Jak co roku, ukazał się Reuters Institute Digital News Report, w którym zbadano poziom zaufania do mediów w blisko 50 państwach na świecie. Badanie przeprowadzono w styczniu i lutym 2024 roku. 

W najnowszym wydaniu twórcy – w przypadku Polski – skupili się m.in. na opisaniu nowych trendów na rynku informacji oraz na przeanalizowaniu zmian w mediach po zmianie władzy (s. 96–97).

Raport Reutersa zwraca uwagę na zmiany w mediach publicznych

Przypomnijmy, że jednym z założeń rządu KO, Trzeciej Drogi i Lewicy było „naprawienie i odpolitycznienie mediów publicznych” (punkt nr 17 umowy koalicyjnej).

W raporcie przypomniano, że koalicja KO, Trzeciej Drogi i Lewicy przeprowadziła nagłe zmiany, aby z mediów publicznych usunąć „propagandę sprzyjającą poprzedniej władzy”. Zwrócono uwagę, że w miejsce „Wiadomości” powstał nowy format „19.30”, któremu przyjrzeliśmy się w Demagogu [1, 2].

Rada Mediów Narodowych i Orlen również na tapecie 

Kolejnym wątkiem związanym ze zmianami w polskich mediach publicznych, który przytoczyli autorzy, jest kwestia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiT) oraz Rady Mediów Narodowych (RMN). W raporcie przypomniano, że nowy rząd dążył do odpolitycznienia tych instytucji. Na działania obozu rządzącego KRRiT odpowiedziała nałożeniem kary na TVN, a RMN powołała nowego prezesa TVP, tym samym nie uznając prezesa powołanego przez rząd. 

Autorzy zwrócili także uwagę na fakt zmian dokonanych w Orlenie, a co za tym idzie w grupie wydawniczej Polska Press. W raporcie przytoczono, że Orlen poszukuje możliwości rynkowych do pozbycia się tej spółki. O sprzedaży firmy Polska Press przez Orlen donoszą również inne media [1, 2, 3]. 

Mimo zmian Telewizja Publiczna nie cieszy się zaufaniem obywateli

Jeśli spojrzymy na szczegółowe dane, to zobaczymy, że TVP Info jako program informacyjny cieszył się zaufaniem 29 proc. respondentów. Dla porównania, w raporcie z roku 2023 (s. 91) było to 28 proc., co oznacza wzrost tylko o 1 punkt proc.

Największym zaufaniem wśród przebadanych mediów mogą pochwalić się: RMF FM (54 proc.), Radio ZET (49 proc.) i Polsat News (48 proc.). Najniższe zaufanie, oprócz wspomnianej telewizji publicznej, odnotowały także Super Express (28 proc.) oraz Fakt (30 proc.). 

O tym, jak zaufanie do poszczególnych mediów wyglądało w 2023 roku, możesz przeczytać w naszym tekście.

Zaufanie do mediów ciągle spada

Jak podają autorzy raportu, w Polsce zaufanie do mediów spada. W edycji z roku 2024 jedynie 39 proc. ankietowanych zaznaczyło, że ma zaufanie do mediów. W poprzednim roku było to 42 proc., co oznacza spadek o 3 punkty proc.

Na przestrzeni lat zaufanie do mediów spadło łącznie o 17 punktów proc. W 2015 roku wynosiło ono jeszcze 56 proc. Tegoroczny wynik sklasyfikował Polskę na 21. miejscu spośród 47 badanych państw (spadek z 17. miejsca w roku 2023).

Fenomen kanału Zero i „Sejmflixu”

Według przewidywań Reutersa, w przyszłości na znaczeniu mogą zyskiwać formy audio oraz wizualne. Dlatego też w publikacji zwrócono uwagę na fenomen uruchomionego na początku lutego 2024 roku „Kanału Zero” prowadzonego przez Krzysztofa Stanowskiego, który w miesiąc zdobył prawie milion subskrypcji na YouTubie. 

Twórcy podkreślili, że tym samym Stanowski ze swoim projektem przebił oficjalny kanał Sejmu, który na początku X kadencji Sejmu, ze względu na zmianę władzy i burzliwe obrady, cieszył się dużym zainteresowaniem – zdobył 650 tys. subskrypcji. Wynik ten sprawił, że był to najchętniej oglądany kanał parlamentu w Europie. Z tej okazji powstało nawet określenie „Sejmflix”.

Polska zyskała w rankingu wolności prasy

W jednym fragmencie raportu pojawiła się wzmianka o pozycji Polski w rankingu wolności prasy, organizowanym co roku przez organizację pozarządową Reporterzy bez granic. Zgodnie z metodologią badania, im wyższy wynik, tym większa jest odczuwalna wolność prasy w danym kraju.

Najwyższe historycznie miejsce w rankingu Polska zajęła w 2015 roku z wynikiem 87,29 punktu (18. miejsce). Z kolei najgorszy wynik odnotowano w 2022 roku, kiedy wynik 65,64 dał Polsce 66. miejsce. 

Ponad 70 proc. osób czerpie informacje z internetu 

Na przestrzeni lat o prawie 30 punktów proc. spadł odsetek osób, które czerpią informacje z telewizji. W 2015 roku wynosił on 81 proc., a w 2024 roku: 54 proc. ankietowanych.

Wciąż najchętniej Polki i Polacy czerpią informacje z Facebooka, którego wskazało 42 proc. respondentów. Co ciekawe, jedyną aplikacją, która zyskała na popularności w Polsce w 2024 roku, był YouTube, co z pewnością było związane z opisaną wyżej działalnością Kanału Zero oraz z transmisjami z obrad Sejmu.