik 2020: 50,8, 
• wrzesień 2020: 50,8, 
• sierpień 2020: 50,6, 
• lipiec 2020: 52,8,
• czerwiec 2020: 47,2,
• maj 2020: 40,6,
• kwiecień 2020: 31,9,
• marzec 2020: 42,4,
• luty 2020: 48,2,
• styczeń 2020: 47,4.

Zgodnie z ostatnimi, opublikowanymi 2 sierpnia 2021 roku, danymi wskaźnik PMI w Polsce wyniósł w lipcu 57,6 pkt. Był to niewielki spadek wobec czerwcowego, rekordowego poziomu 59,4 pkt. Mimo tego lipcowy odczyt był drugim najwyższym wynikiem zarejestrowanym w historii badań (czyli od 1998 roku). Lipiec 2021 roku był również trzynastym miesiącem z rzędu z wynikiem powyżej 50 pkt. Wcześniej, od listopada 2018 roku do czerwca 2020 roku, przez okres 20 miesięcy wskaźnik PMI wynosił poniżej 50 pkt.

Źródło: IHS Markit

Najgorszym miesiącem w historii badań PMI był kwiecień 2020 roku z wynikiem 31,9 pkt. Warto zaznaczyć, że był to jedyny wynik poniżej 40 pkt od grudnia 2008 roku, kiedy PMI wyniósł 38,3 pkt.