Nadchodzą zmiany w podstawie programowej. Czas na „odchudzenie”

Donald Tusk zapowiedział w ramach exposé odchudzenie podstawy programowej. Na początku stycznia wiceminister edukacji Katarzyna Lubnauer potwierdziła, że resort zamierza iść w kierunku zapowiedzianym przez szefa rządu.

Lubnauer podkreślała, że usunięcie z obecnej podstawy niektórych treści ma pozwolić nauczycielom na dokładniejsze przećwiczenie pozostałych jej elementów. Zapowiadane zmiany mają również stanowić krok w stronę większej autonomii nauczyciela.

8 stycznia minister edukacji Barbara Nowacka potwierdziła, że pracę nad odchudzeniem podstawy programowej trwają. Decyzje dotyczące zmian będą zapadać „na spokojnie”. Jak zaznaczyła, dla ministerstwa ważny jest głos kadry nauczycielskiej. Stąd rozpoczęte prekonsultacje dotyczące zmian w podstawie programowej.

MEN opublikowało projekt zmian podstawy programowej

Projekt zmian podstaw programowych pojawił się na stronie MEN 12 lutego. Z kolei do 21 lutego trwały prekonsultacje w formie spotkań online. Ministerstwo informowało, że pierwsze z trzech spotkań odbyło się 19 lutego.

Szeroko komentowane były też zmiany w podstawie programowej języka polskiego. Marcin Warchoł w nagraniu zamieszczonym na TikToku stwierdził, że ze szkoły zniknie twórczość Henryka Sienkiewicza, Bolesława Prusa i Juliusza Słowackiego. 

Nagranie zamieszczone przez polityka zdobyło 220 tys. wyświetleń. Wśród komentarzy nie brakuje osób, które uwierzyły w to, co powiedział Warchoł. Słowa polityka wprowadzają jednak w błąd.

Czego dotyczą zmiany w szkole podstawowej?

Gdy porównamy obecną wersję podstawy z języka polskiego (s. 59–70) z tą proponowaną, zauważymy zmiany w treściach nauczania w szkole podstawowej. Można zauważyć, że z list lektur zniknęły niektóre pozycje autorów wymienionych przez Marcina Warchoła.

W klasie IV z lektur obowiązkowych proponuję się wykreślić wiersz „W pamiętniku Zofii Bobrówny” Słowackiego, a także „Katarynkę” Prusa (s. 7).

Z kolei z listy lektur obowiązkowych dla klas VII–VIII znika „Quo Vadis” Sienkiewicza”,a wśród lektur uzupełniających nie ma też „Janka Muzykanta” Sienkiewicza oraz „Placówki” i „Zemsty” Prusa (s. 13).

Co z podstawą programową w liceum?

A co w przypadku szkół ponadpodstawowych? Gdy zestawimy ze sobą obecną wersję podstawy (s. 24-41) z proponowaną przez MEN, zmiany również są widoczne. Dotyczą one także Sienkiewicza, Prusa i Słowackiego.

Z listy lektur obowiązkowych na poziomie podstawowym może zniknąć „Z legend dawnego Egiptu” Prusa (s. 12). Natomiast z listy lektur uzupełniających zaproponowano usunięcie fragmentów „Listów do Matki” Słowackiego (s. 18).

Jedna zmiana dotyczy też poziomu rozszerzonego. Autorzy zaproponowali wykreślenie z listy lektur obowiązkowych dramatu „Lilla Weneda” Słowackiego (s. 12).

Słowacki i Prus zostają

Wprowadzenie zmian w podstawie programowej, zgodnie z propozycją przedstawioną na stronie MEN, nie będzie oznaczać, że utwory Sienkiewicza, Prusa i Słowackiego znikną w całości z polskiej szkoły. W propozycji nowej podstawy programowej wciąż znajdują się dzieła trzech wymienionych autorów.

Utwory Prusa nie zostały przewidziane na etapie szkoły podstawowej. Niemniej w liceum i w technikum do lektur obowiązkowych zalicza się „Lalkę”, zarówno w aktualnej podstawie programowej, jak i w tej proponowanej. W tych szkołach lekturą obowiązkową na poziomie podstawowych ma  pozostać też kilka dzieł Słowackiego (s. 12). Słowacki nie znika także z propozycji lektur dodatkowych (s. 18).

Sienkiewicz również zostaje

W podstawówce klasach IV–VI zostaje „W pustyni i w puszczy” Sienkiewicza, choć w wybranych fragmentach, a nie – jak wcześniej – w całości (s. 7). Starsi uczniowie nadal będą mogli zapoznać się z „Latarnikiem” (s. 11). 

Sienkiewicz będzie też obecny w szkole ponadpodstawowej. W programie pozostaje „Potop” jako lektura obowiązkowa na poziomie podstawowym (s. 13). Wśród propozycji lektur dodatkowych znajdziemy też fragmenty „Listów z podróży do Ameryki” (s. 19).

Uzasadnienie zmian. Na co wskazują autorki?

Autorki propozycji zmian programowych dla języka polskiego wskazały następujący ich cel:

Na listę lektur obowiązkowych, jak wyjaśniły autorki propozycji zmian, przesunięto te utwory literackie, „które dla ucznia były zbyt trudne do zrozumienia ze względu na tematykę czy też archaiczny język”. 

W przekonaniu autorek pozostawiły one te treści, „których opanowanie jest kluczowe w procesie edukacji literackiej i językowej”. Dodatkowo uzupełniły one listę lektur o utwory z XXI wieku. Wśród propozycji lektur uzupełniających dla szkół średnich znalazły się m.in. „Traktat o łuskaniu fasoli” Wiesława Myśliwskiego i „Bieguni” Olgi Tokarczuk (s. 20).

Wspieraj niezależność!

Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.

Wpłacam