Rok 2024 – rokiem wyborczym

W 2024 roku w Polsce odbędą się zarówno wybory samorządowe, jak i wybory do Parlamentu Europejskiego. W mediach pojawiają się spekulacje, jak będą wyglądać listy wyborcze. 

Nowa Lewica potwierdziła, że prowadzi rozmowy w sprawie wspólnego startu z Koalicją Obywatelską w wyborach samorządowych. Konfederacja z kolei zaprzecza, że mogłaby pójść do wyborów z Prawem i Sprawiedliwością.

Okazuje się, że Konfederacja może wystartować do wyborów samorządowych z innymi siłami politycznymi. Tak wynikałoby z zapowiedzi Przemysława Wiplera w wywiadzie dla Radia Zet. Potencjalnym koalicjantami Konfederacji mogą być Bezpartyjni Samorządowcy oraz formacja prezydenta Siemianowic Śląskich.

Skąd w Konfederacji pomysł na koalicję?

Wipler podkreślał w wywiadzie, że Konfederacja nie posiada rozległych struktur lokalnych. Ponadto szanse ugrupowania na dobry wynik ogranicza realny próg wyborczy, który w wyborach samorządowych jest wysoki.

Potencjalnie koalicja Konfederacji z innymi siłami politycznymi mogłaby dotyczyć też wyborów do Parlamentu Europejskiego. Te – zdaniem Wiplera – nie są już tak niesprawiedliwe, jeżeli chodzi o podział mandatów jak np. w przypadku wyborów do Sejmu. 

Polityk przytoczył dane, z których wynika, że Konfederacja, aby zdobyć jeden mandat do Sejmu, potrzebowała niemal 100 tys. głosów. Był to najwyższy przelicznik spośród wszystkich partii, które dostały się do parlamentu.

W przypadku Konfederacji na jeden mandat przypada 85 tys. głosów

W przypadku pozostałych komitetów liczba ta jest mniejsza. Im wyższe poparcie, tym mniej głosów przypada na jeden mandat. Wyniki prezentujemy w poniższej tabeli.

System (nie)proporcjonalny?

Gdyby procent uzyskanych głosów odpowiadał liczbie przyznanych mandatów, wówczas Konfederacja otrzymałaby 32-33 miejsca w Sejmie na 460 możliwych. Dlaczego jednak tak nie jest? 

Polska nie jest jednym, dużym okręgiem wyborczym. Głosy na mandaty przelicza się w 41 okręgach wyborczych. Proces przeliczania przy użyciu metody D’Hondta premiuje największe ugrupowania. Przykładowo: PiS i PO, które uzyskały łącznie 66 proc. poparcia, otrzymały 76 proc. mandatów.

Może się więc zdarzyć, że partia przekroczyła próg wyborczy w skali kraju (5 proc.), jednak w poszczególnych okręgach wyborczych liczba uzyskanych głosów okazała się zbyt mała, aby uzyskać mandat. Należy jednak mieć na uwadzę, że system D’Hondta z jednej strony premiuje największe ugrupowania, tak z drugiej ma zapobiegać nadmiernemu rozdrobnieniu w parlamencie i sytuacji, w której utworzenie większości staje się trudne.