Ustawa covidowa PiS przepadła w Sejmie

Z inicjatywy posłów Prawa i Sprawiedliwości do parlamentu trafił projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach dotyczących ochrony życia i zdrowia obywateli w okresie epidemii COVID-19. Nowy projekt miał zastąpić debatowaną od kilku tygodni tzw. ustawę Hoca.

Proponowane przepisy miały umożliwić pracownikom nieodpłatne testowanie w kierunku zakażenia SARS-CoV-2, a także zezwalać pracodawcom na wymaganie od pracowników okazywania wyniku takiego testu.

Kontrowersje wzbudzał zapis głoszący, że w sytuacji, gdy pracownik zakazi się w miejscu pracy, mógłby on domagać się odszkodowania od drugiego pracownika, który nie poddał się testowaniu. W mediach określano ten projekt mianem „lex konfident”.

Ostatecznie jednak proponowana ustawa przepadła zarówno w Komisji Zdrowia, jak i podczas głosowania w Sejmie.

Kurowska: szczepionki nie są rozwiązaniem

Przeciwko projektowi ustawy głosowała nie tylko opozycja, lecz również duża część posłów Zjednoczonej Prawicy. Wśród jej przedstawicieli 24 posłów sprzeciwiło się projektowi PiS, a 37 osób wstrzymało się od głosu. Brak zgody wyraziło wielu posłów Solidarnej Polski.

Do osób sprzeciwiających się projektowi należała również Maria Kurowska z partii Zbigniewa Ziobry. Podczas debaty sejmowej wypowiedziała się ona bardzo krytycznie na temat działań podejmowanych przez rząd w walce z pandemią COVID-19.

Posłanka podkreśliła, że według niej szczepionki wcale nie pomagają w walce z koronawirusem. Zdaniem Kurowskiej w ogóle nie chronią one przed zakażeniem, zachorowaniem ani transmisją oraz śmiercią.

Dzięki szczepieniom ograniczamy rozwój pandemii

Ryzyko zakażenia się SARS-CoV-2 u osób w pełni zaszczepionych nie może być całkowicie wyeliminowane, dopóki wirus jest ciągle transmitowany przez społeczeństwo. Potwierdzają to amerykańskie Centra ds. Kontroli i Prewencji Chorób (CDC).

Na podobne wnioski wskazuje również Światowa Organizacja Zdrowia, która zapewnia, że szczepionki oferują częściową ochronę przed transmisją i zakażeniem. W komunikacie WHO możemy przeczytać, że „Istnieją również dowody na to, że zaszczepienie się zmniejszy prawdopodobieństwo przeniesienia wirusa na inne osoby, co oznacza, że ​​decyzja o zaszczepieniu chroni również osoby wokół ciebie”.

Problemem są jednak pojawiające się kolejne mutacje koronawirusa, w tym wariant Omikron. Przed jego pojawieniem się dyrektor WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus podkreślał, że szczepionki zmniejszyły transmisję wirusa o ok. 60 proc., oraz szacował, że w przypadku wariantu Delta transmisja spadła o 40 proc.

Szczepionka chroni przed zakażeniem

Głównym zadaniem szczepionki jest ochrona przed hospitalizacją, ciężkim przebiegiem choroby oraz zgonem. W pewnym stopniu chroni ona również przed samym zakażeniem się.

Brytyjska Agencja Bezpieczeństwa Zdrowia (UKHSA) w niedawnym raporcie informowała, że dotychczas przeprowadzone badania (m.in. na pracownikach ochrony zdrowia i mieszkańcach domu opieki) potwierdzają skuteczność szczepionek w ochronie przed zarażeniem się COVID-19.

Z polskiego Ministerstwa Zdrowia dowiemy się natomiast, że wśród w pełni zaszczepionych osób jedynie 3,96 proc. zachorowało na COVID-19. Odkąd ruszyła kampania szczepień drugą dawką, osoby zaszczepione odpowiadały za 26,34 proc. wszystkich zakażeń.

? Zaledwie 3,96% w pełni zaszczepionych zostało zakażonych.

 ? Od momentu rozpoczęcia szczepienia drugą dawką 26,34% zakażeń stanowili w pełni zaszczepieni. pic.twitter.com/Fpvu7cpZTB

— Ministerstwo Zdrowia (@MZ_GOV_PL) January 28, 2022

Szczepienia zmniejszają transmisję wirusa

Nawet w przypadku, gdyby zaszczepiona osoba zakaziła się COVID-19, to ryzyko przekazania wirusa dalej jest w jej przypadku mniejsze. Oznacza to, że szczepionka pomaga również w zapobieganiu transmisji patogenu. Potwierdza to m.in. raport UKHSA.

Badanie pochodzące z Anglii dowodzą, że w przypadku osób zaszczepionych ryzyko zakażenia się od chorego współlokatora spadało od 40 do 50 proc. Inne dane z tego kraju wstępnie wskazują, że szczepionka może ograniczać transmisję i ryzyko zakażenia nawet od 65 do 80 proc. w przypadku wariantu Alfa i o 35-65 proc. przy mutacji Delta.

Potwierdza to również amerykańskie CDC. Szczepionki redukują ryzyko transmisji, a ponadto osoby zaszczepione rozprzestrzeniają wirusa przez krótszy czas w porównaniu z osobami niezaszczepionymi.

Ryzyko złapania wirusa przez osoby zaszczepione jest wyraźnie mniejsze, niezależnie od grupy wiekowej.

Oś pionowa: liczba zachorowań na 100 tys. mieszkańców. Czarna linia: osoby niezaszczepione; przerywana linia: osoby w pełni zaszczepione, bez dawki przypominającej; ciemnoniebieska linia: osoby w pełni zaszczepione, które przyjęły dawkę przypominającą. Źródło: CDC

Szczepionki chronią przed hospitalizacją

Jak wspomnieliśmy, głównym zadaniem szczepionki jest ochronienie nas przed ciężkim przebiegiem choroby. Pod tym względem spisują się one bardzo dobrze. Liczne badania potwierdzają ochronę przed hospitalizacją w przypadku wszystkich dopuszczonych do użytku szczepionek zarówno w przypadku wariantu Alfa, jak i Delta.

Brytyjska agencja rządowa UK Health Security Agency (UKHSA) przekonuje, że szczepionki są skuteczne w zapobieganiu chorobie objawowej:

• w przypadku Pfizer/BioNTech: 80-90 proc.,
• w przypadku AstraZeneca, Vaxzevria: 65-75 proc.,
• w przypadku Moderna, Spikevax: 90-99 proc.

Ochrona przed hospitalizacją i ciężkim przebiegiem choroby jest jeszcze wyższa:

• w przypadku Pfizera: 95-99 proc.,
• w przypadku AstraZeneca: 90-99 proc.,
• w przypadku Moderny: 95-99 proc.

Amerykańskie CDC potwierdza, że szczepionki przeciw COVID-19 znacznie zmniejszyły liczbę ciężkich zachorowań. Osoby zaszczepione mają zapewnioną ochronę przed hospitalizacją na co najmniej 9 miesięcy.

Najnowsza publikacja brytyjskiego urzędu statystycznego ONS wskazuje, że szczepienie chroni również przed tzw. long COVID, czyli długotrwałymi skutkami ubocznymi przechorowania COVID-19. Osoby zaszczepione 40 proc. rzadziej odczuwały takie skutki jak problemy z płucami czy osłabienie poznawcze (np. trudności z koncentracją).

Szczepionki ratują życie

Co najważniejsze, szczepionki przeciw COVID-19 chronią przed śmiercią z powodu tej choroby. Według statystyk UKHSA zaszczepienie się zmniejsza ryzyko zgonu o min. 90 proc. Podwyższona ochrona utrzymuje się przez co najmniej 5 miesięcy.

Według danych amerykańskiego CDC osoby zaszczepione dwiema dawkami są narażone na 15-kronie mniejsze ryzyko śmierci z powodu COVID-19. U osób, które przyjęły dawkę przypominającą, to ryzyko jest aż 68-krotnie mniejsze.

Niezaszczepieni Polacy ryzykują śmiercią

Dysponujemy również raportem opisującym sytuację w Polsce. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego przedstawił pod koniec grudnia wstępne dane dotyczące umieralności z powodu COVID-19.

Ministerstwo Zdrowia informowało niedawno, że według danych z pierwszej połowy ubiegłego roku (od końca grudnia 2020 roku do lipca 2021) ponad 98 proc. zgonów z powodu COVID-19 dotyczyło osób niezaszczepionych.

W styczniu 2022 roku Ministerstwo Zdrowia przekazało na Twitterze informację, że wśród osób, które zmarły na COVID-19, ok. 88 proc. było niezaszczepionych.

? Wśród wszystkich zgonów osób zakażonych #koronawirus 12,07% stanowiły osoby zaszczepione. Zgony nie są związane ze szczepieniem.

*Zgony osób zakażonych #koronawirus po upływie 14 dni od pełnego zaszczepienia. pic.twitter.com/5xSLNTeYal

— Ministerstwo Zdrowia (@MZ_GOV_PL) January 21, 2022

Paradoks wyszczepialności

Przeciwnicy szczepień, tacy jak Maria Kurowska, często podnoszą argument, że pomimo bycia zaszczepionym nadal można zarazić się COVID-19. Pojawiają się również doniesienia, że zaszczepieni chorują częściej (co weryfikowaliśmy tutaj) lub nawet, że śmiertelność jest wśród takich osób wyższa (przekonaj się, że to nieprawda – tutaj).

Błędne przeświadczenie, że zaszczepieni chorują częściej, wiąże się z tzw. paradoksem wyszczepialności.

Wynika on z faktu, że żadna szczepionka nie jest skuteczna w stu procentach, dlatego niestety pewien odsetek zaszczepionych osób i tak zachoruje. W miarę jak rośnie liczba zaszczepionych i zmniejsza się liczba niezaszczepionych, przybywa przypadków zakażeń wśród osób, które przyjęły szczepionkę.

Więcej na ten temat przeczytasz w jednej z naszych analiz.