Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Krzysztof Bosak zapalił świece chanukowe? To fotomontaż
Ani Krzysztof Bosak, ani Grzegorz Braun nie zapalali w 2023 roku świec chanukowych.
fot. X.com/ Modyfikacje: Demagog
Krzysztof Bosak zapalił świece chanukowe? To fotomontaż
Ani Krzysztof Bosak, ani Grzegorz Braun nie zapalali w 2023 roku świec chanukowych.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Grzegorz Braun 12 grudnia 2023 roku zgasił chanukowe świece palące się w budynku sejmu. Tymczasem w mediach społecznościowych można znaleźć zdjęcia przedstawiające jego oraz Krzysztofa Bosaka zapalających wspomniane świece. „Dymu narobił, za to potem grzecznie przeprosił… Zdrajca…” – twierdzi autorka posta na ten temat.
- Zdjęcia zostały przerobione. Oryginał pochodzi z 4 grudnia 2013 roku i jest na nim widoczny Cezary Grabarczyk, ówczesny wicemarszałek sejmu. Pomimo że zdjęcie przedstawiające Krzysztofa Bosaka pojawiło się w sieci trzy lata temu, może powrócić w dezinformujących przekazach w związku z zachowaniem Grzegorza Brauna.
- Po zgaszeniu chanukowych świec przez Grzegorza Brauna na nowo zapalono je 14 grudnia 2023 roku. Wśród osób zapalających świece nie było ani Krzysztofa Bosaka, ani Grzegorza Brauna [czas nagrania 32:10].
Poseł Konfederacji Grzegorz Braun 12 grudnia 2023 roku użył w budynku sejmu gaśnicy w celu zgaszenia świecznika chanukowego, symbolicznie zapalanego z okazji jednego z żydowskich świąt.
W związku z tymi wydarzeniami na Facebooku pojawiła się fotografia, na której widać Grzegorza Brauna zapalającego chanukowe świece. „Dymu narobił, za to potem grzecznie przeprosił… Zdrajca…” – napisała użytkowniczka, która zamieściła post. W mediach społecznościowych można znaleźć też bardzo podobne zdjęcie z Krzysztofem Bosakiem, innym liderem Konfederacji.
Zdjęcie przedstawiające Krzysztofa Bosaka pojawiło się w sieci trzy lata temu. W związku z zachowaniem Grzegorza Brauna fotografia może powrócić w dezinformujących przekazach.
Wizerunki Bosaka i Brauna wklejono w inne zdjęcie
Fotografie przedstawiające Krzysztofa Bosaka i Grzegorza Brauna, którzy zapalają rzekomo chanukowe świece w sejmie, to fotomontaż. Zdjęcia zostały przerobione. Oryginał pochodzi z 4 grudnia 2013 roku i jest na nim widoczny Cezary Grabarczyk, ówczesny wicemarszałek sejmu.
Po zgaszeniu świec przez Grzegorza Brauna na nowo zapalono je 14 grudnia 2023 roku. Na nagraniu dostępnym na oficjalnym kanale Sejmu widać, że w momencie zapalania świec [czas nagrania 32:10] na korytarzu sejmowym stoją: prezydent Andrzej Duda, marszałkini Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska oraz marszałek Sejmu Szymon Hołownia. Nie ma wśród nich Krzysztofa Bosaka ani Grzegorza Brauna.
Grzegorz Braun zabrał głos w sprawie zgaszenia świec chanukowych w trakcie wywiadów udzielonych telewizji wRealu24. Przekazał: „jest jedna rzecz, której bardzo żałuję, że nie trafiłem na gaśnicę pianową, te proszkowe są okropne” [czas nagrania 02:45].
Jak sprawdzić, czy to nie fotomontaż?
Przerobione fotografie Grzegorza Brauna czy Krzysztofa Bosaka to tylko przykłady tego, jak fotomontaż może posłużyć do dezinformacji. W przeszłości podobne zabiegi sprawdzaliśmy w naszych analizach dotyczących np. polskiej prawicy, która rzekomo trzymała rosyjską flagę, czy też prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, pozującego rzekomo z koszulką ze swastyką.
Aby nie dać się nabrać na dezinformację opartą na fotomontażu, warto wykorzystać wsteczne wyszukiwanie obrazem. W ten sposób możemy dojść do wcześniejszych użyć grafiki, a czasami również sprawdzić, jak wyglądały jej poprzednie wersje.
Przerobione zdjęcia mogą wydawać się wyłącznie nieszkodliwą formą publikacji w internecie, ale w rzeczywistości nieraz zdarzało się, że wprowadzały odbiorców w błąd. Niekiedy grafika – stworzona początkowo jako żart – zaczyna żyć własnym życiem i nowi odbiorcy, którzy nie znają pierwotnego zamysłu i kontekstu, błędnie odczytują przekaz.
Stanowisko wicemarszałka Sejmu Krzysztofa Bosaka w sprawie kontrowersyjnego zachowania Grzegorza Brauna
Krzysztof Bosak poza obejmowaniem stanowiska jednego z liderów Konfederacji pełni również funkcję wicemarszałka Sejmu.
Podczas konferencji prasowej Krzysztof Bosak potępił działanie Grzegorza Brauna. Stwierdził, że poseł „wyrządził ogromną krzywdę wszystkim posłom Konfederacji, nadwyrężając nasze dobre imię tym swoim czynem”. „Myślę, że tym chuligańskim działaniem wyrządził też krzywdę wyborcom Konfederacji, którzy nam zaufali” – dodał. Pomimo takiej reakcji lidera opisywana sytuacja sprawiła, że w przestrzeni publicznej pojawiają się pytania o to, czy Krzysztof Bosak pozostanie na stanowisku wicemarszałka Sejmu.
Lewica złożyła wniosek o odwołanie go z tej funkcji. Marszałek Sejmu Szymon Hołownia uważa, że: „jeżeli Konfederacja stwierdzi, że pan Braun ma miejsce w jej szeregach, to […] nie powinno być miejsca w Prezydium Sejmu dla przedstawiciela Konfederacji”. Zdaniem samego Krzysztofa Bosaka zachowanie Grzegorza Brauna nie powinno mieć wpływu na obecność Konfederacji w Prezydium Sejmu.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter