Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Płaska Ziemia zamknięta pod szklaną kopułą? Teoria spiskowa
Użytkownik Facebooka rozpowszechnia fałszywe teorie spiskowe na temat kształtu Ziemi.
fot. Unsplash / Modyfikacje: Demagog
Płaska Ziemia zamknięta pod szklaną kopułą? Teoria spiskowa
Użytkownik Facebooka rozpowszechnia fałszywe teorie spiskowe na temat kształtu Ziemi.
fake news z pigułce
- Na jednym z profili Facebooka pojawił się wpis zawierający film z teorią spiskową, wskazujący, że Ziemia jest płaska i otoczona szklaną kopułą.
- W poście wykorzystano fragmenty wypowiedzi Hillary Clinton z 2008 i 2016 roku, sugerując, że posiada ona wiedzę na temat Ziemi otoczonej szklaną kopułą. Wypowiedziane przez nią słowa o szklanym suficie to w rzeczywistości metafora opisująca trudności, jakie kobiety i inne marginalizowane grupy napotykają w zdobywaniu wyższych stanowisk zawodowych.
- Istnieją dowody naukowe – takie jak siła grawitacji, krzywizna horyzontu, okrągły cień Ziemi czy fotografie naszej planety ze zbiorów NASA – które potwierdzają, że Ziemia ma kształt kulisty.
W mediach społecznościowych stale pojawiają się różne teorie spiskowe, w tym te dotyczące naszej planety (np. 1, 2, 3). Internauci rozpowszechniają narracje, sugerując, że Ziemia jest płaska i otoczona szklanym sufitem. Przykładem jest wpis z 3 grudnia 2023 roku opublikowany na Facebooku. Do posta dołączono nagranie z TikToka (nie jest już dostępne na tej platformie), prezentujące rzekome dowody na płaskość Ziemi i pokrycie szklanym sufitem.
Przez cały czas trwania nagrania towarzyszy mu stwierdzenie [pisownia oryginalna]: „ziemia jest zamknięta pod kopułowym firmamentem, poza którym jest woda… Kosmos nie istnieje”. Na materiał zareagowało ponad 218 osób, a ponad 7,5 tys. go obejrzało. Warto podkreślić, że profil, na którym opublikowano analizowany post, jest źródłem licznych niesprawdzonych informacji i teorii spiskowych.
Hilary Clinton i szklany sufit – fałszywe interpretacje
W opublikowanym materiale zestawiono wypowiedzi Hillary Clinton, w których mówi ona o rozbiciu „szklanego sufitu” i podkreśla, że wszyscy pod nim jesteśmy [czas nagrania 00:10 i 00:21]. Wykorzystano także fragment nagrania, w którym polityczka stwierdza, że sufit ten ma około 18 mln pęknięć [czas nagrania: 00:17]. Kompilacja tych wypowiedzi została błędnie przedstawiona jako dowód na rzekomą wiedzę Hillary Clinton odnośnie do płaskiej Ziemi pokrytej szklaną kopułą.
Clinton faktycznie posługiwała się terminem „szklany sufit„, ale w kontekście wyborów prezydenckich. Używała go jako metafory, aby opisać bariery utrudniające kobietom i marginalizowanym grupom osiągnięcie wyższych stanowisk zawodowych. W trakcie kampanii wyborczych Clinton aktywnie wspierała kwestie związane z prawami kobiet i równości. Jedno z jej przemówień, które wykorzystano we wpisie, pochodzi z 2008 roku, gdy zrezygnowała ona z ubiegania się o prezydencką nominację. Kolejne dwa są z lipca 2016 roku podczas wystąpienia na Brooklynie oraz z listopada 2016 roku, kiedy przegrała wybory z Donaldem Trumpem.
Wspomniana w poście liczba 18 milionów była używana do podkreślenia znaczenia jej kampanii i poparcia, jakie zdobyła wśród wyborców. Nie jest to dokładna liczba oddanych głosów, a bardziej ogólna, mająca na celu podkreślenie wsparcia dla jej kandydatury.
Kulisty kształt Ziemi został potwierdzony licznymi dowodami
Na łamach Demagoga znajdziesz niejeden artykuł na temat teorii spiskowych związanych z płaskim kształtem Ziemi. O tym, że nasza planeta jest kulista, świadczy wiele dowodów. Przykładowo: występowanie siły grawitacji, która działa równomiernie na całej powierzchni, potwierdza, że Ziemia jest kulista.
Innym argumentem jest krzywizna horyzontu. Zjawisko można zauważyć na dużych i otwartych przestrzeniach, takich jak morze. Podczas obserwacji statków dostrzeżemy, że nie pojawiają się one na morzu nagle, lecz stopniowo „wynurzają się”, zaczynając od linii horyzontu. Szerzej na temat krzywizny horyzontu przeczytasz w tym artykule.
Zaćmienia Księżyca stanowią kolejny dowód potwierdzający, że Ziemia ma formę kulistą. Podczas gdy nasza planeta znajduje się pomiędzy Księżycem a Słońcem, obserwuje się na Księżycu wyraźny okrągły cień Ziemi. Dodatkowe potwierdzenie kulistego kształtu Ziemi dostarcza m.in. zdjęcie wykonane przez załogę Apollo 17 podczas misji kosmicznej. W zbiorach NASA znajduje się wiele podobnych obrazów.
Podsumowanie
Teorie o płaskiej Ziemi często krążą w internecie i pojawiają się w różnych kontekstach, także w świecie popkultury. W analizowanym materiale zaznaczono też, że w reklamach [czas nagrania: 00:30], w grach [czas nagrania: 01:42] i w filmach [czas nagrania: 02:23] prezentuje się obraz płaskiej Ziemi. Jednak dowody pochodzące z popkultury nie stanowią rzetelnego i wiarygodnego argumentu. Ich celem jest zapewnienie rozrywki i przedstawienie fikcyjnego, często odrealnionego świata.
Nauka jednoznacznie wskazuje, że Ziemia jest kulista, a szklana kopuła to kolejna niepotwierdzona teza. W innej naszej analizie znajdziesz informacje na temat tego, jak wyglądałby świat i jaki wpływ miałyby na nas prawa fizyki, gdyby Ziemia była płaska.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter