Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Kto powołuje sędziów Sądu Najwyższego USA?
Kto powołuje sędziów Sądu Najwyższego USA?
W Stanach Zjednoczonych sędziów Sądu Najwyższego powołuje Prezydent.
W Stanach Zjednoczonych na strukturę sądownictwa wpływa zasada federalizmu, której konsekwencją jest funkcjonowanie dwóch różnych, posiadających odrębną jurysdykcję, kategorii sądów: federalnych oraz stanowych.
Jedynym sądem, mającym umocowanie w amerykańskiej konstytucji, jest Sąd Najwyższy. Stoi on na najwyższym szczeblu sądownictwa federalnego, znajdując się nad sądami apelacyjnym i sądami dystryktowymi (odpowiednio druga i pierwsza instancja). W jego skład wchodzi 9 sędziów. SN przyjmuje odwołania zarówno od orzeczeń sądów federalnych, jak i stanowych sądów najwyższych. Może on również orzekać jako sąd pierwszej instancji.
W Konstytucji uregulowane zostały kwestie powoływania sędziów, a także ich odpowiedzialności oraz usuwania ich z zajmowanych stanowisk. Zgodnie z art. II Prezydent za radą i zgodą Senatu mianuje ambasadorów, innych pełnomocnych przedstawicieli i konsulów, sędziów Sądu Najwyższego oraz wszystkich innych funkcjonariuszy Stanów Zjednoczonych na urzędy utworzone ustawą, chyba że konstytucja przewiduje inny tryb obsadzania ich. Powołanie na sędziego SN nie jest uzależnione od wcześniejszego wykonywania zawodu, bowiem na stanowiska sędziów federalnych powoływani mogą być przedstawiciele wszystkich zawodów prawniczych. Ani konstytucja, ani ustawy nie określają kompetencji wymaganych do zajmowania stanowiska sędziego federalnego. Można wyróżnić trzy etapy powoływania sędziów:
1) Wysunięcie kandydatury przez prezydenta
2) Postępowanie zatwierdzające w Senacie
3) Powołanie na urząd przez prezydenta
Istnieją również nieformalne zwyczaje, które uzupełniają formalne procedury powoływania sędziów federalnych. Swoboda prezydenta w wysuwaniu propozycji kandydatów na sędziów ograniczona jest koniecznością uzyskania dla nich akceptacji ze strony Senatu. Kandydatury są rozpatrywane przez senacką Komisję Wymiaru Sprawiedliwości, która może wystawić opinię negatywną (kończy postępowanie nominacyjne) albo pozytywną (umożliwia kontynuację postępowania). Oceny kwalifikacji zawodowych kandydatów dokonuje Stała Komisja ds. Sądownictwa Federalnego, funkcjonująca w ramach Amerykańskiego Stowarzyszenia Prawników (American Bar Association, ABA). Kwalifikacje kandydatów na sędziów Sądu Najwyższego oceniane są na podstawie analizy ich piśmiennictwa prawniczego, a także oceny publicznych wystąpień. Ewaluacja przez Komisję ABA nie jest wiążąca, ale w praktyce ma ogromny wpływ na procedurę powoływania sędziów. Po zatwierdzeniu kandydatur przez Senat, prezydent mianuje sędziów na stanowiska w SN.
W związku z przytoczonymi informacjami wypowiedź ministra Zbigniewa Ziobry uznajemy za prawdziwą.
Źródło: T. Wieciech, Status sędziego w państwach anglosaskich (Stany Zjednoczone), [w:] Status prawny sędziego we współczesnych systemach politycznych, (red.) P. Mikuli, Koszalin-Gdańsk 2013
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter