Ukraińscy uchodźcy w Polsce

Z powodu trwającej wojny rosyjsko-ukraińskiej w Polsce przebywają uchodźcy z Ukrainy. Straż Graniczna donosi, że do 6 maja granicę polsko-ukraińską przekroczyło łącznie 3,187 mln osób. Oczywiście nie wszyscy zdecydowali się zostać w Polsce.

W sieci podnoszone są głosy, że Ukraińcy mogą przywieźć do Polski choroby zakaźne. W jednym z naszych artykułów zapoznasz się z weryfikacją twierdzenia sugerującego, że przybycie niezaszczepionych uchodźców może zagrozić nam epidemią polio.

Minister zdrowia Adam Niedzielski wypowiedział się na temat wyszczepienia uchodźców. Zaznaczył, że po trzech miesiącach od przyjazdu do Polski obywatele Ukrainy podlegają temu samemu obowiązkowi co Polacy.

Obowiązek szczepień w Polsce

W Polsce istnieje obowiązek poddania się szczepieniom na 12 chorób, a dodatkowo dwie szczepionki są obowiązkowe dla osób z grup podwyższonego ryzyka. Więcej na ten temat przeczytasz w naszej analizie.

Obowiązkowe szczepienia są bezpłatne dla obywateli Polski i najczęściej są podawane dzieciom i młodzieży do 19. roku życia zgodnie z kalendarzem szczepień.

Źródło: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy. Hib to skrót od nazwy bakterii Haemophilus influenzae typu B. Poliomyelitis oznacza polio.

Obowiązek szczepień w Ukrainie

W Ukrainie istnieje obowiązek szczepień na wirusowe zapalenie wątroby typu B, gruźlicę, polio, błonicę, krztusiec, tężec, odrę, świnkę, różyczkę i zakażenia Haemophilus influenzae typu B.

Źródło: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy

Odnosząc to do polskiego kalendarza szczepień, możemy stwierdzić, że Ukraińcy – w porównaniu do Polaków – nie są obowiązkowo szczepieni na zakażenia pneumokokowe i zakażenia wywołane przez rotawirusy.

Szczepionki dla Ukraińców w Polsce

W reakcji na masowe przemieszczanie się uchodźców Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) 10 marca wystosowała apel do państw przyjmujących do siebie Ukraińców uciekających przed wojną. Organizacja podkreśliła, że konieczne jest zaoferowanie uchodźcom dostępu do szczepień ochronnych. Dr Siddhartha Datta stwierdził:

Polska zareagowała nawet szybciej – dwa dni przed apelem WHO Ministerstwo Zdrowia wystosowało komunikat, w którym poinformowało, że uchodźcy z Ukrainy będą mieć zapewniony dostęp do szczepień. Resort wskazał też, że po 3 miesiącach pobytu w Polsce uchodźcy będą mieć obowiązek poddania się wymaganym szczepieniom.

Obowiązek szczepień po 3 miesiącach pobytu

Z komunikatu Ministerstwa Zdrowia dowiemy się m.in., że szczepienia określone w polskim Programie Szczepień Ochronnych są dostępne dla każdego uchodźcy, który wyrazi chęć ich przyjęcia.

Dodatkowo dzieci urodzone na terytorium Polski podlegają wszystkim szczepieniom przewidzianym w Programie Szczepień Ochronnych. Dzieci nieposiadające dokumentacji medycznej są traktowane jako nieszczepione. MZ rekomenduje lekarzom zachęcanie rodziców lub opiekunów do szczepienia dzieci nawet przed upływem trzech miesięcy.

Ministerstwo opublikowało również dodatkowe wytyczne dotyczące realizacji szczepień dzieci z Ukrainy. Zgodnie z nimi priorytetem jest szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce w grupie najmłodszych dzieci, a także szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi, polio i wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.

Szczepionki przeciw COVID-19

Zarówno w Polsce, jak i w Ukrainie szczepionka przeciw COVID-19 jest dobrowolna. Mimo to obywatele Ukrainy są zachęcani do przyjęcia jej bezpłatnie w Polsce.

Możliwość przyjęcia szczepionki na koronawirusa została wprowadzona w Polsce już dzień po rozpoczęciu rosyjskiej inwazji. 25 lutego minister zdrowia ogłosił, że w reakcji na przekraczanie granicy przez osoby narodowości ukraińskiej i trwający konflikt zbrojny Polska zapewni uchodźcom dostęp do szczepionki.

Według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego (NIZP PZH – PIB)do 23 lutego 2022 roku szczepionkę przeciw COVID-19 (przynajmniej jedną dawkę) przyjęło ok. 35 proc. obywateli Ukrainy. W Ukrainie stosowano 6 szczepionek: Spikevax (Moderna), Comirnaty (Pfizer-BioNTech), COVID-19 Vaccine Janssen, Vaxzevria (AstraZeneca), Covishield (odpowiednik szczepionki AstraZeneca) oraz szczepionkę CoronaVac (Sinovac – odpowiednik szczepionki Nuvaxovid).

Poziom wyszczepienia obywateli Ukrainy

Nie jest jasne, jak wielu obywateli Ukrainy jest zaszczepionych na różne choroby. Według szacunków w zależności od grupy wiekowej i regionu kraju wyszczepionych jest od 60 do 99 proc. dzieci w Ukrainie.

Powołując się na dane Światowej Organizacji Zdrowia, NIZP PZH – PIB informuje, że Ukraińcy w swoim kraju szczepią się przede wszystkim na:

• gruźlicę (92,7 proc.),
• zakażenia Haemophilus influenzae typu B (85,2 proc.),
• różyczkę (84,9 proc.),
• polio (84,2 proc.),
• odrę (81,9 proc.),
• krztusiec, błonicę i tężec (81,3 proc.),
• wirusowe zapalenie wątroby typu B (80,9 proc.).

Powyższe dane są uśrednione. Należy pamiętać, że mogą istnieć rozbieżności pomiędzy dużymi miastami (gdzie jest większe wyszczepienie) a mniejszymi ośrodkami i wsiami. Tegoroczną kampanię szczepienną przerwała inwazja Rosji.

Z innej naszej analizy dowiesz się, czemu w ostatnich latach w Ukrainie pojawia się coraz więcej przypadków zachorowań na gruźlicę oraz odrę.

Według szacunków do końca kwietnia mogło w Polsce przebywać od ok. 1,5 mln do 2 mln uchodźców z Ukrainy. Zdaniem UNICEF nawet połowę uchodźców mogą stanowić dzieci przed 19. rokiem życia.