Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Samobójstwa dzieci i młodzieży. Ile osób odbiera sobie życie?
Samobójstwa dzieci i młodzieży. Ile osób odbiera sobie życie?
W 2021 r. było o 500 prób samobójczych (wśród dzieci i młodzieży – przyp. Demagog) więcej niż w roku poprzednim.
- Z niepełnych danych Policji (styczeń-listopad) wynikało, że liczba podjętych prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży wzrosła w 2021 roku o 496 względem poprzedniego roku. Pełne statystyki wskazują jednak na wzrost o 653 próby.
- Natomiast liczba prób samobójczych zakończonych zgonem (określanych potoczenie jako samobójstwa) wzrosła o 36.
- Ponieważ Joanna Mucha przytoczyła nieaktualne dane, a najnowsze statystyki w jeszcze większym stopniu przemawiają na korzyść jej tezy, wypowiedź oceniamy jako częściową prawdę.
- W Polsce 37 na 100 prób samobójczych kończy się zgonem. W przypadku dzieci i młodzieży mowa o 8 przypadkach śmiertelnych na 100 prób.
[Aktualizacja 18.01.2024] Z początkiem 2024 nazwę oceny „częściowy fałsz” zmieniliśmy na „częściowa prawda”. Z tego powodu nazwę oceny zmieniliśmy także w opublikowanych wcześniej analizach wypowiedzi.
Rzecznik Praw Dziecka w ogniu krytyki
Jeden z punktów obrad 57. posiedzenia Sejmu dotyczył dyskusji nad sprawozdaniem z informacji o działalności Rzecznika Praw Dziecka w 2021 roku. Mikołaj Pawlak miał możliwość zaprezentowania wniosków zawartych w ponad 270-stronicowym raporcie.
Opozycja krytycznie odniosła się do wystąpienia rzecznika. Joanna Mucha zarzucała mu m.in. spokojną intonację w trakcie wystąpienia, podczas gdy w Polsce dzieci mierzą się z wieloma problemami. Cytując fragmenty raportu, zaznaczyła, że:
- co siódme dziecko w Polsce odczuwa niezadowolenie ze swojego życia w stopniu zagrażającym jego zdrowiu psychicznemu oraz
- co piąte dziecko ma poczucie odrzucenia przez rówieśników.
Szczegółową analizę danych z raportu rzecznika znajdziesz w naszej analizie.
Posłanka zwróciła także uwagę, że problemów dzieci należy upatrywać w pogarszającym się stanie opieki psychologicznej i psychiatrycznej. To właśnie dlatego dochodzi do coraz większej liczby prób samobójczych, w wyniku których ginie coraz więcej osób.
Dane mogą być niedoszacowane
Dane dotyczące prób samobójczych w Polsce znajdują się w zbiorze statystyk Policji, która dokumentuje zgłoszone przypadki. Co istotne, w statystykach wyróżnia się dwa rodzaje prób samobójczych: podjęte oraz próby zakończone zgonem (skuteczne), które w języku potocznym są utożsamiane jako samobójstwa.
W rozmowie z portalem Tvn24.pl dr Halszka Witkowska z Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego podkreśla, że skala samobójstw może być większa, nie każdy przypadek bowiem jest zgłaszany na policję.
Rośnie liczba prób samobójczych
W 2021 roku odnotowano 13 798 podjętych prób samobójczych, czyli o 1 785 więcej niż przed rokiem (12 013 prób podjętych w 2020 roku).
Biorąc pod uwagę dzieci i młodzież (0-18 lat), w ubiegłym roku podjęto 1 496 takich prób. To wzrost o 653 względem 2020 roku, w którym zanotowano 843 próby. Innymi słowy, w 2021 roku co 10 próba samobójcza była podjęta przez dzieci i młodzież.
Liczba skutecznych prób samobójczych wzrosła
Według statystyk Policji liczba prób samobójczych zakończonych zgonem wzrosła w ubiegłym roku z 5 165 do 5 201 (wzrost o 36). Jeśli chodzi o grupę dzieci i młodzieży, wskutek samobójstwa zmarło 127 osób (o 20 więcej niż przed rokiem). Ze statystyk wynika więc, że skuteczne próby samobójcze wśród dzieci i młodzieży stanowią 2,5 proc. ogółu.
Najwięcej skutecznych prób samobójczych odnotowano w przypadku osób w wieku produkcyjnym (od 19 do 64 lat) – 3 986, z czego 505 (najwięcej) wśród osób liczących od 35 do 39 lat. Relatywnie dużo samobójstw – w stosunku do dzieci i młodzieży – występuje wśród seniorów (1 072). Więcej na temat tego problemu przeczytasz w jednej z naszych analiz.
Problemy polskiej psychiatrii
Zgodnie z raportem Najwyżej Izby Kontroli z 2019 roku 630 tys. dzieci i młodzieży wymagało pomocy psychiatrycznej i psychologicznej. W Polsce brakuje jednak lekarzy specjalistów.
Obecnie w naszym kraju pracuje zaledwie 501 psychiatrów dziecięcych. Liczba ta może w kolejnych latach spaść ze względu na starzejącą się kadrę lekarską.
Ponadto problematyczną kwestią pozostaje zróżnicowany dostęp do leczenia specjalistycznego. Kontrola NIK wykazała, że w pięciu województwach (lubuskim, opolskim, świętokrzyskim, warmińsko-mazurskim, zachodniopomorskim) nie funkcjonował żaden oddział psychiatryczny dzienny, a w województwie podlaskim brakowało całodobowego, stacjonarnego oddziału dla dzieci i młodzieży.
JEŚLI PODEJRZEWASZ U SIEBIE DEPRESJĘ, NIE LEKCEWAŻ TEGO! POMOC ZNAJDZIESZ W TYCH MIEJSCACH:
Rzecznik Praw Dziecka uruchomił telefon dla dzieci i młodzieży pod numerem 800 12 12 12 oraz czat dostępny pod adresem: czat.brpd.gov.pl. Zarówno numer, jak i czat są czynne całą dobę, siedem dni w tygodniu. Istnieje możliwość otrzymania pomocy również w językach rosyjskim i ukraińskim (w wyznaczonych godzinach).
Ogólnopolska Poradnia Telefoniczna dla osób przeżywających kryzys emocjonalny jest dostępna pod numerem 116 123, od poniedziałku do piątku w godzinach od 14:00 do 22:00. Dyżury prowadzone są przez specjalistów z Instytutu Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Stowarzyszenie Aktywnie Przeciwko Depresji prowadzi działalność społeczno-edukacyjną w zakresie profilaktyki, wykrywania i leczenia zaburzeń psychicznych, a w szczególności zaburzeń depresyjnych. Kontakt do stowarzyszenia można znaleźć na stronie: www.depresja.org.
Forum Przeciw Depresji to portal społecznościowy prowadzony w ramach ogólnopolskiej kampanii, na którym można znaleźć kompendium wiedzy na temat depresji, w tym informacje o tym, gdzie szukać pomocy. Strona obejmuje również forum moderowane przez lekarzy specjalistów, na którym osoby chore oraz ich bliscy mogą uzyskać wsparcie www.forumprzeciwdepresji.pl.
Fundacja Itaka prowadzi Antydepresyjny Telefon Zaufania (numer: 22 484 88 01) i udziela szerokiego wsparcia osobom chorującym na depresję oraz ich najbliższym. Informacje na temat wsparcia, którego udziela fundacja, można znaleźć na stronie: www.stopdepresji.pl.
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę oferuje bezpłatną pomoc telefoniczną i online dla dzieci i młodzieży oraz dla rodziców i nauczycieli poprzez prowadzenie Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży (numer: 116 111) oraz Telefonu dla Rodziców i Nauczycieli w sprawie Bezpieczeństwa Dzieci (numer: 800 100 100), gdzie młodzi ludzie mają możliwość opowiedzenia o swoich kłopotach, a ich najbliżsi uzyskania informacji i wsparcia w trudnościach wynikających z zaburzeń depresyjnych dostrzeżonych u dzieci. Więcej informacji i kontakt online przez stronę www.116111.pl oraz www.800100100.pl.
W sytuacji zagrożenia życia dzwoń pod numer 112 albo zwróć się do osoby dorosłej o pomoc w dostaniu się na izbę przyjęć najbliższego szpitala psychiatrycznego.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter