Kontekst wypowiedzi

16 września Polska Agencja Prasowa podała informację, zgodnie z którą Rada Krajowa Platformy Obywatelskiej miała zwiększyć liczbę wiceprzewodniczących z 4 do 10. Połowę z nich mają stanowić kobiety. Obecnie na stanowiskach wiceprzewodniczących Platformy Obywatelskiej jest 3 mężczyzn (Borys Budka, Tomasz Siemoniak i Rafał Trzaskowski) i ani jedna kobieta.

Do wspomnianych roszad odniósł się Sławomir Neumann w rozmowie z Robertem Mazurkiem na antenie Radia RMF FM 5 listopada. Poseł KO zauważył, że w jego partii kobiety zawsze odgrywały ważne role, czego dowodem jest to, że rzekomo to właśnie klub Koalicji szczyci się najwyższym odsetkiem posłanek w całym parlamencie.

Polki w Sejmie na przestrzeni lat

Polska jest jednym z pierwszych państw na świecie, gdzie kobiety uzyskały prawa wyborcze. Miało to miejsce 28 listopada 1918 roku. Naczelnik Państwa Józef Piłsudski podpisał Dekret o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego. Zgodnie z art. 1: „Wyborcą do Sejmu jest każdy obywatel państwa bez różnicy płci, który do dnia ogłoszenia wyborów ukończył 21 lat”. Natomiast jak głosił art. 7:

Wybory do Sejmu Ustawodawczego odbyły się 26 stycznia 1919 roku, ale w burzliwym okresie formowania się Rzeczypospolitej jeszcze do marca 1922 roku przeprowadzano wybory uzupełniające. Ostatecznie do parlamentu dostało się osiem Polek. Dla porównania w Szwajcarii kobiety uzyskały prawa wyborcze dopiero w 1971 roku (a w niektórych kantonach w roku 1990).

W Sejmie „kontraktowym” wybranym w czerwcu 1989 roku mandaty uzyskały 62 kobiety (13,5 proc. ogólnej liczby posłów). Od tamtej pory liczba kobiet zasiadających w Sejmie rośnie. 

Trzykrotnie w Polsce na stanowisko premiera wybrano kobietę. Pierwszą z nich już w 1992 roku była Hanna Suchocka z Unii Demokratycznej (od lipca 1992 roku do października 1993 roku), następnie Ewa Kopacz z Platformy Obywatelskiej (od września 2014 roku do listopada 2015 roku) i Beata Szydło z Prawa i Sprawiedliwości (od listopada 2015 roku do grudnia 2017 roku). 

W którym klubie parlamentarnym jest dziś najwięcej kobiet?

Ze składami wszystkich klubów i kół poselskich można zapoznać się na stronie Sejmu. Na podstawie tych danych obliczyliśmy, jaki odsetek członków poszczególnych frakcji stanowią kobiety. Wyniki prezentują się następująco:

• Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość – 23,7 proc. (54 kobiety na 228 członków),
• Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska – Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni – 38 proc. (48 kobiet na 126 członków),
• Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Nowa Lewica, PPS, Razem) – 40,42 proc. (19 na 47 członków),
• Klub Parlamentarny Koalicja Polska – PSL, UED, Konserwatyści – 12,5 proc. (3 na 24 członków),
• Koło Poselskie Konfederacja – 0 proc. (0 na 11 członków),
• Koło Parlamentarne Polska 2050 – 37,5 proc. (3 na 8 członków),
• Koło Parlamentarne Porozumienie Jarosława Gowina – 40 proc. (2 na 5 członków),
• Koło Poselskie Kukiz’15 – Demokracja Bezpośrednia – 0 proc. (0 na 4 członków),
• Koło Poselskie Polskie Sprawy – 25 proc. (1 na 4 członków),
• posłowie niezrzeszeni – 0 proc. (0 na 3).

[Aktualizacja, 12.11.2021]

Czytelnicy zwrócili nam uwagę, że w analizie nie zostały uwzględnione kluby senackie. Biorąc pod uwagę również te dane, zmiany nastąpiły dla następujących frakcji:

• Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość – 9 kobiet-senatorów (na 47), łącznie 63 parlamentarzystki, które stanowią 22,9 proc. wszystkich parlamentarzystów tej partii,
• Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska – Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni – 12 kobiet-senatorów (na 41), łącznie 60 parlamentarzystek, które stanowią 35,9 proc. wszystkich parlamentarzystów tych partii,
• Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy – 1 kobieta-senator (na 2), łącznie 20 parlamentarzystek, które stanowią 40,8 proc. wszystkich parlamentarzystów tej partii,
• Koło Parlamentarne Porozumienie Jarosława Gowina – 0 kobiet-senatorów (na 1), ale w ogóle parlamentarzystów tej partii kobiety stanowią 33,3 proc.,
• senatorowie niezrzeszeni/niezależni (na stronie Senatu figurują jako dwie osobne frakcje, jednak na potrzeby analizy liczymy je łącznie) – 1 kobieta-senator (na 4), łącznie 1 parlamentarzystka, która stanowi 14,2 proc. wszystkich parlamentarzystów w tej grupie.

W Senacie – podobnie jak w Sejmie – brakuje kobiet w Klubie Parlamentarnym Koalicja Polska – Polskie Stronnictwo Ludowe – Kukiz’15.