FAKE NEWS W PIGUŁCE

15 marca 2023 r. na Facebooku pojawił się post z nagraniem, na którym kobieta z dzieckiem wkłada kawałek gałęzi pod automat, co sprawia, że wybiega spod niego spora liczba pająków. Opis filmu sugeruje, że przedstawia on pierwsze automaty, w których można kupić owady spożywcze. 

Źródło: www.facebook.pl

Post w krótkim czasie zdobył ponad 270 polubień i 92 udostępnienia. Obejrzano go ponad 8,2 tys. razy. Wśród 10 komentarzy odnajdujemy głosy w humorystyczny sposób nawiązujące do fałszywych narracji dotyczących dopuszczenia produktów zawierających owady do spożycia: „Takie spod lady…tzn z wolnego wybiegu”, „Obiad wylazł”. 

Film nie ma nic wspólnego z jadalnymi owadami 

Nagranie użyte w poście pochodzi z platformy TikTok i zostało opublikowane 3 września 2022 roku przez konto family.booms, kilka miesięcy przed wydaniem przez Komisję Europejską zgody na wprowadzenie na rynek kolejnego produktu bazującego na owadach. Nagranie odtworzono ponad 44 mln razy i polubiło je 2,5 mln użytkowników. 

Profil, z którego pochodzi wideo, publikuje treści, na których pojawiają się efekty specjalne (1, 2). Film użyty w facebookowym poście również został stworzony przy użyciu programu komputerowego, o czym poinformowali autorzy w komentarzach na YouTubie. 

Opis posta zniekształca znaczenie oryginalnej treści, sugerując, że w naszym kraju powstają już automaty, w których można kupić owady spożywcze. Nie odnajdujemy jednak żadnych doniesień potwierdzających to twierdzenie. Jedyne wzmianki o automatach z owadami dotyczą Japonii (1, 2), Stanów Zjednoczonych oraz jednego miejsca w Warszawie, oferującego przekąski z całego świata, w tym produkt zawierający owady spożywcze. 

O co chodzi z tymi insektami?

W ostatnim czasie na temat jadalnych owadów powstało wiele fake newsów, które opisywaliśmy w naszych artykułach. Dyskusja na temat spożywania owadów rozpoczęła się w styczniu 2023 roku po wydaniu przez Komisję Europejską rozporządzenia wykonawczego zezwalającego na wprowadzenie na rynek produktów zawierających proszek ze świerszcza domowego.

Była to odpowiedź na wniosek złożony przez jedną z firm w 2019 roku, który został zaopiniowany przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Uznał on, że produkt ten jest bezpieczny w zaproponowanych warunkach stosowania, i dopuścił go do użytku. 

Czy powinniśmy obawiać się owadów? Nie!

Nie powinniśmy obawiać się produktów spożywczych zawierających owady. Są one przebadane i bezpieczne dla człowieka. Jak podkreślaliśmy już w naszych artykułach, wyroby te nie wpływają negatywnie na zdrowie. Powinny na nie uważać jedynie osoby na nie uczulone, podobnie jak np. w przypadku orzechów. 

Owady nie staną się elementem składowym każdego produktu, który trafi na półki sklepowe. Na dodawanie składników pozyskanych z nich zezwolono wyłącznie w wybranych produktach. Nie należy się również obawiać, że informacja o zawartości proszku z owadów w wyrobie spożywczym będzie ukryta. Na opakowaniach mają widnieć szczegółowe składy, zarówno po łacinie, jak i w języku polskim.